Vardaton

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Vardaton — har yili arman ashug shoiri Sayat-Novaga[1] bagʻishlangan festivaldir. Anʼanaga koʻra may oyida Gruziya poytaxti Tbilisida boʻlib oʻtadi. 1914-yil 15-mayda tashkil topgan.

Etimologiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

„Vardaton“ festivalining nomi arman tilida „Atirgul bayrami“ degan maʼnoni anglatadi[2].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asos solinishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tbilisida SAYAT-Nova yodgorligi

2014-yil may oyida Surb Echmiadzin cherkovida gul qoʻyish va yakshanba liturgiyasi bilan boshlangan festivalning yuz yilligi nishonlandi. Bayramda Armaniston Yozuvchilar uyushmasi, Gruziya Yozuvchilar uyushmasi, ER Diaspora vazirligi delegatsiyalari va boshqa faxriy mehmonlar ishtirok etishdi. Yubiley munosabati bilan kontsertni Armaniston Respublikasi ashug qoʻshiqlari davlat ansambli „Sayat-nova“ ochib berdi. Festival davomida „Ksovrelebi“ ansambli, nomidagi Tbilisi arman teatri aktyorlari tomonidan Sayat-Novaning arman va gruzin tillarida qoʻshiq va sheʼrlari yangradi. Petros Adamyan, Armaniston va Gruziyaning turli burchaklaridan kelgan yakkaxon ijrochilar, kitobxonlar, rassomlar[3][4] ishtirok etishdi.

Vardatonni 100 yilligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Festival 1914-yil 15-mayda Sayat-Nova haykali ochilgan kuni tashkil etilgan. Ushbu muhim voqea munosabati bilan sayyohlik harakati va yodgorlikning tantanali ochilish marosimi boʻlib oʻtdi. Oʻsha kuni butun Tbilisi jamoatchiligi „shoirga muhabbat timsoli“ boʻlgan qizil atirgullar bilan koʻchalarga chiqdi[2]. Bayram tantanalarida Ovannes Tumanyan va Iosif Grishashvili uchrashishdi. Ikkinchisining soʻzlariga koʻra, aynan shu bayramlar va shu tanishuv uni Sayat-Nova haqida 1918-yilda nashr etilgan kitobni yaratishga ilhomlantirgan. Yodgorlikning oʻrnatilishi bilan bayram oʻtkazish anʼanasi ildiz otib, har yili may oyida nishonlana boshladi[5]. Ushbu bayramlarda Tbilisiga turli mamlakatlardan mehmonlar kelishadi. Arman diasporasi vakillari teatrlashtirilgan bayramlarni uyushtirishadi, ular anʼanaga koʻra arman shoiri qabriga qizil atirgullar qoʻyish bilan boshlanadi[3][6].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Г. Л. Епископосов / Армения в мыслях и сердцах / Изд-во МГУ, 1993 г. — ISBN 5211029267, 9785211029262 стр. 78 (287)

  2. 2,0 2,1 Charles Dowsett // Sayatʻ-Nova: an 18th-century troubadour : a biographical and literary study // In aedibus Peeters, 1997 г. - стр.35-36 (505) ISBN 2877232999, 9782877232999

  3. 3,0 3,1 „В Тбилиси в 100-й раз прошел праздник «Вардатон», посвященный Саят-Нове“ (deadlink). ИА PanARMENIAN (2014-yil 26-may). 2018-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 7-fevral.
  4. Л. Мелконян / Литературная Армения / Выпуски 7-12, 1985 г. - стр. 87

  5. L. Melkonyan / Literaturnaya Armeniya / Vipuski 7-12, 1985 g. — str. 87

  6. „В Тбилиси в 100-й раз прошел праздник «Вардатон», посвященный Саят-Нове“ (deadlink). armenianchurch.ge (2014-yil 26-may). 2018-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 7-fevral.