Ünye

Ünye
Ünye
	Qishloq
	Map showing Ünye District in Ordu Province
	Turkiyadagi joylashuvi
	Koordinatalari: 41°07′38″N 37°17′17″E / 41.12722°N 37.28806°E G OKoordinatalari: 41°07′38″N 37°17′17″E / 41.12722°N 37.28806°E G O
Davlat	Turkiya
Viloyat	Ordu
Hukumat
Hudud	569 km2 (200 sq mi)
Balandligi	10 m (33 ft)
Aholisi (2022)	132 432
• Zichligi	230/km2 (600/sq mi)
Vaqt mintaqasi	TRT (UTC+3)
Pochta indeksi	52300
Hudud kodi	0452
Climate	Cfa
Veb-sayt	unye.bel.tr

Ünye (Antika yunoncha Oinòe, Οἰνόη) — Turkiya Ordu viloyati joylashgan shahar va tuman^[2]. Uning maydoni 569 km² boʻlib, aholisi 132.432 kishi (2022)^[3]^[1]. UQora dengiz sohilida, Ordu shahri gʻarbiy tomonidan 76 km uzoqlikda joylashgan.

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ünyeda Qora dengiz sohilidagi tekis hududlardan birida joylashgan kichik port bor qishloqdir. Qishloq xoʻjaligi mahalliy iqtisodiyotning asosini tashkil etadi, xususan, yongʻoqchilik, yongʻoʻl savdosi va yongʻoqni qayta ishlashadi. Iyul oyining oxiri va avgust oylarida shahar juda tinch boʻlib, koʻp odamlar yongʻoq yigʻim-terimi uchun qishloqda boʻladi.

Ünye shahri atrofdagi qishloq joylarga oʻrta maktablar, oliy taʼlim va boshqa xizmatlarni taqdim etadi, boshqa sanoatlarga katta sement zavodi, un zavodi, mahalliy hunarmandchilik va portni oʻz ichiga oladi. Shahar soʻnggi oʻn yilliklarda koʻpayib, koʻplab turk shaharlariga xos qirgʻoq boʻylab tarqalgan koʻp qavatli beton bloklarini ega boʻldi. Talabalar orasida mashhur kafelar va internet kafelari mavjud. Taomlari orasida Pide deb nomlangan mahalliy pizza ham mavjud.

Oʻzining tinch joylari bilan piknik va yurish uchun va ajoyib plyajlari bilan Ünye Qora dengiz sharqiy sohilidagi eng yoqimli taʼtil shaharlaridan biridir. Yozgi davrda arzon pensiyalar va kampinglar, shuningdek, 2 yoki 3 yulduzli mehmonxonalar mavjud. Iyul oyida yozgi festivallar va konsertlar boʻladi.

Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ünye namli subtropik iqlimga ega (Köppen: Cfa)^[4]. Iqlim Qora dengiz mintaqasida oʻziga xos, issiq va nam, garchi qirgʻoqdan yiroq boʻlgan hudud boʻlsada, qirgʻoq chizigʻining aksariyatiga qaraganda tekis boʻlgani uchun Ünyeda yogʻingarchilik kam boʻladi.

Razreshit obщiy dostup — domashnyaya set

Kompyuter budet dostupen s drugix kompyuterov v seti (naprimer, s drugix kompyuterov v seti budut vidni ego obщie papki i printeri). Etot rejim podxodit dlya domashney ili ofisnoy seti.

{{{Joy_ot}}} iqlimi
Koʻrsatkich	Yan	Fev	Mart	Apr	May	Iyun	Iyul	Avg	Sen	Okt	Noy	Dek
Manba: NOAA^[5]

Etimologiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shaharning ismi yunoncha Oinoe, Unihe,Unie va Unia orqali hozirgi Ünyega aylangan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ünye tarixi milodiy XV asrda yashagan xitt davridan kelib chiqqan. Shundan keyin Qashkalar, Skitlar, mileysiylar, farslar, Pontus va Qadimgi Rim/Bizantin davrlari davom etgan. Yunon-rum davrida u Oenoe deb nomlangan va Genius daryosining ogʻzida Pontus port shahri edi^[6].

