Zaks

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Zaks, boshqa transkripsiyada Saks (nemischa: Sachs, Sachse, Sachsse, Sachße) — nemis familiyasi.

U Germaniyadagi hudud nomidan kelib chiqqan — (Quyi) Saksoniya (nemischa: Sachsen)[1][2], bu oʻz navbatida sakslarning (nemischa: Sachse), qadimgi german saks qabilalarining shimoli-sharqiy guruhining nomlaridan kelib chiqqan (nemischa: Sachsen). „Sakslar“ soʻzining etimologiyasi hali toʻliq aniqlanmagan, soʻzni (Sax) birinchi marta ishlatgan qadimgi mualliflar, uni sakslarning odatiy quroli — xanjarning bir turi — skramasaksdan kelib chiqib talaffuz qilgan. III asrdan boshlab Rim manbalarida saks dengiz qaroqchilari haqida qaydlar mavjud[3]. 810-811 yillarda "Limes Saxoniae" — Buyuk Karl Sakson va Obodrit yerlarini boʻlish uchun belgilagan „Sakson chegarasi“ deb tanilgan. Sakson manbalarida toʻgʻridan-toʻgʻri qaydlar XI asrda yaratilgan Anno II Kyoln (nemischa: Annolied) arxiyepiskopi haqidagi eposga kiritilgan: "von den mezzerin alsô wahsin, wurdin si geheizzin Sahsi"[4] (Juda oʻtkir boʻlgan pichoqlardan kelib chiqib, ular sakslar deb atala boshlandi)[5].

Germaniyadagi qadimgi german qabilalari va yerlarining nomlaridan olingan shunga oʻxshash familiyalar keng tarqalgan va turli xil versiyalarda, quyida koʻrib chiqishingiz mumkin. Bayer (nemischa: Bayer, Baier, Bajer, Bayr, Beier, Beyer), Shvabe (nemischa: Schwabe, Schwab), Franke (nemischa: Francke, Franke, Frank), Proys, Prus (nemischa: Preuß, Preuss, Pruss).

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. www.duden.de[sayt ishlamaydi]
  2. Konrad Kunze. dtv-Atlas Namenskunde, Deutsche Vor-und Familiennamen. Augsburg: Deutscher Taschenbuch Verlag, 2005 — 62 bet. ISBN 3-8289-4159-1. 
  3. Albert Genrich: Der Name der Sachsen — Mythos und Realität. In: Studien zur Sachsenforschung, 7. S. 137—144, Verlag August Lax, Hildesheim 1991
  4. Max Roediger (Hg.): Das Annolied, (=MGH, Deutsche Chroniken I, 2), Berlin 1895;
  5. Early German Classics from the Fourth to the Fifteenth Century, London 1858, von F. Max Muller — 2004 — Fiction — Seite 65.