Avstraliya — Saudiya Arabistoni munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Avstraliya–Saudiya Arabistoni munosabatlari

Avstraliya

Saudiya Arabistoni

Avstraliya va Saudiya Arabistoni oʻrtasida ikki tomonlama aloqalar mavjud. Avstraliyaning Ar-Riyodda elchixonasi va Jiddada konsulligi bor. Saudiya Arabistonining Kanberrada elchixonasi va Sidneyda konsulligi bor.

Munosabatlar tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Avstraliya va Saudiya Arabistoni munosabatlari Ikkinchi jahon urushi tugaganidan keyin oʻrnatilgan. Ikki davlat G20 aʼzolaridir[1].

Saudiya Arabistoni va Avstraliya Sovuq urush davrida Qoʻshma Shtatlar bilan ittifoqning bir qismi boʻlgan, chunki ikkalasi ham kuchli antikommunistik va Sovet Ittifoqiga dushman boʻlgan[2]. Sovuq urush tugagach, Saudiya Arabistoni va Avstraliya hamkorlikni kuchaytirdi.

Saudiya Arabistoni Birlashgan Arab Amirliklari bilan birga Avstraliyaning Yaqin Sharqdagi asosiy bozor sherigi hisoblanadi[3]. 2019-yilda 6200 dan ortiq saudiyalik talabalar Avstraliya taʼlim muassasalarida tahsil oldi[1].

Saudiya Arabistoni Saudiya Vision 2030 ni (Saudiya Arabistonining neftga qaramligini kamaytirish, iqtisodiyotini diversifikatsiya qilish va sogʻliqni saqlash, taʼlim, infratuzilma, dam olish va turizm kabi davlat xizmatlarini rivojlantirish uchun strategik asos) eʼlon qilganda, Avstraliya koʻrishni rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun yuqori baholandi[4].

2016-yilda Avstraliyada Saudiya Arabistoni elchixonasi xodimlari tezlikni oshirib yuborishi va jarimalarini toʻlamagani aniqlandi[5].

2018-yilda avstraliyalik faol Jamol Qoshiqchi oʻldirilganidan soʻng, Avstraliya hukumati Saudiya hukumatini qoraladi va avstraliyalik diplomatlar oʻsha yil oxirida boʻlib oʻtadigan xalqaro tadbirda qatnashmasligini maʼlum qildi[6].

JCH-2018 saralash bahslari[tahrir | manbasini tahrirlash]

2018-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichi — OFK 3-bosqichi doirasida Avstraliya Adelaida shahrida boʻlib oʻtgan 2018-yilgi Jahon chempionati doirasidagi muhim oʻyinda Saudiya Arabistoni bilan toʻqnash keldi. Uchrashuv 23 kishining oʻlimiga sabab boʻlgan Manchester Arenadagi portlashdan soʻng sodir boʻldi va ikki tomon bir daqiqalik sukut saqlash haqida maʼlum qilindi; Biroq Saudiya jamoasi bir daqiqa sukut oʻrniga, stadionga kirib, mahalliy aholiga hurmatsizlik qildi[7]. Keyinroq Saudiya Arabistoni rasmiylari notoʻgʻri ish uchun uzr soʻradi va xatolarni tuzatishga vaʼda berdi[8]. Avstraliya oʻyinda 3:2 hisobida gʻalaba qozondi, ammo pley-off bosqichida Jahon chempionatiga chiqishga muvaffaq boʻldi, Saudiya Arabistoni esa birinchi oʻrinni egallagan toʻrtta Osiyo jamoasidan biriga aylanishga muvaffaq boʻldi.

Fikr soʻrovlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lowy instituti tomonidan 2020-yilgi soʻrov natijalariga koʻra, Saudiya Arabistoni avstraliyaliklar tomonidan eng salbiy qabul qilingan mamlakat boʻlib, atigi 32 % ijobiylik reytingiga ega[9].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]