Charles Laughton

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Charles Laughton
Tavalludi 1-iyul 1899-yil
Vafoti 15-dekabr 1962-yil(1962-12-15)
(63 yoshda)
Hollywood, Kaliforniya, A. Q. Sh.
Fuqaroligi United Kingdom — United States
Kasbi
  • Aktyor
  • rejissyor
  • prodyuser
Faoliyat yillari 1926-1962
Partiyasi Democratic
Turmush oʻrtogʻi
Elsa Lanchester (turm. 1929)

Charles Laughton (talaffuzi: „Charlz Laughton“, 1899-yil 1-iyul — 1962-yil 15-dekabr) — Britaniya-Amerika aktyori. U Londonda Qirollik Dramatik sanʼat akademiyasida tahsil olgan va birinchi marta 1926-yilda professional tarzda sahnaga chiqqan. 1927-yilda u boʻlajak rafiqasi Elsa Lanchester bilan spektaklda rol oʻynadi. Buning ortidan u bilan umrining oxirigacha birga yashab, ishladi.

Erta hayoti va karyerasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Laughton 1899-yil 1-iyulda Yorkshirning Shimoliy Riding shahridagi Skarboro shahrida, Yorkshir mehmonxonasi soqchilari Robert Laughton (1869-1924) va Elizaning farzandi bo‘lib tug‘ilgan. Moviy plaket uning tugʻilgan joyini belgilaydi[1]. Uning onasi irland millatiga mansub taqvodor Rim-katolik edi va u uni Stonyhurst kollejiga, eng mashhur ingliz iezuit maktabiga yuborishdan oldin, uni qisqa muddat mahalliy oʻgʻil bolalar maktabiga, Skarboro kollejiga[2] oʻqishga yubordi[3]. Laughton Birinchi jahon urushida xizmat qilgan.

Laughton oilaviy mehmonxonada ish boshlagan, shu bilan bir vaqtda Skarborodagi havaskor teatrlarda qatnashgan. Uning oilasi 1925-yilda aktyor Claude Rains uning ustozlari boʻlgan RADAda drama talabasi boʻlishga ruxsat berdi. Laughton oʻzining ilk professional chiqishini 1926-yil 28-aprelda Barns teatrida Osip sifatida „The Government Inspector“ komediyasida koʻrsatdi va may oyida Londonning Gaiety teatrida ham paydo boʻldi. U oʻzining isteʼdodi bilan tomoshabinlarni hayratda qoldirdi va Chekovning ikkita „The Cherry Orchand“ va „The Three Sisters“ spektakllarida klassik rollarni ijro etdi. Laughton 1928-yilda Londonda Shon OʻKeysining „The Silver Tassie“ filmining jahon premyerasida Harry Hegan rolini oʻynadi. U Arnold Bennettning „Mr Prohack“ filmida (Elsa Lanchester ham aktyorlar tarkibiga kirgan) va Londondagi „Theatre Royal“ da (1928-29) „Mr. Pikvik“ filmida Semyuel Pikvik rollarini ijro etgan[4][5].

Oʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Laughton 1962-yil iyul oyida Livandagi Cedars kasalxonasiga yorilib ketgan disk bilan murojaat qildi. U umurtqasini operatsiya qildirgan va umurtqa pogʻonasi saratoni borligi maʼlum boʻlgan[6]. Noyabr oyining oxirida kasalxonani tark etdi[6]. Bir muncha vaqt komada edi va 1962-yil 15-dekabrda buyrak saratonidan uyda vafot etdi[6][7][8][9]. Uning kullari Forest Lawn Memorial Parkiga (Gollivud tepaliklari) dafn qilindi[10].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Charles Laughton profile“. Biography.com. 2010-yil 19-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 10-may.
  2. Burton, Peter. Six Inches of Bath Water: One Hundred Years of Scarborough College in Memories & Photographs, 1898-1998, First, Norwich: Michael Russell, 1998 — 15 bet. ISBN 085955239X. 
  3. RonaldBruceMeyer.com „1 July Almanac.“. 2006-yil 8-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 22-mart. Retrieved 12 August 2007.
  4. „Theatre collections: record view - Special Collections & Archives - University of Kent“. www.kent.ac.uk. Qaraldi: 2019-yil 31-avgust.
  5. „Production of Mr Pickwick | Theatricalia“. theatricalia.com. Qaraldi: 2019-yil 31-avgust.
  6. 6,0 6,1 6,2 Associated Press. „Charles Laughton Is Dead at 63; Character Actor For 3 Decades“. The New York Times (1962-yil 17-dekabr), s. 15. Qaraldi: 2021-yil 9-yanvar.
  7. „Charles Laughton Dies at 63“. The Daily News (St. John's, N.L.). AP (1962-yil 17-dekabr). Qaraldi: 2017-yil 29-avgust.
  8. „Widow of Charles Laughton Had Many Talents : Actress Elsa Lanchester Dies at 84“. Los Angeles Times (1986-yil 27-dekabr). Qaraldi: 2017-yil 29-avgust.
  9. Callow, Simon. „Charles Laughton: dazzling player of monsters, misfits and kings“. The Daily Telegraph (2012-yil 24-noyabr). 2022-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 29-avgust.
  10. Wilson, Scott. Resting Places: The Burial Sites of More Than 14,000 Famous Persons, 3d ed.: 2 (Kindle Locations 26892-26893). McFarland & Company, Inc., Publishers. Kindle Edition