Astromundus

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Viktor Frans Xess Xausning tomida talabalar va oʻqituvchilar, Insbrukdan xayrlashish, 2011 yil
Bu yerda Insbruk universitetining Astro- va zarrachalar fizikasi institutini koʻrish mumkin (tomida teleskop gumbazli eng baland bino).

Astromundus Astronomiya va Astrofizika boʻyicha 2 yillik Erasmus Mundus magistrlik kursi hisoblanadi. U Yevropaning toʻrt xil davlatining 5 ta hamkor universitetlari tomonidan tashkil qilingan. Hamkor universitetlar Avstriyaning Insbruk universiteti, Padova universiteti va Italiyaning Rim Tor Vergata universiteti, Germaniyaning Göttingen universiteti va Serbiyaning Belgrad universiteti . Bolgariya ushbu konsorsiumning uchinchi davlat hamkori edi.

Ushbu magistratura kursining asosiy maqsadi butun dunyo boʻylab talabalarga Astrofizika boʻyicha eng soʻnggi maʼlumotlar bilan tanishish va taʼminlash boʻlib, bu ularning kelajakdagi ilmiy faoliyatida foydali boʻladi. Bundan tashqari, boshqa barcha Erasmus Mundus dasturlariga xos boʻlganidek, u ham turli mamlakatlar oʻrtasida madaniy almashinuvni ragʻbatlantiradi. AstroMundusning ilk birinchi forumi 2010-yil 22-sentyabrda Insbrukda rasman boshlandi. Insbrukning tarixiy diqqatga sazovor joyi Klaudiasaalda kutib olish marosimi boʻlib oʻtdi.[1] AstroMundus dasturi 2020-yil yanvar oyida 8-forumi tugashi bilan yakunlandi.[2]

Qiziqarli mavzular[tahrir | manbasini tahrirlash]

Astromundus tomonidan taklif qilinadigan kurslar asosan shu mavzularga bagʻishlangan. Ular zamonaviy astronomiya, astrofizika va kosmologiyaning deyarli barcha sohalarini qamrab oladi.

Grantlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Barcha Erasmus Mundus dasturlari singari, Astromundus ham Yevropa Komissiyasi tomonidan moliyalashtiriladi. Tanlangan talabalarga ikkita toifadagi stipendiyalar beriladi: yevropalik boʻlmagan talabalar uchun A toifasi va yevropalik talabalar uchun B toifasi . Birinchi forumda „A“ toifali stipendiyalarga sazovor boʻlgan talabalar Bangladesh, Misr, Efiopiya, Hindiston, Meksika, Pokiston, Tayvan, Turkiya va AQShdan kelgan. Yevropalik talabalar Bosniya va Gertsegovina, Bolgariya, Italiya, Shimoliy Makedoniya va Ispaniyadan kelgan.

A toifali stipendiyaga ega boʻlgan talabalar magistraturada oʻqishning butun 24 oylik davrida oyiga 1000 yevro oladi. Bundan tashqari qoʻshimcha 4000 yevro har oʻquv yili boshida beriladi. Shunday qilib, jami A toifasidagi stipendiya oʻqish va sugʻurta toʻlovlarini hisobga olmaganda 32,000 yevroni tashkil qiladi. Talabalar birorta hamkor universitetlarda oʻqish uchun toʻlovlarni toʻlashlari shart emas, shuningdek, ular ikki yil davomida amal qiladigan xalqaro sogʻliqni saqlash va sayohat sugʻurtasini oladilar. Oʻqish va sugʻurta toʻlovlarini hisobga olgan holda, ushbu maxsus stipendiya ikki yil ichida deyarli 48,000 yevroni tashkil qiladi. Boshqa tomondan, yevropalik talabalarga ega boʻlgan B toifali stipendiya butun davr davomida oyiga 500 yevro oladi. Odatda ular sayohat pulini olmaydilar, ammo Belgrad universitetida 3 oydan ortiq vaqt oʻtkazsa, 3000 yevro miqdorida nafaqa olish mumkin. Aksincha, agar A toifasidagi stipendiyaga ega boʻlgan talaba Belgradda 3 oydan ortiq vaqt oʻtkazsa, bu gʻayrioddiy edi, unga uch oydan ortiq oylar uchun toʻlov berilmagan. Bu tizim, ayniqsa, yevropalik talabalarni uchinchi mamlakatlarga, uchinchi davlat talabalarini esa Gʻarbiy Yevropa universitetlariga borishga undash uchun ishlab chiqilgan.

Olimlar uchun stipendiyalar Astromundusda ham mavjud. Bular qisqa muddatli stipendiyalar boʻlib, koʻpi bilan uch oylik taʼlim yoki tadqiqot uchun beriladi[1]

Hamkor universitetlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Insbruk universiteti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Innsbruk universiteti ushbu dasturni muvofiqlashtiruvchi universitet edi. Shunday qilib, boʻlajak talabalar oʻzlarining ariza paketlarini u yerga yuborishlari kerak. Dasturning birinchi semestri ham ushbu universitetda oʻtkazildi. Shunday qilib, barcha talabalar bu yerga odatda qishda boshlanadigan birinchi semestr uchun kelishadi. Insbruk fizika, matematika va astrofizikaning turli yoʻnalishlari boʻyicha kirish kurslarini taklif qiladi, shunda turli xil kelib chiqishi talabalar teng standartga ega boʻlishlari va keyingi semestrlarga tayyor boʻlishlari mumkin.

