Paragvaydagi ukrainlar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Paragvaydagi ukrainlar (ukraincha: Українці в Парагваю) — Paragvaydagi etnik jamoalardan biri. 1990-yillarning oʻrtalarida Janubiy Amerikadagi bu mamlakatda 5000 dan 8000 gacha ukrainaliklar yashagan. Paragvayda ukrainaliklar mamlakat janubi-sharqidagi Enkarnasyon shahri yaqinidagi kichik jamoalarda yashaydilar. Enkarnasyon Argentinaning Misiones provinsiyasi bilan chegaradosh, u ham Argentinadagi Ukraina emigratsiyasining markazi hisoblanadi. Paragvaydagi aksariyat ukrainaliklar dehqonchilik, sholi, makkajoʻxori, bugʻdoy va boshqa ekinlar yetishtirish bilan shugʻullanadi[1].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ukrainalik muhojirlarning birinchi katta guruhi Paragvayga qoʻshni Argentinadan 1930-yillarning boshlarida ushbu mamlakatdagi iqtisodiy inqiroz davrida kelgan. 1930-yillarning oxirida Polesya, Voliniya, Galisiya va Zakarpatya viloyatidan ukrainalik muhojirlar ham mintaqaga kelib joylashdilar. Ikkinchi jahon urushidan keyin bu yerga Yevropadagi koʻchirilganlar uchun lagerlardan qochqinlar keldi, shuningdek, Xitoy va Manchjuriyada kommunistik tuzum oʻrnatilgandan keyin u yerdan qochishga majbur boʻlgan ukrainalik muhojirlar kelishdi. Paragvaydagi muhojirlarning aksariyatining oʻziga xos xususiyati shundaki, ular sobiq SSSRdan tashqaridagi boshqa diasporalardagi kabi katolik cherkoviga emas, balki pravoslav cherkoviga mansubdir. Yangi joyda ukrainalik muhojirlar Novaya Volin yoki Tarasovka kabi koʻplab aholi punktlariga ukraincha nomlar berishdi, ammo Paragvay hukumatining bosimi ostida ular keyinchalik nomlarni ispanchaga oʻzgartirishga majbur boʻlishdi.

Vaqt oʻtishi bilan Paragvayning koʻplab ukrainlari, ayniqsa, ziyolilar Argentina, Kanada yoki AQShga koʻchib oʻtishdi. Paragvayda qolganlar hanuzgacha Ukraina pravoslav cherkovlariga mansubdir, ammo koʻp qismi allaqachon Paragvay jamiyatiga singib ketgan. Paragvaydagi koʻplab ukrainalik fermerlar muvaffaqiyatga erishdilar, yeri koʻp yirik fermer xoʻjaliklariga ega[2].

Galeriya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Enkarnasyondagi Taras Shevchenko haykali
Enkarnasyondagi ukrain pravoslav cherkovi
2011-yil Paragvay xalqlari festivalida ukrain diasporasi

Jamiyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Paragvaydagi Ukraina jamoat hayotining markazi boʻlgan Enkarnasyon shahrida Ukraina jamoat markazi, pravoslav va katolik cherkovlari mavjud. 1930-yillarning oxirida Prosvita qiroatxonalari, ukrain adabiyoti kutubxonalari va jamoat markazlarini tashkil etdi. Bu yerda 1955-yilgacha ukrain tashkilotlari faoliyat yuritgan. Shaharda Taras Shevchenko haykali ham oʻrnatildi, uning ochilish marosimida oʻsha paytdagi Paragvay diktatori Alfredo Stressner va boshqa rasmiy shaxslar ham ishtirok etdi. Umuman olganda, ukrain ziyolilarining katta qismi Argentina va Shimoliy Amerikaga koʻchib oʻtganligi sababli, cherkov sohasini istisno qilganda, ukrain jamiyatining madaniy hayoti yomonlashdi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Mykhailo Rubinec and Ann Lencyk Pawliczko. (1994). „Ukrainians in Paraguay.“ In Ann Lencyk Pawliczko (Ed.) Ukraine and Ukrainians Throughout the World. Toronto: University of Toronto Press. pp. 455-458. ISBN 0-8020-0595-0
  2. Welcome to Ukraine Magazine Interview with Vasyl Ilashchuk director of a documentary film about Ukrainians abroad, 2005