Yevropa Ittifoqining kengayishi (2007)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
2007-yilda Yevropa Ittifoqiga qoʻshilgan mamlakatlar koʻk rangda, boshqa Yevropa Ittifoqiga a’zo davlatlar yashil rang bilan belgilangan.

Yevropa Ittifoqining kengayishi (2007) Yevropa Ittifoqining tarixdagi beshinchi kengayishidir. Oldingi kengayish[1] uch yil oldin sodir boʻlgan.

Ushbu kengayish Bolgariya va Ruminiyani oʻz ichiga oldi.

Yevropa Ittifoqiga qoʻshilish tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ikkinchi jahon urushidan keyin Yevropa ikki taʼsir zonasiga boʻlingan - Amerika va Sovet ittifoqi. 1980-yillarning oxiriga kelib, ichki omillar taʼsirida SSSR Sharqiy Yevropada oʻz oʻrnini yoʻqota boshladi va buning natijasi 1989-yilda kommunistik rejimlarning ketma-ket qulashi va keyinchalik 1991-yilda SSSRning parchalanishi edi. 1994-yilda Ruminiya va Bolgariya Yevropa Ittifoqi bilan assotsiatsiya shartnomasini imzoladilar[2] va Yevropa Ittifoqiga kirishga tayyorgarlik koʻrishlari kerak edi. 1995-yilda bu ikki davlat Yevropa Ittifoqiga aʼzo boʻlish uchun ariza topshirgan va ular 2004-yilda Malta, Kipr va boshqa davlatlar bilan birga Yevropa Ittifoqiga aʼzo boʻlishlari kerak edi[3], lekin 2007-yilda bu ikki davlatni qabul qilishga qaror qilindi, chunki Yevropa Komissiyasining fikriga koʻra, bu ikki mamlakat iqtisodiyotida juda koʻp sotsialistik qoldiqlar mavjud edi.

Kirill alifbosi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yangi Europa seriyasining 5 yevrolik banknotasi. Valyuta nomi uchta versiyada ko'rsatiladi: lotin (EVRO), yunon (EYPOh) va kirill (EVRO). Kirill alifbosi Bolgariyaning 2007-yilda Yevropa Ittifoqiga qoʻshilishi munosabati bilan qoʻshilgan.

Kirill alifbosiga qoʻshilgandan soʻng Yevropa Ittifoqida lotin va yunon alifbolaridan keyin uchinchi rasmiy alifboga aylandi. Kirill alifbosi yevro banknotasida va Bolgariya yevro tangasining milliy (old) tomonida ham koʻrsatilgan. ECB va YeI komissiyasi Bolgariya valyutaning rasmiy nomini EURO (odatdagidek) dan EURO ga oʻzgartirishni talab qilib, valyutaning Yevropa Ittifoqi standart imlosi va talaffuziga ega boʻlishi kerakligini taʼkidladi.[4]

Bu masala nihoyat 2007-yil Lissabonda boʻlib oʻtgan YeI sammitida Bolgariya foydasiga hal boʻldi va Bolgariyaga Yevropa Ittifoqining barcha rasmiy hujjatlarida kirill alifbosidan foydalanishga ruxsat berildi.[5][6]

Bolgariyaning Yevropa Ittifoqiga qoʻshilishi munosabati bilan, yevro banknotlarining yangi seriyasida „EBPO“ yozuvi, shuningdek, „ECB“ (bolgarcha: Европейска централна банка).[7]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Ъ-Газета — No comment“. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-oktabr 2012-yil.
  2. „Европейское соглашение с Болгарией“. 2010-yil 26-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-oktabr 2012-yil.
  3. „право Европейского Союза“. 2012-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-oktabr 2012-yil.
  4. „Николай Василев ще брани в Брюксел изписването "евро" вместо "еуро"“ (bolgarcha). Mediapool.bg (7-noyabr 2006-yil). 28-may 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-yanvar 2007-yil.
  5. „Bulgaria wins victory in "evro" battle“. Reuters (18-oktabr 2007-yil). 8-iyun 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-oktabr 2017-yil.
  6. „«Evro» dispute over — Portuguese foreign minister | The Sofia Echo“. 12-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-yanvar 2013-yil.
  7. „EURO BANKNOTES - COMPARE BOTH €5 BANKNOTES“. 2013-yil 13-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-yanvar 2013-yil.