Shuningdek, 1086 va 1098 yillar, 1141-1144 va 1150-1157 yillar orasida Daniyaliklar tomonidan, 1188 va 1204 yillar orasida Rum sultanati, 1214-1228 va 1230-1243 yillar, 1204-1214 yillarda Trebizond imperiyasi, 1228-1230, 1243-1297 va 1302-1346 yillarda va 1297-1302 va 1346-1461 yillarda Hacıemiroğlu emiratiliklar tomonidan hukmronlik qilingan

1290-yillarda Ünye qalasi Trebizond imperatori Ioanni (II) tomonidan qurilgan^[7].

1806 yilda Laz Ünyega hujum qildilar. Bu shaharni Bishop Meletios rahbarligida evakuatsiya qilish va Sinop koʻchib oʻtishga olib keldi^[8].

Tarkibi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ünye tumanida 85ta mehmonxona mavjud^[9]:

Ağıdere
Ataköy
Atatürk
Aydıntepe
Başköy
Bayramca
Beylerce
Buruncu
Çakmak
Çamurlu
Çatak
Çatalpınar
Çataltepe
Cevizdere
Çiğdemköy
Çınarcık
Çınarlık
Denizbükü
Dereköy
Dizdar
Döşemedibi
Düzköy
Düzsaylan
Elmalık
Erenyurt
Esenkale
Eskikızılcakese
Fatih
Fevziçakmak
Göbü
Gölcüğez
Gölevi
Görecülü
Günpınarı
Güzelkale
Güzelyalı
Hamidiye
Hanyanı
Hızarbaşıgünlük
Hızarbaşıkumarlı
İnkur
İpekyolu
Kadılar
Kaledere
Kaledibi
Kaleköy
Karşıyaka
Keşköy
Killik
Kocuklu
Kuşçulu
Kuşdoğan
Liseler
Nadirli
Nurettin
Nuriye
Ortaköy
Ortayılmazlar
Pelitliyatak
Pınarbaşı
Sahilköy
Saraçlı
Saraycık
Sarıhalil
Şenyurt
Seylan
Sofutepesi
Taflancık
Taşça
Tekkiraz
Tepeköy
Üçpınar
Uğurlu
Yavı
Yaycı
Yaylalı
Yazkonağı
Yenikent
Yenikızılcakese
Yeniköy
Yeşilada
Yeşilkent
Yiğitler
Yüceler
Yunus Emre

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

İrfan Akar Qora dengiz mintaqasidagi muhim savdo markazlaridan biri boʻlgan Ünye Savdo va sanoat palatasining prezidenti hisoblanadi[^[10].Osman Sarıkahraman — Unye Qishloq xoʻjaligi palatasining prezidenti^[11].

Asosiy diqqatga sazovor joylar[tahrir | manbasini tahrirlash]

18 asrdagi shahar hokimyati.
Çamlık — dengizga koʻz tikib turgan oʻrmonda piknik uchun joy
Çakırtepe — shaharning tepalikdagi manzara
Ünye qalʼasi (Pont davridan).
Uzunkum — Qora dengizning eng uzun plyajlari

