2014-yilgi Qishki Olimpiya va Paralimpiya oʻyinlarining maskotlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Leopard, Quyon va oq ayiq
Леопард, Зайка, Белый Мишка (rus tilida)
2014-yilgi Qishki Olimpiya o'yinlari maskotlari (Sochi)
Yaratuvchilar Silvia Petrova, Vadim Pak and Oleg Serdechny
Ahamiyati A leopard, a quyon and a Oq ayiq
Qorparcha va Nur
Снежинка, Лучик (in Russian)
Sochi 2014-yilgi Paralimpiya o'yinlari maskotlari
2014-yilgi Qishki Paralimpiya o'yinlari maskotlari (Sochi)
Yaratuvchilari Natalia Balashova and Anna Zhilinsky
Ahamiyati A qorparcha and a nur

Oʻnta Olimpiya va uchta Paralimpiya maskotlari dizaynlarining qisqa roʻyxati 2011-yil 7-fevralda ommaga namoyish etildi.2014-yilgi Qishki Olimpiya va Paralimpiya oʻyinlarining maskotlari 2011-yil 26-fevralda eʼlon qilingan [1].[2]

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Saylov[tahrir | manbasini tahrirlash]

2008-yil 2-mart kuni Rossiya Prezidenti saylovi bilan bir qatorda Sochida 2014-yilgi Qishki Olimpiya o'yinlarining maskotini tanlash uchun norasmiy saylovlar bo'lib oʻtdi. 270 ming saylovchi o'z byulletenlari bilan birga to'rtta maskot nomzodi: Ded Moroz, qor parchasi, oq ayiq va delfin kuponlarini olishdi. Sochi shahar maʼmuriyati vakilining so'zlariga koʻra, Sochi aholisining aksariyati delfin uchun ovoz bergan[3]. Biroq, logotip va maskotni rasman tanlaydigan Sochi tashkiliy qoʻmitasi vakillari, sochiliklarning fikrini hurmat qilgan holda, bunday tartib keyinroq o'tkazilishi toʻgʻrisida bayon qilishadi. Shuningdek, ular maskotlarning yakuniy dizaynini mamlakatning barcha fuqarolari fikrining konsensusi va professional dizaynerlar va bozor tahlilchilarining ishining natijasi boʻlishi kerakligini taʼkidladilar[4].

Rasmiy ovoz berish[tahrir | manbasini tahrirlash]

2010-yil 1-sentyabrdan 5-dekabrgacha Rossiyada umummilliy dizayn tanlovi boʻlib o'tdi.[5] Tanlovga 24 000 ta dizayn nomzod sifatida taqdim etildi[2].

Dizaynlarning qisqa roʻyxati 2010-yil dekabr oyida, hakamlar hayʼati minglab dizaynlarni koʻrib chiqqandan so'ng eʼlon qilindi.[2]. Endi Olimpiya o'yinlari uchun o'n bitta dizayn gʻoyasi va Paralimpiya oʻyinlari uchun ikkita dizayn gʻoyasi qoldi. 2011-yil 7-fevralda saralangan dizaynlar ommaga taqdim etildi. Rossiyaning Birinchi kanalida [6] jonli teleko‘rsatuvda rossiyaliklar o‘zlarining sevimli maskotiga ovoz berishda qatnashishgan [2].

  • Ded Moroz — rossiyalik Santa Klaus deb o'ylash mumkin boʻlgan personaj keyinchalik rasmiy nomzodlar ro'yxatidan oʻchirildi, chunki u maskot sifatida tanlanganida, IOC mulkiga aylanib qolar edi [7].
  • Qo'ngʻir ayiq (ruscha: Бурый Медведь).
  • Leopard (ruscha: Леопард) — Olimpiada maskoti [8].
  • Polar ayiq (ruscha: Белый Мишка) — Olimpiada maskoti [8].
  • Quyon (ruscha: Зайка) — Olimpiada maskoti[8].
  • Quyosh (ruscha: Солнышко).
  • Nur (ruscha: Лучик) — Paralimpiya maskoti [8].
  • Qor parchasi (ruscha: Снежинка) — Paralimpiya maskoti[8].
  • Bullfinch (ruscha: Снегирь)
  • Matryoshka qo'g'irchoqlari (ruscha: Матрёшки)
  • Delfin (ruscha: Дельфин).

