Anna Axmatova

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Anna Andreevna Axmatova (taxallusi; tugʻilgandagi familiyasi Gorenko) (1889-yil 11-iyun, Odessa — 1966-yil 5-mart, Moskva viloyati, Domodedovo shahri; Sankt-Peterburgda dafn etilgan) — rus shoirasi.

1910-yildan asosan Peterburgda yashagan. Birinchi sheʼrlar kitobi „Oqshom“ 1910-yilda chiqqan. „Tasbeh“ (1914), „Oqgala“ (1917), „Bar-gizub“ (1921) va boshqa kitoblaridagi sheʼrlarida lirik kechinmalar, tanholik tuygʻulari ifodalangan. Inqilobiy voqeliqdan uzoq boʻlsada, A. bari bir muhojirlarni, yaʼni vatangado kishilarni qoralab sheʼrlar yozadi („Men oʻz yerini tashlaganlar bilan birga emas-man…“).Bir necha yillar mobaynida A. ijodining yangi qirralari shakllandi, asarlarida Vatan mavzui ustunlik qila boshladi. 30 −40-yillardagi sheʼrlarida Vatan, vatanparvarlik mavzulari keng aks etgan („Oltin kitobdan“, 1940; „Tan-langan asarlar“, 1944). Ikkinchi jahon urushi yillarida Toshkentda yashab, „Toshkent sheʼrlari“ (1944) turkumini yaratgan. „Qahramonsiz poema“ (1940 — 62) asa-ri — A. ijodining choʻqqisi. „Vaqtning tez oʻtishi“ (sheʼriy toʻplam, 1965) ki-tobida A. ijodining oʻziga xos tomonlari aks etgan. Sharq, Gʻarbiy Yevropa shoirlari ijodidan tarjimalar qilgan („Koreya mumtoz sheʼriyati“, 1958; „Sharq mumtoz sheʼriyati“, 1969 va boshqalar). A. nazmi umuman badiiy soddaligi, loʻndaligi va uslubining oydinligi, obrazlarining aniqligi va odmiligi, chuqur lirikli-gi va musiqiyligi bilan alohida ajralib turadi. Sheʼrlari oʻzbek tiliga tarji-ma kilingan (1966,1969). Toshkentda A. yashab ijod etgan uy oʻrnida qurilgan binoga (Sodiq Azimov koʻchasi, 54) shoi-ra xotirasini abadiylashtiruvchi lavha oʻrnatilgan (1976).

Xotira[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pushkin (Axmatova koʻchasi), Kaliningrad, Odessa, Kiev, Donetsk, Toshkent, Moskva, Tyumen, Astraxan, Maykop va Tomskda Anna Axmatova nomidagi koʻchalar mavjud, Yevpatoriyada (Qrim Muxtor Respublikasi) Anna Axmatova oʻtish joyi mavjud.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil