Aleksandr Soluyanov

Aleksandr Petrovich Soluyanov
Tavalludi	1953-yil 19-dekabr (68 yoshda); Ponomarevka, Chkalov viloyati, Rossiya SFSR, SSSR
Fuqaroligi	SSSR; Oʻzbekiston
Qoʻshin turlari	Havo-desant qoʻshini
Xizmatdagi yillari	1975-1995-yillar
Unvoni	General-mayor
Harbiy qism	105-gvardiya havo-desant diviziyasi
Lavozimi	Diviziya komandiri
Jang/urush	Afgʻon urushi (1978-1989)
Mukofotlari	;

Aleksandr Petrovich Soluyanov (1953-yil 19-dekabrda tugʻilgan) — sovet va oʻzbek harbiy qoʻmondoni. Afgʻon urushi qatnashchisi. General-mayor. Sovet Ittifoqi Qahramoni (1984).

Tarjimai holi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1953-yil 19-dekabrda Orenburg viloyatining Ponomarevskiy tumani Ponomarevka qishlogʻida dehqon oilasida tugʻilgan. Rus millatiga mansub. KPSS aʼzosi.

Tugʻilib oʻsgan qishlogʻidagi sakkiz yillik oʻrta maktabni tugatgan, soʻngra Qozon Suvorov harbiy bilim yurtida oʻqishni davom ettirgan va uni 1971-yilda tugatgan.

1971-yildan 1975-yilgacha — Ryazan oliy havo-desant qoʻmondonlik maktabida oʻqigan (1975).

1975-yildan 1977-yilgacha — Boltiqboʻyi harbiy okrugidagi 332-praporativ maktabda oʻquv vzvod komandiri boʻlib xizmat qilgan.

1977-yildan 1980-yilgacha — Ryazan Oliy havo-desant qoʻmondonlik bilim yurtida kursantlar rotasi komandiri boʻlgan.

1980-yildan 1982-yilgacha — Zakavqaziya harbiy okrugidagi 104-gvardiya havo-desant diviziyasida parashyutchilar bataloni komandiri boʻlgan.

Afgʻon urushi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1982-yil yanvar — 1984-yil iyun davomida — Afgʻonistondagi Sovet qoʻshinlarining cheklangan kontingenti tarkibida 103-gvardiya havo-desant diviziyasi 350-gvardiya parashyut-desant polkining parashyutchilar bataloni komandiri.

1982-yil 17-may — 10-iyun davomida Soluyanov batalyoni Parvon viloyati, Didak aholi punkti hududida isyonchilarning katta guruhlarini yoʻq qilish boʻyicha harbiy operatsiyada qatnashgan. Jang paytida kapitan A.P.Soluyanov toʻgʻri qaror qabul qilgan, aviatsiya va artilleriya bilan oʻzaro hamkorlikni mohirona tashkil etgan. Vazifa shaxsiy tarkib va harbiy texnikani yoʻqotmasdan bajarilgan. 320 nafar mujohid, 260 ta qurol, oziq-ovqat va oʻq-dorilar saqlanadigan 3 ta ombor qoʻlga olingan.

1983-yil 12-yanvar — 20-yanvar davomida mayor Soluyanov yirik toʻdalarni yoʻq qilish boʻyicha harbiy operatsiyada bevosita ishtirok etgan. 1984-yil fevral oyida Nijbar darasida oʻtkazilgan operatsiya paytida mayor Soluyanov qoʻmondonligidagi batalyon dushman tomonidan bosib olingan hukmron balandliklarga bostirib kirgan. Janglar paytida Soluyanov eng xavfli hududlarda boʻlinmalarni mahorat bilan boshqargan. Dushmanning kuchli qarshiligi va zich otashiga qaramay, dushman balandlikdan magʻlubiyatga uchragan.

Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni Aleksandr Petrovich Soluyanovga 1984-yil 23-noyabrda Sovet qoʻshinlarining Afgʻonistondagi cheklangan kontingenti tarkibida xalqaro burchni bajarishda koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun berilgan (11521-sonli „Oltin yulduz medali“).

1987-yilda M.V.Frunze nomidagi harbiy akademiyani tamomlagan.

Keyingi xizmati[tahrir | manbasini tahrirlash]

1987-1991-yillar davomida — Oʻzbekiston SSR Fargʻona shahridagi 387-alohida oʻquv parashyut-desant polki komandiri.

