Altaba

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Altaba Inc.
Turi ommaviy kompaniya
Tarmogʻi Investitsion kompaniya
Qachon asos solingan 2-mart, 1995-yil (29 yil avval) (1995-03-02)
Qchon tugatilgan 4-oktyabr, 2019-yil(2019-10-04)
Joylashuvi New York City, New York AQSH bayrogʻi AQSH
Asoschi(lari) Jerry Yang
David Filo
Rahbariyat Thomas J. McInerney
(Prezident va bosh direktor)
Aylanma daromadi $333 million[1] (2018)
Shoʻba korxonalari Excalibur IP
Vebsayti altaba.com

Altaba Inc. Nyu-York shahrida joylashgan[2] Yahoo! qoldiqlaridan tashkil topgan, diversifikatsiyalanmagan, yopiq boshqaruv investitsiya kompaniyasi edi. Verizon Yahooning Internet biznesini sotib olganidan keyin[3] Verizon 2017-yilning 13-iyunida sotib olishni yakunladi. Oʻzining yangi tashkil etilgan boʻlimidagi xoldinglar, Oath now Yahoo.[4] Tranzaksiyadan soʻng Yahoo! Inc.ning operatsion biznesi yoʻq edi, lekin oʻzining pul mablagʻlari, sheriklik investitsiyalari va obligatsiyalar portfelini, shuningdek, Verizon sotib olmagan baʼzi patentlarni saqlab qoldi. U investitsiya fondi sifatida qayta tashkil etildi va 16 iyunda nomini Altaba Inc.ga oʻzgartirdi.[5][6][7] Yagona Yahoo! — Altaba kompaniyasining markali ulushi uning Yahoo! qoʻshma korxonasidagi ulushi edi. 2018-yil oxirida SoftBank guruhiga sotgan.[2][8]

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1994-2017: Yahoo! Inc.[tahrir | manbasini tahrirlash]

1994-yil yanvar oyida elektrotexnika fakultetining aspirantlari boʻlgan Jerry Yang va David Filo Jerry va Davidning World Wide Web uchun qoʻllanmasi" veb-saytini yaratdilar. Qoʻllanma boshqa veb-saytlar katalogi boʻlib, ierarxiya boʻyicha tashkil etilgan boʻlib, sahifalarning qidirish mumkin boʻlgan indeksidan farqli oʻlaroq. 1994-yil aprel oyida Jerry va Davidning World Wide Web boʻyicha qoʻllanmasi Yahoo! deb oʻzgartirildi.[9][10] YAHOO soʻzi Yana bir ierarxik tashkil etilgan Oracle[11] yoki Yana bir ierarxik rasmiy Oracle soʻzining orqa nomidir.[12] yahoo.com domeni 1995-yil 18-yanvarda yaratilgan.[13]

Yahoo! 1990-yillar davomida tez oʻsdi va veb-portalga aylandi, keyin esa koʻplab yuqori darajadagi xaridlar amalga oshirildi. Dot-com qabariq paytida kompaniya aksiyalari narxi keskin koʻtarildi va 2000 yilda 118,75 AQSh dollari bilan tarixdagi eng yuqori koʻrsatkichda yopildi;[14] ammo, dot-com pufakchasi portlagandan soʻng, u 2001 yilda 8,11 AQSH dollarigacha boʻlgan eng past darajaga yetdi.[15] Yahoo! 2008-yilda Microsoft korporatsiyasining sotib olish taklifini rasman rad etdi.[16] 2012-yil boshida Yahoo! tarixidagi eng yirik ishdan bo‘shatish yakunlandi va 2000 nafar xodim ishsiz qoldi.[17]

Carol Barts hammuassisi Jerri Yangni 2009-yil yanvarida bosh direktor lavozimiga almashtirdi,[18] lekin 2011-yil sentyabr oyida direktorlar kengashi tomonidan ishdan boʻshatildi; Barts ketganidan keyin Tim Morse vaqtincha bosh direktor etib tayinlandi.[19] PayPalning sobiq prezidenti Scott Thompson 2012-yil yanvar oyida bosh direktor boʻldi va u isteʼfoga chiqqanidan keyin oʻrniga Ross Levinson 2012-yil 13-mayda kompaniyaning vaqtinchalik bosh direktori etib tayinlandi. 16-iyul kuni Google kompaniyasining sobiq ijrochi direktori Marissa Mayer kompaniyaning bosh direktori boʻldi.[20]

