Alexandra Adler

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Aleksandra Adler (1901-yil 24-sentyabr – 2001-yil 4-yanvar) avstriyalik nevrolog va psixoanalist Alfred Adlerning qizi edi. U Adler psixologiyasining „yetakchi tizimlashtiruvchi va tarjimonlaridan“ biri sifatida taʼriflangan.[1] Uning singlisi sotsialistik faol Valentina Adler edi.[2] Aleksandra Adlerning eri Halfdan Gregersen edi.

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adler 1926-yilda Vena universitetida tibbiy oʻqishni tugatdi, soʻngra Vena universiteti nevropsixiatrik kasalxonasida psixiatriya boʻyicha faoliyat yuritgan. U 1935-yilda Qoʻshma Shtatlarga koʻchib ketdi va u yerda Garvard tibbiyot maktabida nevrologiya oʻqituvchisi boʻlib ishladi.[3] Shuningdek, 1935-yilda u Psixologiya jurnalini yaratdi. 1938-yilda Adler otasining nomi bilan atalgan Alfred Adler klinikasining tibbiy direktori boʻldi.[3] 1946-yilda u Nyu-York universiteti tibbiyot kollejining psixiatriya boʻlimiga qoʻshildi va 1969-yilda u yerda professor boʻldi[1] U, shuningdek, Amerika Adlerian Psixologiya Jamiyatining prezidenti boʻlib ishlagan.[4]

Tibbiyot fanlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Longwood tibbiyot hududidagi Garvard tibbiyot maktabi

1928-yildan 1938-yilgacha Aleksandra Adler Boston shahar kasalxonasida maʼlum boʻlgan ensefalit yoki ensefalomielit holatlarini tekshirdi. Tadqiqotda 100 dan ortiq bemor ishtirok etdi. Bemorlar faqat ensefalit shaxsning yagona kasalligi boʻlsa, qabul qilindi. Tadqiqotning maqsadi ushbu kasalliklar haqida bilimga hissa qoʻshish edi.[3]

1937-yilda Adler Garvard neyroxirurg Treysi Putnam bilan birgalikda tadqiqot oʻtkazdi.[5] Tadqiqot bir qancha sklerozli bemorlarning miyasida oʻtkazildi, natijada kasallikning inson organizmiga qanday taʼsir qilgani haqida yangi maʼlumotlar paydo boʻldi.[5] Tadqiqotdan olingan rasmlar tibbiy adabiyotlarda tez-tez qoʻllaniladi.[1]

1943-yilda Adler 1942-yilda Cocoanut Grove tungi klubi yongʻinidan omon qolganlarni oʻrgandi. Tadqiqot shuni koʻrsatdiki, omon qolganlarning 50 foizi voqea sodir boʻlganidan bir yil oʻtgach ham travma va bezovtalikni boshdan kechirgan. Ushbu alomatlar uyqusizlik, xavotir, aybdorlik va hodisadan qoʻrqish kabi shaxsiyatdagi oʻzgarishlarni oʻz ichiga oladi. Bundan tashqari, tirik qolganlar sodir boʻlgan voqeaning faqat bir qismini tan olishlari aniqlandi. Bu stress yoki uglerod oksidi taʼsiridan kelib chiqqan miyadagi mumkin boʻlgan shikastlanish bilan bogʻliq deb taxmin qilingan. Adler travmadan keyingi stress buzilishi deb nomlanuvchi batafsil hujjatlarni yaratgan birinchi nevrologlardan biri boʻldi.[5]

1950-yillarda va 1960-yillarda Adler shizofreniya, nevrozlar va shaxsiyat buzilishlarini mumkin boʻlgan davolash usullari uchun otasining Adlerian psixologiyasi boʻyicha ishini davom ettirdi. U buni zamonaviy dori-darmonlarni davolash, guruh terapiyasi va ekzistensial va diniy psixoterapiyalar orqali amalga oshirish mumkinligiga ishondi.[5]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 Vande Kemp, Hendrika (2003-yil bahor). „Alexandra Adler, 1901-2001“ (reprint). The Feminist Psychologist. 30-jild, № 2. Society for the Psychology of Women. Qaraldi: 2012-10-08. {{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |date= (yordam) Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "fem" defined multiple times with different content
  2. "Adler, Valentine (1898—1942)". Women in World History: A Biographical Encyclopedia. Gale Research Inc.. Archived from the original on 18 May 2013. https://web.archive.org/web/20130518202634/http://www.highbeam.com/doc/1G2-2591300140.html. Qaraldi: 10-yanvar 2013-yil. (subscription required)
  3. 3,0 3,1 3,2 „Alexandra Adler, 99, was one of Harvard's first women neurologists“ (inglizcha). Harvard Gazette (18-yanvar 2001-yil). Qaraldi: 9-aprel 2021-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content
  4. „Feminist Voices - Alexandra Adler“. Feminist Voices.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 „Biography of Alexandra Adler“ (inglizcha). www.apadivisions.org. Qaraldi: 14-mart 2021-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content