Kontent qismiga oʻtish

Ayla Algan

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Ayla Algan

Ayla Algan (2009)
Tavalludi
Ayla Kasman

29-oktyabr 1937-yil
Istanbul, Turkey
Vafoti 4-yanvar 2024-yil(2024-01-04)
(86 yoshda)
Istanbul, Turkey
Fuqaroligi Turkiya
Kasbi Aktrisa, qoʻshiqchi, musiqachi, quvnoq
Faoliyat yillari 1960–2024
Turmush oʻrtogʻi
Beklan Algan
(turm. 1957; vaf. 2010)
Bolalari 1
Onasi Nevzat Kasman
Veb-sayti www.aylaalgan.com.tr

Ayla Algan (qizlik familiyasi: Kasman; 1937-yil 29-oktyabr[1] – 2024 yil 4-yanvar) – turk kino va sahna aktrisasi[2] va qoʻshiqchi.

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ayla Algan in 2012

Sahnada[tahrir | manbasini tahrirlash]

Algan Nyu-York shahridagi (AQSh) aktyorlar studiyasida teatrda oʻqib yurgan paytida birinchi marta sahnaga chiqdi[3].

1960-yilda Istanbul shahar teatrlarining oʻsha paytdagi direktori Muhsin Ertug‘rul (1892–1979) undan Turkiyaga qaytishni soʻrab, unga aktyorlik rolini taklif qiladi. U 1961-yilda Turkiyada "Tarla qushi" dramasida rol oʻynadi. Oʻsha yili William Shakespearening Hamlet rolida oʻynadi[3].

U Nikolay Gogolning ''O'lik jonlar'' (1842), Oʻrta Direkdagi milliy teatrda (1966–67) Nozim Hikmatning („Mening yurtimdagi inson manzaralari“) (1966–67) bosh rollarini frantsuz tilida ijro etgan. („Teklikdan kelgan shamol“) (1950) Yashar Kamolning Parijdagi Odéon-Théâtre de l Yevropada, Fransiya[3].

1980-yilda u Berlinga (Germaniya) koʻchib oʻtdi va u erda turmush oʻrtogʻi Beklan Algan va Tuncel Kurtiz, Şener Shen va Macit Koper kabi boshqa turk aktyorlari bilan toʻrt yil davomida sahnada ishchi teatrida oʻynadi. U Germaniyaning Berlin shahridagi Schaubühne teatrida Haldun Taner, Talihli Amele, Qurbon va Keloğlanning Giden Tez Geri Dönmez, Keshanli Ali Destani („Keshandan Ali dostoni“) (1964) asarlarini ijro etgan[3].

U 1984-yilda hamkasblari bilan birgalikda „Thatre ustaxonasi BILSAK“, 1988-yilda „Teatr ilmiy-tadqiqot laboratoriyasi TAL“ga asos solgan. Koʻplab eksperimental loyihalar ishlab chiqqan, yangi avlod teatr aktyorlarini tayyorlashga hissa qoʻshgan. 1996-yilda Istanbul shahar teatrlariga bosh badiiy direktor oʻrinbosari etib tayinlandi[3].

Filmda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning birinchi filmi 1964-yilda suratga olingan Amerikaga qarshi film boʻlgan Karanlıkta Uyananlar („Qorongʻida uygʻonganlar“) deb nomlangan. Katta munosabat tufayli hech bir kinoteatr filmni namoyish qilishni qabul qilmadi. Bu bankrotlikka olib keldi. Koʻp yillar oʻtgach, film televizorda namoyish etildi. U 1965 yilda suratga olingan "Ah Güzel Istanbul" filmida oʻz rolini topdi[3].

Musiqada[tahrir | manbasini tahrirlash]

1971-yilda Algan Parijdagi mashhur kontsert maydoni boʻlgan Olimpiya sahnasida paydo boʻldi. 1972-yilda u Bolgariya Oltin Orfeyning ikkinchi mukofotiga sazovor boʻldi. Oʻsha yili u Davlat rassomi unvoniga va UNICEFning faxriy mukofotiga sazovor boʻldi. U 1977-yilda Polshada Sopotda boʻlib oʻtgan X Xalqaro estrada qoʻshiqlari festivalida "Qora Kartal" („Qora burgut“) qoʻshigʻi bilan gʻolib boʻlgan.

Maslahatchi sifatida[tahrir | manbasini tahrirlash]

Algan 1989-yildan beri koʻplab muassasalarning xodimlari va yuqori rahbarlariga „Korporativ va shaxsiy rivojlanish“, „Muloqot“, „Sifat“, „Motivatsiya“, „Yaratilish akti“lar bilan shugʻullantirib kelgan[3].

2010-yildan boshlab Istanbul drama sanʼat akademiyasida „Ijodiy va zamonaviy teatr texnikasi“ va „Tijoriy, serial va kino aktyorligi“ yoʻnalishlari boʻyicha yosh isteʼdodlarni oʻrgatib, oʻz faoliyatini davom ettirib, bosh badiiy direktor boʻlib ishlagan. teatr va kino aktyorligi[3][4].

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ayla Algan, (qizlik familiyasi: Qosman), 1937 yil 29 oktyabrda Turkiyaning Istanbul shahrida tugʻilgan[5]. Boshlangʻich maktabni Yangi Kollejda, oʻrta maktabni Turkiyadagi Notre Dame de Sion Istanbul litseyida va oʻrta maktabni Fransiyadagi Versal litseyida tamomlagan[3].

U keyinchalik aktyor, yozuvchi va rejissyor Beklan Alganga (1933–2010) turmushga chiqdi, u oʻrta maktab yillarida tanishdi[3]. Uning Sevgi ismli bitta qizi bor[6].

U AQSHga eini kuzatib qoʻydi. U Nyu-Yorkdagi Aktyorlar studiyasida turmush oʻrtogʻi bilan birga teatrda oʻqishni boshladi[3].

Keyinchalik u Turkiyadagi Til va madaniyat markaziga (Til va madaniyat markazi) qoʻshildi va teatr aktrisasi va oʻqituvchi boʻlib ishladi. Kino va teatrdan soʻng u qoʻshiqchilik faoliyatini boshladi.

Algan 2024-yil 4-yanvarda 86 yoshida Istanbuldagi kasalxonada vafot etdi, miya ichidagi qon ketishi tufayli tugʻildi[4].Harbiye Muhsin Ertugʻrul sahnasidagi xotira marosimi va Teshvikiye masjididagi diniy marosimdan soʻng Ashiyan Asri qabristoniga dafn qilindi[6].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Ayla Algan kimdir?“.
  2. Dönmez-Colin, Gönül. Cinemas of the other: a personal journey with film-makers from the Middle East and Central Asia. Intellect Books, 2006 — 252 bet. ISBN 978-1-84150-143-7. 
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 „Ayla Algan“ (tr). Biyografi. Qaraldi: 2024-yil 6-yanvar.
  4. 4,0 4,1 „Tiyatro sanatçısı Ayla Algan vefat etti“ (tr) (2024-yil 4-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 4-yanvar.
  5. „Usta oyuncuya veda... Ayla Algan son“ (tr) (2024-yil 7-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 7-yanvar.
  6. 6,0 6,1 „Ayla Algan'a veda! 'Annemi yaşam dolu kaybettik'“ (tr) (2024-yil 6-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 7-yanvar.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]