Braziliya — Venesuela munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Braziliya va Venesuela davlatlarining xaritada joylashuvi. Yashil rangda Braziliya, sariq rangda Venesuela koʻrsatilgan.
Chegarada Braziliya va Venesuela bayrogʻi

Braziliya — Venesuela munosabatlari Braziliya va Venesuela oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlardir . Mamlakatlar oʻrtasidagi davlat chegarasining uzunligi 2137 km[1].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Soʻnggi oʻn yillikda Braziliya Venesuela bilan yaqinroq munosabatlar oʻrnatdi va ularni ustuvor vazifa qilib belgiladi. 2005-yilda mamlakatlar strategik sheriklik boshlanganini eʼlon qilishdi, 2007-yilda ular prezidentlarning muntazam uchrashuvlarini tashkil etish boʻyicha kelishuvga kelishdi va 2012-yilda Venesuela Mercosurga qabul qilindi. Braziliya qurilish kompaniyalari Venesuelada infratuzilmani rivojlantirishda (yoʻllar, gidroelektrostansiyalar, metro liniyalari va irrigatsiya tizimlarini qurish) ishtirok etadilar[2]. 2015-yilning yanvar oyida ikki davlat rahbarlari ikki tomonlama munosabatlarni yangi bosqichga ko‘tarish va iqtisodiy hamkorlikni kengaytirishga kelishib oldilar[3]. .

2016-yilda Braziliya prezidenti Dilma Russeffga impichment eʼlon qilinganidan soʻng mamlakatlar oʻrtasidagi munosabatlar keskin yomonlashdi, Venesuela siyosatchilari hodisani „davlat toʻntarishi“[4] deb atashgan. 2017-yil 24-dekabrda Venesuela prezidenti Nikolas Maduro Braziliyani mamlakat ichki ishlariga aralashishda ayblab, braziliyalik diplomatlarni mamlakatdan chiqarib yuborishga qaror qildi[5]. 2017-yil 27-dekabrda Braziliya Venesuela diplomatlarini persona non grata deb eʼlon qildi va ularni mamlakatdan chiqarib yubordi[6].

Savdo aloqalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

2007-yilda Braziliyaning Venesuelaga eksporti 3,8 milliard AQSh dollarini, Venesueladan Braziliyaga tovar eksporti esa 269 million AQSh dollarini tashkil etgan[7]. 2013-yilda Braziliyaning Venesuelaga eksporti taxminan 5 milliard AQSH dollarini tashkil etdi va bu mamlakat Braziliyaning Argentinadan keyin Janubiy Amerikadagi ikkinchi yirik hamkoriga aylandi. 2013-yilda Braziliyaning Venesuela iqtisodiyotiga kiritgan sarmoyasining umumiy miqdori taxminan 20 milliard AQSh dollarni tashkil etgan[8][9].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „The World Factbook“. 2015-yil 22-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 23-may.
  2. „Bolivarian Republic of Venezuela“. 2017-yil 15-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 23-may.
  3. „Venezuela’s Maduro to invigorate trade relations with Brazil — Daily News“. 2018-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 23-may.
  4. „Venezuela says freezes relations with Brazil due to Rousseff removal | Reuters“. 2018-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 3-fevral.
  5. „Venezuela expels top Brazil and Canada diplomats - BBC News“. 2018-yil 6-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 3-fevral.
  6. „Brazil expels Venezuelan envoy in tit-for-tat move | Venezuela News | Al Jazeera“. 2018-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 3-fevral.
  7. „BBC NEWS | Business | Brazil and Venezuela link trade“. 2018-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 3-fevral.
  8. „Brazilian firms root for Chavez's man in Venezuela vote | Reuters“. 2018-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 3-fevral.
  9. „Venezuela's Maduro gets firm Brazilian backing, trade | Reuters“. 2018-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 3-fevral.