Claudette Werleigh

Claudette Werleigh
Haiti 7-bosh vaziri
	Mansab davri; 7-noyabr 1995-yil – 6-mart 1996-yil
Prezident	Ertha Pascal-Trouillot
Oʻtmishdoshi	Smarck Michel
Vorisi	Rosny Smarth
	Mansab davri; 1-yil 1993-yil – 16-May 1994-yil
Oʻtmishdoshi	François Benoit
Vorisi	Charles Anthony David
Ijtimoiy agentlik vaziri
	Mansab davri; 16-Mart 1990-yil – 24-August 1990-yil
Oʻtmishdoshi	Camille Sylaire
Vorisi	Carlo Désinor
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi	Claudette Antoine; 26-sentyabr 1946-yil (77 yosh); Cap-Haïtien, Haiti
Siyosiy partiyasi	Lavalas siyosiy tashkiloti
Turmush oʻrtogʻi	Georges Werleigh
Alma mater	Haiti davlat universiteti

Claudette Werleigh (1946-yil 26-sentyabr)^[1] – 1995-yildan 1996-yilgacha Haiti bosh vaziri boʻlgan, Haiti siyosatchisi va Xitoyning birinchi ayol bosh vaziri^[2].

1999-yilda Werleigh Shvetsiyaning Uppsala shahridagi Hayot va tinchlik institutida direktor, 2007-yilda bosh kotibi va 2010-yilda Belgiyaning Brüksel shahrida joylashgan katolikda Xalqaro Pax Christining tinchlik elchisi boʻlgan.

Hayoti

Claudette 1946-yilda Cap-Haitiende oilasida tugʻilgan^[3]. Uning ota kofe eksporti bilan shugʻulangan, onasining xususiy doʻkoni boʻlgan. Claudette Werleighning otasi deputat ham boʻlgan, ammo Claudette tugʻilishidan oldin siyosatdan ketgan. Claudette ruhoniylar boshqaradigan boshlangʻich va oʻrta maktablarga borgan. Claudette Port-au-Prince universitetida huquq va iqtisodiyot boʻyicha diplom olgan. 1978-yilda u advokat sifatida ish boshlagan^[4].

Mehnat faoliyati

1968-1970-yillarda Werleigh AQShda kimyogar, 1971-1973-yillarda Shveytsariyada fiziolog va 1973-74-yillarda Xitoyda oʻqituvchi boʻlib ishlagan. 1970-yilda u iqtisodiyot professori George Werleigh bilan turmush qurgan.

Werleigh oʻsmirlarning savodxonligi va gumanitar yordam sohasidagi bir qator nodavlat tashkilotlariga jalb taklif qilingan. 1975-yilda u Haitida Katolik xavfsizlik xizmatiga qoʻshilgan. 1976-yildan 1987-yilgacha Werleigh Haiti milliy karitasining bosh kotibi boʻlib, butun mamlakatga sayohat qilgan. 1979-yilda Werleigh Haitining eng muhim taʼlim tashkilotlaridan biri boʻlgan Texnologiya va Animatsiya institutiga asos solgan^[5].

U siyosiy va iqtisodiy tenglik tarafdori boʻlgan va ayollarning siyosatda ishtirok etishini qoʻllab-quvvatlaydigan ayollar tashkiloti boʻlgan „Xotin-qizlarni qoʻllab-quvvatlash ligasi“ni tashkil etishga yordam bergan^[6].

