Utbah ibn Abi Lahab

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Utba ibn Abu Lahab (arabcha: عتبة بن أبي لهب) Islom payg'ambari Muhammadning birinchi amakivachchasi edi.

Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Makkada tug'ilgan Utba Abu Lahab ibn Abdul-Muttalib va Ummu Jamil bint Harbning to'ng'ich o'g'li edi.[1] Bir necha yil uning oilasi Muhammad(s.a.v) va Xadicha bilan qo'shni yashagan.[2]

Utba o'zining sakkiz yoshli amakivachchasi, Muhammadning to'rtinchi farzandi va ikkinchi qizi Ruqayyaga eramizning 610-yil avgustidan oldin qonuniy ravishda uylangan edi.[3][4]

Muhammad “ Abu Lahabning qoʻllari halok boʻlsin[5] degan 111- surani oʻqiganidan keyin Abu Lahab u bilan aloqani uzmoqchi boʻldi. Muhammad «Qurayshga ochiqchasiga va'z qilib, ularga dushmanlik ko'rsatganida», boshqa qurayshliklar Abu Lahabning Muhammadning qizlarini o'z hisobidan ushlab qolmaslik istagiga hamfikr bo'lishdi. Ular Utba roziyallohu anhuga, agar u Ruqayyani taloq qilsa, unga xohlagan ayolni berishlarini aytishdi.[6] va otasi ham agar u bilan ajrashmasa, u bilan boshqa hech qachon gaplashmasligini aytdi.[7][8] Quraysh roziyallohu anhu Ruqayyani taloq qildi. O'shanda u o'n ikki yoshda edi va nikoh hali tugamagan edi.[9]

Islomga kirishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

630-yil yanvar oyida Makka fath qilingandan keyin Utba va uning ukasi Muattib boshqa mushriklar bilan Makka chekkasiga chekindilar. Muhammad amakisi Abbosdan ularni oldiga olib kelishni iltimos qildi. Ularni olib kelishdi va Muhammadning taklifi bilan islomni qabul qilib, bay’at qilishdi. Al-Abbosning ta'kidlashicha, Muhammadning yuzi ularning dinini qabul qilganidan "hursandchilikni aks ettiradi". Utba islom qo'shiniga qo'shildi va Hunaynda jang qildi. U jangda Muhammadni tashlab ketmaganlardan edi.[10] Ammo qolgan Hoshimlar Madinaga hijrat qilganlarida, Utba va uning ukasi Muattib Makkada qolishdi.[11]

Utbaning Rofiya ismli oʻgʻli bor edi.  Uning Abdul Vohid ibn Ayman ismli quli bor edi, o'g'illari vafotidan keyin uni sotishdi.[12]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir. Translated by Haq, S. M. (1967). Ibn Sa'd's Kitab al-Tabaqat al-Kabir Volume I Parts I & II, p. 100. Delhi: Kitab Bhavan.
  2. Ibn Saad/Haq vol. 1 p. 232.
  3. Alla, Ibn Ishaq. The Life of Muhammad or Sirat Rasul Allah. Oxford University Press, 1955 — 314 bet. ISBN 0196360331. 
  4. Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 8. Translated by Bewley, A. (1995). The Women of Madina, p. 24. London: Ta-Ha Publishers.
  5. Ibn Saad/Bewley vol. 8 p. 24.
  6. Ibn Ishaq/Guillaume p. 314.
  7. Ibn Saad/Bewley vol. 8 p. 25.
  8. Ibn Ishaq/Guillaume p. 314.
  9. Ibn Saad/Bewley vol. 8 p. 25.
  10. Muhammad ibn Jarir al-Tabari. Tarikh al-Rasul wa'l-Muluk. Translated by Landau-Tasseron, E. (1998). Volume 39: Biographies of the Prophet's Companions and Their Successors, p. 64. Albany: State University of New York Press.
  11. Tabari/Landau-Tasseron p. 64.
  12. Bukhari 3:46:739.