Azot (Severodonetsk)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Azot
Turi chemical company va chemical plant
Tarmogʻi химическая промышленность
Egasi «Ostchem Holding»
Qachon asos solingan 1951
Joylashuvi Andoza:Флаг Украины ул. Пивоварова, 5, г.Северодонецк, Луганской обл, 93400, (Украина)
Mahsulot(lar)i аммиак, азотные удобрения, строительные материалы, органические материалы
Aylanma daromadi $3 млрд. (2008)
Vebsayti http://www.azot.lg.ua/

„Severodonetsk assotsiatsiyasi Azot“ OAJ (Ukraina PJA „Severodonetsk Azot“ uyushmasi) — Severodonetsk shahridagi Sovet va Ukraina kimyo sanoati korxonasi. U „Ostchem Holding“ kimyoviy xoldingining bir qismidir. Korxonaning asosiy faoliyati mineral azotli oʻgʻitlar ishlab chiqarish hisoblanadi.

Hikoya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lisichansk kimyo zavodi 1951-yil 16-fevralda mineral oʻgʻitlar ishlab chiqarish majmuasi sifatida foydalanishga topshirildi.

  • 1953-yil boshida ammiak sintezi sexi ishga tushirildi, bu esa zavodni oʻz xomashyosi bilan taʼminlash imkonini berdi.
  • 1959-yil 1-iyulda zavodda tabiiy gazdan polietilen ishlab chiqaradigan yangi sex ishga tushirildi[1]
  • 1963-yil 5-iyulda siklogeksanni havo kislorodi bilan oksidlash orqali kaprolaktam ishlab chiqarila boshlandi.
  • 1963-yil aprel oyida SSSRda birinchi marta asetilen pirolizidan atsetaldegid olindi.
  • 1966-yilda korxona Lenin ordeni bilan taqdirlangan, 1968-yilda esa Lenin komsomoli nomi berilgan.
  • 1968-yilda SSSRda vinil asetatning eng yirik ishlab chiqarilishi yoʻlga qoʻyildi.
  • 1970-yilda suv asosidagi polivinilatsetat boʻyoqlari, polivinilatsetat elimlari, quruq yoqilgʻi ishlab chiqarish yoʻlga qoʻyildi.
  • 1974-yil 23-fevral Ammiak ishlab chiqarish yoʻlga qoʻyildi (TEC (Yaponiya) tomonidan etkazib beriladi).
  • 1975-yil 10-fevral - adipik kislota ishlab chiqarish boshlandi va oʻsha yilning 3-martida adipodinitril olindi.
  • 1997-yilda polietilenni qayta ishlash sexi, polietilen paketlar va plyonkalar ishlab chiqarish yoʻlga qoʻyildi.[2]
  • 2004-yilda korxona YoAJga aylantirildi, uni World White Chemical xalqaro kompaniyasi boshqaradi.
  • 2007-yilda yangi havo ajratish zavodi ishga tushirildi.
  • 2009-yilda korxona tomonidan tabiiy gaz sarfini uchdan bir qismga qisqartirish imkoniyatiga ega boʻlgan chiqindilarni muqobil yoqilgʻi turiga qayta ishlash stansiyasi qurilishi boshlandi.
  • 2011-yil aprel oyida Severodonetsk Azot Dmitriy Firtashning azot kimyosi guruhi DF aktivlarini birlashtirgan OSTCHEM xoldingining bir qismi boʻldi.

Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi paytida[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yilning yozida, Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi paytida Severodonetsk uchun janglar doirasida, zavod Ukraina Qurolli Kuchlari zavodning mudofaasini oʻtkazgan mustahkamlangan hududga aylandi. 2022-yil 25-iyun kuni Checheniston rahbari Ramzan Qodirov zavod toʻliq Rossiya nazoratiga oʻtganini eʼlon qildi.

Faoliyat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kompaniya eksportga yoʻnaltirilgan: mahsulotining atigi 30 foizi Ukraina ichki bozorida sotiladi va 70 foizga yaqini eksport qilinadi.[3].11253588

2012-yilda korxonada: 582,120 ming tonna ammiakli selitra; 401,139 ming tonna karbamid; 484,865 ming tonna konsentratsiyalanmagan azot kislotasi; 1033,335 ming tonna suyuq ammiak; 32,213 ming tonna texnik suv ammiak. 2013-yilning besh oyida korxona tomonidan: 261,55 ming tonna ammiakli selitra; 187,77 ming tonna karbamid; 453,27 ming tonna suyuq ammiak; 216,16 ming tonna azot kislotasi.[4]

Moliyaviy holat[tahrir | manbasini tahrirlash]

2010-yil uchun moliyaviy koʻrsatkichlar: Daromad: 3,329 mlrd. Zarar: 345,2 million UAH Soliqlar: Yil davomida kompaniya 64,52 million UAH miqdorida soliq toʻlagan. Shundan davlat byudjetiga 8,246 million UAH tushdi[5].

