Bledsk qal’asi

Bledsk qal’asi — Bled shahri (Sloveniya) yaqinidagi Bleysko koʻli yaqinidagi 130 metrlik qoya tepasida joylashgan qal’a. Sloveniyadagi eng qadimiy qal’alardan biri.

Qal’aning tarixi

Qal’aning birinchi eslatmasi 1004-yilga toʻgʻri keladi, imperator Genrix II uni Brixenlik episkop Albuinga berganida. Oʻsha paytda qal’a nemischa „Feldes“ nomi bilan mashhur edi^[1].

Qal’aning eng qadimiy qismi Romanesk minorasi boʻlib, u ham turar joy, ham mudofaa, ham qal’a atrofidagi atrofni kuzatish uchun ishlatilgan.

Oʻrta asrlarda qoyada yangi binolar paydo boʻladi va qoyaning eng tepasida minorali mudofaa tosh devorlari paydo ham boʻladi.

Avstriya-Vengriya imperiyasi parchalanganidan soʻng, Bled shahri hududiy jihatdan Yugoslaviya tarkibiga kiradi va Bled qal’asi birinchi navbatda Karageorgievich monarxlarining uyi, keyin esa Iosip Broz Titoning yozgi qarorgohiga aylandi. Ikkinchi Jahon urushi paytida qal’ada vaqtincha nemis qoʻshinlarining shtab-kvartirasi joylashgan edi.

1947-yilda qal’a yongʻindan zarar koʻradi, biroq bir necha yil oʻtgach, u qayta tiklandi va tarixiy muzeyga aylantiriladi. Uning toʻplamida kiyim-kechak, qurol -yarogʻ va uy-roʻzgʻor buyumlari mavjud.

Qal’aning barcha binolari ikkita hovli atrofida joylashgan boʻlib, ular bir-birining ustiga joylashtirilgan va zinapoya bilan bogʻlangan: pastki hovli qoʻshimcha binolar bilan oʻralgan, yuqori hovli esa turar-joy binolari.

Yuqori hovlida XVI-asrda qurilgan ibodatxona joylashgan.

Qal’aning yonida xandaq orqali oʻtuvchi koʻprik bor.