1989-yil yozida Fargʻona vodiysida boʻlib oʻtgan millatlararo toʻqnashuvlarda Soluyanov va unga boʻysunuvchi polk huquq-tartibotni saqlashda ishtirok etgan.

1991-1992-yillar davomida — Fargʻona shahridagi 105-havo-desant diviziyasi shtab boshligʻi.

1992-1993-yillar davomida — Oʻzbekiston Qurolli Kuchlari 105-havo-desant diviziyasi qoʻmondoni va Fargʻona shahridagi garnizon boshligʻi^[1].

1992-yilda Soluyanovga general-mayor unvoni berilgan.

1990-1995-yillarda — Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Kengashi deputati, Mudofaa, davlat xavfsizligi va harbiy siyosat qoʻmitasi raisining oʻrinbosari.

Arxangel Maykl ittifoqini — pravoslavlikni qoʻllab-quvvatlash jamiyatini boshqaradi. Sovet Ittifoqi Qahramonlari, Rossiya Federatsiyasi Qahramonlari va „Shon-sharaf“ ordeni toʻliq kavalerilarining Ryazan viloyati hududiy jamoat tashkilotiga rahbarlik qiladi.

2004-yil mart oyidan — Ryazan viloyati gubernatori maslahatchisi^[2]^[3]^[4].

Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sovet Ittifoqi Qahramoni (1984);
Lenin ordeni (1984);
Qizil Bayroq ordeni (1983);
Qizil yulduz ordeni (1984);
3-darajali "SSSR Qurolli Kuchlarida Vatanga xizmatlari uchun" ordeni (1990);
1-darajali „Harbiy xizmatlari uchun“ medali (1980);
medallar.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ „Неизвестная дивизия. 105-я гвардейская воздушно-десантная Краснознамённая дивизия (горно-пустынная)“. 2016-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 27-iyun.
↑ Александр Тихонов, Виктор Худолеев, Юлия Козак. „«Афганский опыт остаётся востребованным»“. www.redstar.ru (2018-yil 14-fevral). 2019-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-oktyabr.
↑ „Генерал-майор Александр Петрович Солуянов на официальной странице Рязанского высшего воздушно-десантного командного училища“. 2019-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-oktyabr.
↑ „Генерал-майор Александр Петрович Солуянов на официальной странице Центра военно-политических исследований“. 2021-yil 3-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-oktyabr.

Adabiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Geroi Sovetskogo Soyuza: Kratkiy biograficheskiy slovar / Pred. red. kollegii I. N. Shkadov. — M.: Voenizdat, 1988. — T. 2 /Lyubov — Yaщuk/. — 863 s. — 100 000 ekz. — ISBN 5-203-00536-2.
Orenburjsi — Geroi Sovetskogo Soyuza: bibliograficheskiy ukazatel / Bibliogr. otd.; sost. N. A. Kuznesova. — 1. — Orenburg: Oblastnaya nauchnaya biblioteka imeni N. K. Krupskoy, 1987. — S. 112. — 155 s.
Zolotie zvyozdi Orenburjya: biograficheskiy spravochnik / V. P. Rossovskiy; red. Ye. A. Urbanovich; res. U. A. Batirov, N. M. Rumyansev. — izd. 2-e, pererab. i dop. — Orenburg: IPK „Yujniy Ural“, 2005. — S. 446—447. — 595 s. — ISBN 5-94461-009-3.

Video tasvirlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aleksandr Petrovich Soluyanov (rus.). Sayt „Geroi strani“.

[1] „Неизвестная дивизия. 105-я гвардейская воздушно-десантная Краснознамённая дивизия (горно-пустынная)“. 2016-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 27-iyun.

[2] Александр Тихонов, Виктор Худолеев, Юлия Козак. „«Афганский опыт остаётся востребованным»“. www.redstar.ru (2018-yil 14-fevral). 2019-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-oktyabr.

[3] „Генерал-майор Александр Петрович Солуянов на официальной странице Рязанского высшего воздушно-десантного командного училища“. 2019-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-oktyabr.

[4] „Генерал-майор Александр Петрович Солуянов на официальной странице Центра военно-политических исследований“. 2021-yil 3-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-oktyabr.

[1]

[2]

[3]

[4]