Yashil Sezar
„Yashil Sezar“ (nemischa: Grüner Caesar) — Rim davlat arbobi va qoʻmondoni Gay Yuliy Sezarning antiqa byusti (miloddan avvalgi 100 — miloddan avvalgi 44-yillar) Berlin antiqa kolleksiyasidan yashil shiferdan yasalgan. Eski muzey ekspozitsiyasida namoyish etilgan.
Rim anʼanalarida tasvirlangan shaxsni idealizatsiya qilish odatiy hol emas edi, aksincha, haykaltarosh tabiiy xususiyatlarni yetkazishga harakat qildi. Shuning uchun tasvirlangan yuz yorqin shaxsga ega.
Ustunning balandligi 41 santimetrga teng, bu tabiiy oʻlchamdan kattaroqdir. Haykalning koʻzlarida marmar qoʻshimchalar va kichik poydevor keyingi qoʻshimchalardir.
Ustun yaratilgan joy, ehtimol, Misr. Eng kamida haykal qilingan yashil shifer Yuqori Misrdan keladi. Misrning kelib chiqishi, shuningdek, Sezarning sochlari Rimda odat boʻlganidek, hajmli emas, balki oʻyilganligi bilan ham koʻrsatilgan.
Sezarning hayoti davomidagi portretlaridan faqat tangalardagi tasvirlar saqlanib qolgan, barcha taniqli haykaltaroshlik portretlari uning vafotidan keyin yaratilgan. Bu ustun ham milodiy birinchi asrda imperatorlik davrining boshida qilingan boʻlsa-da, baʼzi ekspertlar ertaroq sana — eramizdan avvalgi birinchi asrga yoʻl qoʻyishadi.
Haykal yaratilgandan keyin Rimda boʻlgan va bir muncha vaqt unutilganidan keyin u yerda qayta topilgan. 1767-yilda u Parijda Prussiya qiroli Frederik II uchun Julien kolleksiyasining bir qismi sifatida sotib olingan. Bugungi kunda u Berlindagi Altes muzeyida, Gay Yuliy Sezar bilan qiyin munosabatda boʻlgan Misr malikasi Kleopatra byusti yonida namoyish etilmoqda.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Maks Kunze: Bildnis des Gaius Yuliy Tsezar. In: Die Antikensammlung im Pergamonmuseum und Charlottenburg. Filipp fon Zabern, Mainz 1992, ISBN 3-8053-1187-7, S. 203-204.
- Dagmar Grassinger: Grüner Tsezar. In: Staatliche Museen zu Berlin. Die Antikensammlung. Altes muzeyi. Pergamon muzeyi. Filipp fon Zabern, Mainz 2007, ISBN 978-3-8053-2449-6, 120-121-betlar.
- Maykl Siebler: Römische Kunst. Taschen, Koln 2007, ISBN 978-3-8228-5451-8, S. 36-37.