OAV 2013-yil 26-may kuni Yahoo!ning Hulu video striming saytiga qiziqishi haqida xabar berdi. Mayer rahbarligida Yahoo!ning taklifi 600 dan 800 million dollargacha turadi, chunki kompaniya tomonidan turli vaziyatlardan iborat turli xil variantlar ilgari surilgan.[21] 2013-yil 28-may holatiga ko‘ra, Yahoo!ning videolari har oyda 45 million noyob tashrif buyuruvchilarni jalb qiladi, Huluga esa 24 million kishi tashrif buyuradi — ikki auditoriyaning kombinatsiyasi Yahoo! Google va uning sho''basi YouTubeʼdan keyin ikkinchi eng mashhur pozitsiyada.[22]

2013-yil iyul oyida comScore tomonidan jamlangan maʼlumotlar shuni koʻrsatdiki, Yahoo!ga AQShda koʻproq odamlar tashrif buyurgan! oy davomida veb-saytlar Google veb-saytlari bilan solishtirganda — Yahoo! 2011-yildan beri Googledan o‘zib ketdi. Maʼlumotlar Yahoo!ga tegishli Tumblr veb-saytiga tashrif buyurish yoki mobil telefondan foydalanish statistikasini oʻz ichiga olmagan.[23]

2016-yil 22-sentyabrda Yahoo 2014-yil oxirida xakerlar kamida 500 million foydalanuvchi akkauntlari bilan bog‘liq maʼlumotlarni o‘g‘irlagan maʼlumotlar buzilishini oshkor qildi.[24] BBC xabariga koʻra, bu shu kungacha qayd etilgan eng yirik texnik buzilish boʻldi.[25] Qabul qilingan materialning oʻziga xos tafsilotlariga ismlar, elektron pochta manzillari, telefon raqamlari, shifrlangan yoki shifrlanmagan xavfsizlik savollari va javoblari, tugʻilgan sanalari va shifrlangan parollar kiradi.[26] Buzgʻunchilik login hisob maʼlumotlarini soxtalashtirish uchun ishlab chiqarilgan veb-cookie-fayllardan foydalangan, bu esa xakerlarga har qanday hisob qaydnomasiga parolsiz kirish imkonini bergan.[27][28] 2016-yilning 14-dekabrida 2013-yil avgustida sodir bo‘lgan alohida maʼlumotlar buzilishi haqida xabar berilgan edi. Ushbu buzilish 1 milliarddan ortiq foydalanuvchi hisoblariga taʼsir koʻrsatdi va yana Internet tarixida topilgan eng kattasi hisoblanadi.[29]

2017-yilning 13-iyunida, Marissa Mayer ketganidan so‘ng, Thomas J. McInerneyni Yahoo! rahbari va bosh direktori etib tayinlandi.[30]

2017-2019: Altaba Inc.[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-yil 16-iyun kuni Verizon Communications kompaniyasidan keyin qolgan kompaniya Yahoo! Inc. nomi Altaba Inc. Qimmatli qogʻozlar va birja komissiyasi tomonidan diversifikatsiyalanmagan, yopiq boshqaruv investitsiya kompaniyasi sifatida roʻyxatga olingan yangi kompaniya[7][31] darhol NASDAQ da AABA belgisi ostida savdoni boshladi.[32]

2018-yil sentyabrida Altaba Yahooʻning maʼlumotlar buzilishi bilan bog‘liq uchta daʼvoni 47 million dollarga hal qildi.[33]

2018-yil 17-sentyabrda Altaba Yahoo Japan korporatsiyasidagi ulushini 4,3 milliard dollarga sotganini eʼlon qildi.[34] Xuddi shu kuni Altaba 5,75 milliard dollarlik qayta sotib olish dasturini eʼlon qildi.[35]

2019-yilning 3-aprelida Altaba o‘zining Alibaba guruhidagi ulushini sotishi va faoliyatini to‘xtatishi haqida press-relizda eʼlon qildi.[36] Kompaniya 2019-yilning to‘rtinchi choragida yopiladi.[37]