Maʼlum mahalliy aholi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fahrettin Çiloğlu- yozuvchi va tarjimon
Ferhan Şensoy-aktyor va yozuvchi
Gulsen-rassom
Davlat vaziri-MP Refaiddin Shahin Ünyega davlat xarajatlarini jalb qildi
Tamer Karan-qoʻshiqchi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ ^1,0 ^1,1 „Address-based population registration system (ADNKS) results dated 31 December 2022, Favorite Reports“ (en) (XLS). TÜİK. Qaraldi: 2023-yil 19-sentyabr.
↑ Büyükşehir İlçe Belediyesi, Turkey Civil Administration Departments Inventory. Retrieved 19 September 2023.
↑ „İl ve İlçe Yüz ölçümleri“. General Directorate of Mapping. Qaraldi: 2023-yil 19-sentyabr.
↑ "Table 1 Overview of the Köppen-Geiger climate classes including the defining criteria." (en). Nature: Scientific Data. https://www.nature.com/articles/s41597-023-02549-6/tables/1.
↑ „World Meteorological Organization Climate Normals for 1991-2020 — Ünye“. National Oceanic and Atmospheric Administration. Qaraldi: 2024-yil 17-yanvar.
↑ Andoza:Cite DGRG
↑ Zehiroglu, Ahmet M. ; „Trabzon Imparatorlugu“ 2016 (ISBN 978-605-4567-52-2); p.100
↑ Pontic History Timeline 1774 — 1923
↑ Mahalle, Turkey Civil Administration Departments Inventory. Retrieved 19 September 2023.
↑ Gazete, Banka. „ÜTSO Başkanı Akar'dan iş dünyasına çağrı: 'Fiyatlar güncellenmeli'“. Gazetebanka.com (2021-yil 21-noyabr), s. https://gazetebanka.com/.+Qaraldi: 2021-yil 21-noyabr.
↑ Gazete, Banka. „Sarıkahraman: 'Fındıkta şimdilik zirai don tehlikesi söz konusu değildir'“. Gazete Banka (2022-yil 19-yanvar), s. https://gazetebanka.com/.+Qaraldi: 2022-yil 19-yanvar.

Tashqi havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kommunal rasmiy sayt (turkcha)
Oʻzbekiston Respublikasi Davlat soliq qoʻmitasi
Yangiliklar & shahar portalı (turk tilida)
Tarixiy maʼlumot sahifasi (turk tilida)
Tashrifga olinadigan joylar (turk tilida)
„Siti Futbol Klubi“ (Ünyespor) (turk tilida)

¥

[tuik-1] 1,0 ^1,1 „Address-based population registration system (ADNKS) results dated 31 December 2022, Favorite Reports“ (en) (XLS). TÜİK. Qaraldi: 2023-yil 19-sentyabr.

[2] Büyükşehir İlçe Belediyesi, Turkey Civil Administration Departments Inventory. Retrieved 19 September 2023.

[3] „İl ve İlçe Yüz ölçümleri“. General Directorate of Mapping. Qaraldi: 2023-yil 19-sentyabr.

[4] "Table 1 Overview of the Köppen-Geiger climate classes including the defining criteria." (en). Nature: Scientific Data. https://www.nature.com/articles/s41597-023-02549-6/tables/1.

[WMONormals-5] „World Meteorological Organization Climate Normals for 1991-2020 — Ünye“. National Oceanic and Atmospheric Administration. Qaraldi: 2024-yil 17-yanvar.

[6] Andoza:Cite DGRG

[7] Zehiroglu, Ahmet M. ; „Trabzon Imparatorlugu“ 2016 (ISBN 978-605-4567-52-2); p.100

[8] Pontic History Timeline 1774 — 1923

[9] Mahalle, Turkey Civil Administration Departments Inventory. Retrieved 19 September 2023.

[10] Gazete, Banka. „ÜTSO Başkanı Akar'dan iş dünyasına çağrı: 'Fiyatlar güncellenmeli'“. Gazetebanka.com (2021-yil 21-noyabr), s. https://gazetebanka.com/.+Qaraldi: 2021-yil 21-noyabr.

[11] Gazete, Banka. „Sarıkahraman: 'Fındıkta şimdilik zirai don tehlikesi söz konusu değildir'“. Gazete Banka (2022-yil 19-yanvar), s. https://gazetebanka.com/.+Qaraldi: 2022-yil 19-yanvar.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]