Munozara[tahrir | manbasini tahrirlash]

Maskot tanlash jarayonining muvaffaqiyatiga qaramay, maskotlarga qarshi baʼzi ayblovlar qo'yildi. Ayiqni siyosatchi Sergey Mironov ham hozirgi hukmron partiya bo‘lmish “Yagona Rossiya” (inglizcha: United Russia) siyosiy partiyasining maskotiga o‘xshatib ko‘rgan, bu esa siyosiy tashviqotda ayblanishga sabab bo‘lgan[9]. 1980-yilgi Moskva olimpiya oʻyinlari maskotining dizayneri Misha Viktor Chijikov 2014-yil Sochi Olimpiadasi uchun oq ayiq maskotini (nomi Белый Мишка ) dizaynerini plagiatda aybladi. Chijikovning taʼkidlashicha, Belyning yuz qiyofasi hammasi Mishadan olingan va "ular uni shunchaki pompalab, semirtirib qoʻyishgan". Chijikov, shuningdek, Bely va boshqa ikkita maskot (Quyon va Leopard) shaxsiyatsizligidan shikoyat qildi. Ushbu muammolar natijasida, shuningdek, Mishaga mualliflik huquqidan mahrum bo'lganligi sababli, Chijikov 2014-yilgi Qishki Olimpiya o'yinlarining yopilish marosimi tashkilotchilarining iltimosiga binoan yordam berishdan bosh tortdi[10].

Zoich (yoki ZOIЧ) XXII Qishki Olimpiada oʻyinlari uchun tavsiya etilgan maskot boʻlib, 2014-yil Sochi oʻyinlari uchun maskotni tanlash boʻyicha rasmiy onlayn soʻrovnomada birinchi oʻrinni egalladi. Ommabop Internet qahramoni boʻlishiga qaramay, qoʻmita uni ovoz berishning yakuniy bosqichiga kiritmaslikka qaror qildi. Taqdim etilgandan so'ng va onlayn ovoz berish tugaguniga qadar u taqdim etilganlardan eng mashhur maskot bo'ldi. Zoichning yuqori o'rinni egallashi uchun ham bor-yo'g'i 40 daqiqa vaqt kerak bo'lgandi. Turkum:Olimpiyada Sportga doir maqolalar:






Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Russia unveils candidates for Sochi mascot, sports.espn.go.com, February 7, 2011
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Promising Sochi 2014 Mascots Ideas Shortlisted (Wayback Machine saytida 2014-02-19 sanasida arxivlangan), Official website of Sochi 2014, December 21, 2010
  3. Sochi People Want a Dolphin to Become the Mascot of the Games (Wayback Machine saytida 2008-03-15 sanasida arxivlangan) RIA Novosti (ruscha)
  4. 2014 Winter Olympics Mascot Should Appear Not Earlier Than 2011 RIA Novosti (ruscha)
  5. Competition launched for Sochi 2014 mascot (Wayback Machine saytida 2012-07-11 sanasida arxivlangan), rbth.ru, September 3, 2010
  6. Russian public to vote for Sochi 2014 mascot, insidethegames.biz, February 7, 2011
  7. Father Frost removed from competition for Sochi Olympic Games mascot, itar-tass.com, February 26, 2011
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Official mascot site
  9. „Sochi 2014 mascot gets icy copyright reception“ (2017-yil 28-fevral). Qaraldi: 2016-yil 23-dekabr.
  10. Mackay, Duncan. (1 March 2011) Misha the Bear creator claims Sochi 2014 polar bear has been stolen from him. Insidethegames.biz. Retrieved on 2016-07-02.