Albaniya pasporti

Albaniya pasporti (alban . Pasaporta e Shqipërisë) — ichki ishlar vazirligi tomonidan Albaniya fuqarolariga chet elga chiqishlari uchun beriladigan sayohat hujjati. Ular, shuningdek, Albaniya ID kartasi bilan birga, mamlakat ichida shaxsni tasdiqlovchi hujjat sifatida ishlatiladi.

Albaniya biometrik pasporti Xalqaro fuqaro aviatsiyasi tashkiloti tomonidan belgilangan barcha standartlarga javob beradi.

Pasport narxi 7500 lekë (€ 60) va amal qilish muddati 10 yil.

Biometrik pasport[tahrir | manbasini tahrirlash]

2009-yil 24-maydan biometrik pasportlar va biometrik ID kartalar berila boshlandi^[1]. Biometrik pasportga oʻtish albanlar uchun Shengen hududi vizasini liberallashtirish shartlaridan biri edi^[2]. 2010-yil 8-noyabrda Yevropa Ittifoqi Kengashi Albaniya fuqarolari uchun Yevropa Ittifoqiga vizasiz sayohatni tasdiqladi^[3]. Qaror 2010-yil 15-dekabrda kuchga kirdi^[4].

Pasport olish uchun Albaniya fuqarolari toʻlovni toʻlash uchun mahalliy pochta boʻlimiga boradilar va keyin munitsipalitetning FHDYo boʻlimiga boradilar. U yerda odam suratga olinadi va barmoq izlari raqamlashtiriladi. Yigʻilgan maʼlumotlar Tirandagi ishlab chiqarish markaziga yuboriladi. Yangi Albaniya elektron pasportini ishlab chiqarish usuli bitta davlat xizmatchisi oldida amalga oshiriladi (shaxsiy identifikatsiya, suratga olish, barmoq izlarini topish va raqamli imzo) ushbu hujjatni dunyodagi eng ishonchli va ilgʻor hujjatlardan biriga aylantiradi.

2011-yil mart oyidan boshlab biometrik pasportlar va shaxsiy guvohnomalar u yerda yashovchi muhojirlarga xizmat ko‘rsatish uchun Albaniyaning Gretsiya va Italiyadagi konsulliklarida ham so‘ralishi mumkin.

Tashqi koʻrinish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pasportning maʼlumotlar sahifasi qattiq polikarbonat plastmassadan tayyorlangan va mikrochip oʻrnatilgan boʻlib, unda egasining biometrik maʼlumotlari, jumladan barmoq izlari, fotosurat va imzo saqlanadi. Maʼlumotlar simsiz RFID texnologiyasi bilan chipdan olinadi.

Sahifadagi fotosuratni skanerlash mumkin va yonma-yon javob beriladi va u UV reaktivdir. Maʼlumotlar sahifasining pastki qismida optik skanerlar yordamida mashina tomonidan oʻqilishi mumkin boʻlgan alfanumerik kod mavjud. Kod mikroprinting, gologramma tasvirlar, faqat UV nurida koʻrinadigan tasvirlar, filigri va boshqa tafsilotlarni oʻz ichiga oladi.

Maʼlumotlar alban va ingliz tillarida yozilgan. Ilgari, 1991-yildan 2002-yilgacha pasportlarda alban va fransuz tillaridan foydalanilgan.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Birinchi alban pasportlari 1920-yillarda, Albaniya davlatining mustahkamlanishi davrida chiqarilgan. Kommunistik davrda, 1945-yildan 1991-yilgacha Albaniya oʻz fuqarolariga chet elga chiqishga ruxsat bermadi va oddiy pasportlar bermadi, faqat cheklangan miqdordagi diplomatik va xizmat pasportlari berildi. 1991-yildan beri pasport soʻragan har bir Albaniya fuqarosiga pasport beriladi.

1991-yildan 1996-yilgacha pasportlar qizil rangda boʻlib, fotosuratda quruq muhr boʻlmasa, hech qanday xavfsizlik belgilarini oʻz ichiga olmaydi. Maʼlumotlar qoʻlda yozilgan. U hali ham Albaniya kommunistik gerbiga ega edi .
1996-yildan 2002-yilgacha pasport jigarrang rangda boʻlib, birinchi xavfsizlik elementlariga ega boʻlib, maʼlumotlar sahifasi va fotosurati laminatlangan. Maʼlumotlar mashina tomonidan yozilgan. Ular Kanada kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan.
2002-yildan 2009-yilgacha pasportlar qizil rangda boʻlib, xavfsizlik standartlari va biometrik pasportga oʻxshash qalbakilashtirishga qarshi xususiyatlarga ega edi, faqat mikrochipsiz. Ular Germaniyaning Bundesdruckerei firmasi tomonidan ishlab chiqarilgan.
2009-yildan beri biometrik pasportlar Yevropa Ittifoqi tomonidan oʻrnatilgan koʻrsatmalarga muvofiq bordo hisoblanadi. Ular fransuz kompaniyasi Sagem Sécurité tomonidan ishlab chiqariladi^[5].

Viza talablari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Albaniya fuqarolari uchun viza talablari Albaniya fuqarolari uchun joylashtirilgan boshqa xalqlar organlari tomonidan maʼmuriy kirish cheklovlari.

Albaniya pasporti egalari vizasiz tashrif buyurishi mumkin boʻlgan mamlakatlar soni boʻyicha 2006-yildan beri dunyo miqyosida eng yaxshilangan 5 ta pasportdan biridir^[6].