2019-yil 2-oktyabr kuni Altaba kunning oxirida Nasdaqda savdoni toʻxtatdi[38] va oʻzining Toʻliq tugatish va tarqatib yuborish rejasiga muvofiq, Delaver shtatida (Altabaning istiqomat qiladigan joyi) 4-oktyabrda tarqatib yuborilganlik toʻgʻrisida guvohnoma topshirdi.[39] Alibaba guruhidagi ulushini sotishda mumkin boʻlgan Xitoy soliqlari uchun oz miqdorda mablagʻ ushlab qolinadi.[40]

Aktivlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Altaba Excalibur IP patent kompaniyasiga ega boʻlib, 2019-yilda oʻz ulushini sotgunga qadar Alibaba guruhidagi muhim ozchilik ulushini (16,3 %) nazorat qildi[41] va Hortonworks, Gomaji, Envestnet, Rimage Corporation, SeatGeek, Protagenic Therapeutics, Eastman Kodak kompaniyasi va qogʻozsiz pochta.[42] Jamgʻarmaning tashqi sarmoyaviy maslahatchilari qatoriga BlackRock Advisors, LLC va Morgan Stanley Smith Barney kiradi.

Kompaniya Snap Inc. (Snapchat egasi)[43] va Yahoo! Yaponiya.[44]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Form N-CSR (Wayback Machine saytida 2022-09-20 sanasida arxivlangan). February 27, 2019
  2. 2,0 2,1 „Yahoo Completes Sale Of Operating Business; Company To Be Re-Named Altaba And Register As Investment Company“. TheStreet.com (2017-yil 13-iyun). Qaraldi: 2017-yil 28-iyun.
  3. Natalie Walters. „Yahoo! Set to Thrive Under New Altaba Name Thanks to Alibaba Stake“. TheStreet.com (2017-yil 10-yanvar). Qaraldi: 2017-yil 28-iyun.
  4. Kharpal. „Verizon completes acquisition of Yahoo as Marissa Mayer resigns“. CNBC (2017-yil 13-iyun). Qaraldi: 2017-yil 13-iyun.
  5. „Altaba Announces 2017 Annual Meeting of Stockholders“. Business Wire (2017-yil 16-iyun). Qaraldi: 2017-yil 16-iyun.
  6. „Business Search - Business Entities - Business Programs - California Secretary of State“. businesssearch.sos.ca.gov (2017-yil 16-iyun). 2021-yil 24-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-sentyabr.
  7. 7,0 7,1 „8-K“. sec.gov (2017-yil 16-iyun). Qaraldi: 2017-yil 16-iyun.
  8. Chin, Kimberly. „Altaba Sells Remaining Yahoo Japan Shares“ (en-US). The Wall Street Journal (2018-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 28-yanvar.
  9. David G. Thomson. Blueprint to a Billion. Wiley-Interscience, 2006 — 155 bet. ISBN 978-0-471-77918-6. 
  10. Ethan Trex. „Jerry and David's Guide to the World Wide Web becomes "Yahoo!"“. Blogs.static.mentalfloss.com. 2009-yil 21-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 24-avgust.
  11. Gaffin, Adam. „Hello, Is Anyone Out There?“. Network World (1995-yil 11-sentyabr).
  12. „The History of Yahoo! – How It All Started...“. Yahoo! Media Relations (2005). 2013-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 7-iyul.
  13. „WHOIS information for: yahoo.com“. networksolutions.com.
  14. Simon Holland. „Yahoo: An 18-year timeline of events“. PerformanceIN. PerformanceIN (2012-yil iyul). 2017-yil 10-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-may.
  15. Linder, Karen. The Women of Berkshire Hathaway. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, 2012 — 199 bet. ISBN 9781118182628. 2013-yil 27-mayda qaraldi. „Shortly after the 9/11 attacks, on September 26, 2001, Yahoo!'s stock hit its all-time low of $8.11.“ 
  16. „Yahoo rejects Microsoft approach“. BBC News Online (2008-yil 11-fevral). Qaraldi: 2008-yil 17-fevral.
  17. „Yahoo lays off 2,000 employees“. Reuters (2012-yil 4-aprel). Qaraldi: 2013-yil 27-may.
  18. „Job cuts help Yahoo profits surge“. BBC News (2009-yil 21-oktyabr).
  19. AP. „Tim Morse, Interim Yahoo CEO, Gets 25 Percent Raise To $750,000“. The Huffington Post (2011-yil 16-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 27-may.
