Xie Daoyun

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Xie Daoyun
Tavalludi 349
Vafoti 409
Fuqaroligi Eastern Jin dynasty
Otasi Xie Yi

Xie Daoyun (kāngīyīn, 340-yildan oldin - 399-yildan keyin) - xitoylik shoir, yozuvchi, olim, xattot va Sharqiy Jin sulolasining munozarachisi.

Oilasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xenanning Yangxia okrugida tugʻilgan[1] Daoyun Xie urugʻiga mansub va general Xie Xuanning singlisi edi. Uning onasi noma'lum bo'lsa-da, u yana beshta bolani dunyoga keltirgani ma'lum. U, shuningdek, bosh vazir Xie Anning sevimli jiyani edi. Uning ijodida daoistik va konfutsiy ta'siri bor edi.

Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning amakisi Xie An jiyanlari va jiyanlari bilan vaqt o'tkazishni yoqtirar va ularga adabiyot va falsafa bo'yicha viktorina o'tkazardi. Amakisi qoʻygan sinovlarda u aka-uka va amakivachchalarini ortda qoldirdi.[2] Keyinchalik u amakisini Xuan Xuanning tanqididan himoya qiladi.

U mashhur xattotning oʻgʻli Van Ningjiga uylandi. Undan norozi bo'lishlariga qaramay, ular hali ham birga bir nechta farzandlari bor edi. Vang oilasi o'z uylarida bahs-munozaralar o'tkazdilar va u ularda mag'lub bo'lmadi.

Xie Daoyun va uning bolalari Van Ningji mintaqaviy inspektor bo'lganida, Jiangzhouga hamrohlik qilishdi. Sun En isyon ko'targanida, Vang ilohiy aralashuvni va'da qildi. Hech kim kelmagani uchun u va ularning o'g'illari isyonchilar tomonidan o'ldirilgan. Keyin Xie Daoyun va uning xizmatkorlari isyonchilarni kutib olish uchun ketishdi. Aytishlaricha, u asirga olinishidan oldin bir necha kishini oʻldirgan.[3] Isyonchilar yetakchisi Sun En oʻz nabirasini ham oʻldirishni rejalashtirganida, u birinchi navbatda uni oʻldirishni aytdi. Shundan keyin u bolaning hayotini saqlab qoldi.

Xie Daoyun Kuayjiga qaytib keldi va kunlarini Vang uyida o'tkazdi.

Me'rosi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jin kitobida uning tarjimai holi bor. Ushbu kitobda uning ijodi zamondoshlari orasida mashhur bo'lganligi aytiladi. U o'z davrida va keyingi sulolalar davrida ayol iste'dodining ramzi sifatida ko'rilgan. " Uch belgi klassikasi " uning hikoyasini, Ming sulolasi musiqiy kompozitsiyasi esa Xie Daoyun va Xie Anning uchrashuvlari haqida hikoya qiladi.[4]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Xiong (2017).
  2. Biographical dictionary — 360 bet. 
  3. Biographical dictionary — 361 bet. 
  4. Biographical dictionary — 363 bet.