2011-yil uchun moliyaviy koʻrsatkichlar: Daromad: 6,64 milliard UAH. Zarar: 735,225 million UAH[5].

InvestGazeta maʼlumotlariga koʻra, 2013-yilning birinchi yarmida Severodonetsk Azot sof daromad boʻyicha Ukrainaning 50 ta eng yirik kompaniyalari roʻyxatida 45-oʻrinni egalladi (3 194 million grvn).).

Mahsulotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asosiy mahsulotlar:

  • ammiak va azotli mineral oʻgʻitlar;
  • Organik spirtlar va kislotalar
  • Uy kimyoviy moddalari, polimerlar va polimer plyonkalardan tayyorlangan mahsulotlar

Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2006, 2007, 2008 yillarda „Ukrainaning 100 ta eng yaxshi tovarlari“ mahsulot sifati boʻyicha Butun Ukraina tanlovi gʻolibi. Mahsulot va xizmatlar sifati sohasidagi yutuqlari uchun 2009-yil Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi mukofoti diplomi sovrindori. Mahsulot va xizmatlar sifati sohasidagi yutuqlari uchun 2008-yilgi MDH mukofoti uchun ikkinchi tanlovning milliy bosqichi gʻolibi[5].

Koʻrsatkichlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Indeks 2008 yil 2009 yil 2010 yil 2011 yil 2012 yil 2013 yil 2014 yil 2015 yil 2016 yil 2017 yil 2018 2019 2020
Sof daromad, milliard grivna 3.7[6] 3.3[7] 6.1[7] 4.39[8] 1.1[9]
Sof daromad, mln 702[6] 420[7] 763[7] 549[8] 43[9]
Sof foyda, milliard grivna 0,02[10] −0,3[11] −0,7[12] −1,9[8] 6.1[9] −6,85[13]

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Butov, V.V. Severodonetsk kimyogarlari [Matn] : [ish tajribasi Severodonets. ishlab chiqarish. ob-tion „Azot“] / V. V. Butov, M. A. Platkov. — M. : Kimyo, 1989 yil. - 62 s. - (Ilgʻor jamoalar). — 5-7245-0194-5

Eslatmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Ежегодник Большой Советской Энциклопедии, 1960 (вып. 4). М., «Большая Советская энциклопедия», 1960. стр.30
  2. „Из истории северодонецкого «Азота»“. 2007-yil 25-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentabr 2007-yil.
  3. „Краткая история предприятия на его официальном сайте“. 28-sentabr 2007-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentabr 2007-yil.
  4. „Химпром ЮА — ЧАО «Северодонецкое Объединение Азот»“. 2014-yil 9-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-may 2014-yil.
  5. 5,0 5,1 5,2 „ЧАО «Северодонецкое Объединение Азот»“. 2014-yil 9-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-may 2014-yil.
  6. 6,0 6,1 „Дмитрий Фирташ купил "Северодонецкое объединение "Азот" - Новости – Бизнес – Коммерсантъ“. 10-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-avgust 2021-yil.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 „Северодонецк Азот“. 10-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-avgust 2021-yil.
  8. 8,0 8,1 8,2 „Северодонецкий “Азот” Дмитрий Фирташа по итогам 2015 года сократил убыток до 9,5 млрд гривен“. 10-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-avgust 2021-yil.
  9. 9,0 9,1 9,2 „Пожар на территории "Северодонецкого "Азота" не повлияет на работу производственных цехов– Group DF“. 10-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-avgust 2021-yil.
  10. „Северодонецкое объединение «Азот» увеличило чистый убыток в 1,7 раза | УНИАН“. 10-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-avgust 2021-yil.
  11. „Северодонецкий "Азот" увеличил чистый убыток на 72% - Новости – Бизнес – Коммерсантъ“. 10-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-avgust 2021-yil.
  12. „ХИМПРОМ - ЧАО "Северодонецкое Объединение Азот"“. 9-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-may 2014-yil.
  13. „Четыре химпредприятия Фирташа получили убытки в 2020 году — Latifundist.com“. 10-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-avgust 2021-yil.