  20. ANDREW ROSS SORKIN; EVELYN M. RUSLI. „A Yahoo Search Calls Up a Chief From Google“. The New York Times (2012-yil 16-iyul). Qaraldi: 2013-yil 27-may.
  21. Kara Swisher. „Yahoo's Bid for Hulu in $600M to $800M Range — Even as It Preps Other Big Deals in Mobile and Communications“. All Things D. Dow Jones & Company Inc (2013-yil 26-may). Qaraldi: 2013-yil 28-may.
  22. Christopher Mims. „An $800 million bid for Hulu is safe, boring, and exactly the right move for Yahoo“. Quartz (2013-yil 28-may). Qaraldi: 2013-yil 28-may.
  23. Juliet Garside. „Google overtaken by Yahoo! in US website visitors for first time in two years“. The Guardian (2013-yil 23-avgust). Qaraldi: 2013-yil 24-avgust.
  24. „Yahoo Says Hackers Stole Data on 500 Million Users in 2014“. The New York Times (2016-yil 22-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 22-sentyabr.
  25. „Yahoo 'state' hackers stole data from 500 million users“. BBC (2016-yil 23-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 23-sentyabr.
  26. „Yahoo 'state' hackers stole data from 500 million users“. BBC News (2016-yil 23-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 23-sentyabr.
  27. „Yahoo discovered hack leading to major data breach two years before it was disclosed“. The Washington Post. Qaraldi: 2016-yil 10-noyabr.
  28. „Yahoo knew of 'state-backed' hack in 2014“. BBC News (2016-yil 10-noyabr). Qaraldi: 2016-yil 10-noyabr.
  29. Goel. „Yahoo Says 1 Billion User Accounts Were Hacked“. The New York Times (2016-yil 14-dekabr). Qaraldi: 2016-yil 14-dekabr.
  30. „Altaba, Inc.“. altaba.com (2017-yil 19-iyun). Qaraldi: 2017-yil 19-iyun.
  31. „Yahoo to Become Alibaba Alter Ego with Name Change - Caixin Global“ (en). caixinglobal.com. Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  32. „Altaba, formerly Yahoo, starts trading on Nasdaq“. CNBC (2017-yil 19-iyun). 2017-yil 22-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 28-iyun.
  33. „Altaba to settle lawsuits relating to Yahoo data breach for $47 million“ (en-US). TechCrunch. Qaraldi: 2019-yil 18-mart. [sayt ishlamaydi]
  34. Chin, Kimberly. „Altaba Sells Remaining Yahoo Japan Shares“ (en-US). The Wall Street Journal (2018-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 18-mart.
  35. Pan. „Altaba announces new $5.75bn share buyback programme“ (en-GB). Financial Times (2018-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 18-mart.
  36. „Altaba Announces Board Approval of Plan of Complete Liquidation and Dissolution“ (en). www.businesswire.com (2019-yil 2-aprel). Qaraldi: 2019-yil 4-aprel.
  37. Russell. „Yahoo spin-out Altaba is selling its entire Alibaba stake and closing down“ (en-US). TechCrunch (2019-yil 3-aprel). Qaraldi: 2019-yil 5-aprel. [sayt ishlamaydi]
  38. „A Surprise Ruling Puts Altaba Stock's Future Trading in Limbo“. NASDAQ (2019-yil 2-oktyabr).
  39. „Altaba Files Certificate of Dissolution“. Business Wire (2019-yil 4-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 5-oktyabr.
  40. Bary. „Altaba Finally Rewards Its Shareholders. But the Ultimate Payoff Is Uncertain.“. Barron's (2019-yil 24-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 5-oktyabr.
  41. Paul R. La Monica. „Verizon and all new Oath Inc. Story of Yahoo, AOL and Altaba“. CNN Money (2017-yil 19-iyun). Qaraldi: 2017-yil 28-iyun.
  42. „Holdings“. Altaba. 2017-yil 31-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 28-iyun.
  43. „The Company Formerly Known as Yahoo Just Gave Up on Snapchat“ (en). Fortune. Qaraldi: 2018-yil 22-fevral.
  44. „SEC Filing | Altaba Inc.“ (en). www.altaba.com.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]