Insbruk universiteti tomonidan taqdim etiladigan kurslar: Astrofiziklar uchun ilgʻor matematik usullar, astrofiziklar uchun fizika tushunchalari, galaktika astrofizikasi tushunchalari, ekstragalaktik astrofizika tushunchalari, radioastronomiyaga kirish, galaktika guruhlari, asosiy astrofizika va astrofizika tushunchalari. va boshqalar. Ushbu dastlabki toʻrtta kurslar orasida majburiydir. Majburiy kurslarning har biri oltita kreditdan iborat. Hammasi boʻlib talaba Astromundusning bir semestrida 30 ta kreditni oʻqishni oʻz ichiga olishi kerak.

Padova universiteti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Padova universiteti Italiyadagi eng qadimgi universitetlardan biri edi. U Astromundusning toʻrt semestrining ikkitasini (ikkinchi va yakuniy) oʻtkazadi.

Rim Tor Vergata universiteti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tor Vergata Rim universiteti Rimning ikkinchi davlat universiteti boʻlib, Astromundusning soʻnggi uch semestriga mezbonlik qiladi. Talaba bu yerda 3 semestr oʻtkazishi mumkin, ammo institutni oʻzgartirishga undadi.

Bu yerda koʻproq maxsus kurslar taklif etiladi. Masalan, ekstragalaktik astrofizika 1, nisbiylik va kosmologiya, yulduzlar astrofizikasi, eksperimental quyosh fizikasi, ekstragalaktik astrofizika 2 (kuzatish kosmologiyasi va galaktika klasterlari), koinot fizikasi, planetologiya, astrobiologiya, radiatsiyaviy gravitatsiya fizikasi va boshqalar. Amerika Qoʻshma Shtatlaridan kelgan sayyorashunos olim va fizik Jonatan Lunin hozirda bu yerda Planetologiya boʻyicha maʼruzalar oʻqiydigan mehmon professor sifatida ishlamoqda.

Gettingen universiteti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oxirgi ikki semestrda talabalar Goettingen universitetiga borishlari mumkin. 2010-yilda Jahon universitetlarining Akademik reytingida Germaniyada 4-oʻrin, Yevropada 30-oʻrin va dunyoda 93-oʻrinni egalladi. Hozircha talabalar uchun magistrlik dissertatsiyasini bajarish ustuvor vazifa boʻlib tuyuladi. Bu yerda taklif etiladigan kurslar asosan yulduz tuzilishi va evolyutsiyasi, yulduz atmosferasi, yulduz atmosferasini modellashtirish, faol galaktik yadrolar, astrofizikadagi raqamli tajribalar, kosmologik tuzilmaning shakllanishi, inflyatsiya nazariyasi, geliseysmologiya, Quyosh fizikasi boʻyicha. Shuningdek, ular iplar nazariyasi va oʻta massiv qora tuynuklarga oid baʼzi seminar kurslarini taklif qilishadi, ularni kredit olish mumkin.

Belgrad universiteti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Belgrad universiteti Serbiya poytaxti Belgradda joylashgan edi. Talabalar oxirgi ikki semestrda u erga borishlari mumkin. Astromundus talabalari tomonidan yozilgan eng yaxshi magistrlik dissertatsiyalari Belgrad Astronomiya Observatoriyasi va Belgrad Astronomiya Kafedrasi tomonidan nashr etilgan Serbiya Astronomik Jurnalida nashr etish uchun koʻrib chiqiladi.

Imtihon va baholarni oʻzgartirish sxemasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Talaba odatda ikki yil ichida ikkitadan ortiq universitetga borishi kerak. Shunday qilib, u turli muhitlarga, turli imtihon va baholash tizimlariga duch keladi. Innsbrukdagi kabi, Avstriya tizimiga koʻra, imtihonlar odatda yozma shaklda boʻlib, baholar 1 dan 5 gacha boʻlgan shkala boʻyicha beriladi, 1 aʼlo va 5 yetarli emas. Baholar butun son boʻlishi kerak. Italiyada imtihonlar odatda ogʻzaki (odatda 40 daqiqadan bir soatgacha, baʼzan undan ham uzoqroq) boʻlib, baholar 0 dan 30 gacha, 17 ball muvaffaqiyatsiz, 30 esa eng yuqori ball hisoblanadi. Shuningdek, ular juda yaxshi chiqishlari uchun berilgan 30 LODE (yoki 30+) degan bahoga ega. Germaniyada imtihonlar yana ogʻzaki (15 dan 30 minutgacha davom etadi) va baholash tizimi Avstriyadagiga oʻxshash edi. Faqat bu yerda farq shundaki, baholar butun son boʻlishi shart emas, talabalar koʻpincha 1,3, 1+, 2,7 va hokazo baholarni olishadi. Serbiya tizimi juda boshqacha edi, ularning baholari 1 dan 100 gacha, oʻtish balli 50 ga teng.

Bu qoʻshma magistrlik dasturi boʻlgani va nihoyat konsortsium tomonidan bitta sertifikat taqdim etilishi kerakligi sababli, barcha turli darajalar Avstriya tizimiga aylantiriladi, Insbruk universiteti muvofiqlashtiruvchi universitetdir. Bahoni oʻzgartirish sxemasi quyida keltirilgan:

Mamlakat Yetarli emas Yetarli Qoniqarli Yaxshi Ajoyib
Avstriya 5 4 3 2 1
Germaniya 5, 6 4-, 4, 4+, 3.7 3-, 3, 3.3, 3+, 2.7 2-, 2, 2.3, 2+, 1.7 1-, 1, 1+, 1.3
Italiya 0-17 18-20 21-24 25-27 28-30 LODE
Serbiya <50 (oʻtmaydi) 51-60 (6) 61-70 (7) 71-80 (8) 81-100 (9)(10)

Maʼlumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 Information taken from the official website of Astromundus. For the link of the website see the External links
  2. „AstroMundus“. www.uibk.ac.at. Qaraldi: 29-iyul 2022-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]