Siyosiy faoliyati

1990-yildan boshlab Werleigh Haitidagi davlat boshqaruvi va siyosatida faol boʻlgan. 1990-yil mart oyidan avgust oyigacha u Prezident Ertha Pascal-Trouillotning hukumatida ijtimoiy ishlar vaziri sifatida faoliyat koʻrsatgan. Aristide prezident boʻlganida, Werleigh 1991-yilda Bosh vazir Rene Prevalning xususiy departamentida ishlagan. 1992-yil iyuldan 1993-yil oktyabrgacha u Haitida Vashington ofisining ijrochi direktori boʻlib, advokatlik va parlament aʼzolarini oʻziga ogʻdirish harakatlarini amalga oshirgan. 1993-1995-yillarda Claudette Malval va Mişel hukumatlarida Tashqi ishlar va din vazirligi faoliyatida ishlagan. Keyinchalik, Claudette 1995-1996-yillarda Haitining bosh vazir boʻlgan. Uning vazifasi mamlakat rahbarligini mustahkamlash va demokratik prezidentlik saylovlarini tashkil etish boʻlgan^[7].

Claudette Werleigh 17 nafar vazir, shulardan 4 nafar ayoldan iborat departamentni tayinlagan^[8]. Claudette Werleigh Kuba va Tayvan bilan munosabatlarni yaxshilagan. Shuningdek, u Haitining iqtisodiy qaramligini kamaytirishga va xususiylashtirish jarayonini toʻxtatishga harakat qilgan. Ammo, IMF kreditlarni toʻxtatgandan soʻng Haiti siyosiy inqirozga uchragan. Rene Preval 88 foiz ovoz bilan prezident etib saylangan. Bu Haiti mustaqil boʻlganidan beri prezidentning birinchi tinch yoʻli bilan oʻzgarishi boʻlgan. Preval Aristidening ittifoqchisi boʻlgan shuning uchun Claudette Werleighning bosh vazir boʻlib qolishini xohlagan^[9].

Tinchlik ishi

1999-yilda u Shvetsiyaning Uppsala shahridagi Hayot va tinchlik institutida direktori boʻlgan. Claudette 1992-yildan 2001-yilgacha Pax Xalqaro kompaniyasining vitse-prezidenti va ijroiya qoʻmitasining aʼzosi boʻlgan. 2010-yilda u Xalqaro Pax Christidaning tinchlik elchisi etib tayinlangan^[10].

Manbalar

↑ Das. „BUILDING BRIDGES, BUILDING PEACE:The Life and Work of Claudette Werleigh of Haiti“. University of San Diego.
↑ Skard, Torild (2014) „Claudette Werleigh“ in Women of power – half a century of female presidents and prime ministers worldwide, Bristol: Policy Press, ISBN 978-1-44731-578-0
↑ „Home“.
↑ Skard (2014), pp. 264-5
↑ Bijoyeta Das (2011) Building bridges, building peace, the life and work of Claudette Werleigh of Haiti, University of San Diego: 2011 Women Peace Makers Programme
↑ Skard (2014), p. 265
↑ Das (2011); Skard (2014), pp. 264-5
↑ Haiti Info (1995)"Werleigh sworn in for 100 days", Haitian Information Bureau, 4(2), 12 November
↑ Das (2011); Skard (2014), pp. 264-6
↑ Das (2011)

Havolalar

Hayot va tinchlik instituti

Siyosiy idoralar
Oldingisi Smarck Michel	Haiti bosh vaziri 1995–1996	Keyingisi Rosny Smarth

[1] Das. „BUILDING BRIDGES, BUILDING PEACE:The Life and Work of Claudette Werleigh of Haiti“. University of San Diego.

[2] Skard, Torild (2014) „Claudette Werleigh“ in Women of power – half a century of female presidents and prime ministers worldwide, Bristol: Policy Press, ISBN 978-1-44731-578-0

[3] „Home“.

[4] Skard (2014), pp. 264-5

[5] Bijoyeta Das (2011) Building bridges, building peace, the life and work of Claudette Werleigh of Haiti, University of San Diego: 2011 Women Peace Makers Programme

[6] Skard (2014), p. 265

[7] Das (2011); Skard (2014), pp. 264-5

[8] Haiti Info (1995)"Werleigh sworn in for 100 days", Haitian Information Bureau, 4(2), 12 November

[9] Das (2011); Skard (2014), pp. 264-6

[10] Das (2011)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]