Vagnergate
Vagnergate (avvaliga „Avenyu“ deb nomlangan) Ukraina maxsus xizmatlarining „Vagner guruhi“ yollanma askarlarini, shu jumladan Ukrainaning IL-76 transporti va Malaysia Airlines 17-reysini urib tushirishga aloqador boʻlganlarni tuzoqqa tushirish va hibsga olish operatsiyasi edi. Bellingcat va The Insider tomonidan olib borilgan tergovlarga koʻra, operatsiya Amerika Qoʻshma Shtatlari va Turk Havo Yoʻllarining maxfiy ishtirokida amalga oshirilgan. Maxsus operatsiya Andrey Yermakning buyrugʻiga koʻra, operatsiyaning xavfli bosqichini keyinga surgani va Ukraina prezidenti devonidan maʼlumotlarning tashqariga chiqib ketishi tufayli muvaffaqiyatsizlikka uchragan[1][2][3].
Voqealar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Vagnerning bir guruh yollanma askarlari Venesuelada yuqori maoshli ish oʻrinlariga vaʼda qilinib, Minskka jalb etilgan. Ularni Minskdan Venesuelaga bosqichli transport tizimi orqali olib ketayotgan samolyot operatsiya rejasiga koʻra, yollanma askarlar hibsga olinadigan Kiyevga qoʻnishi kerak boʻlgan. Biroq Ukraina prezidenti devonining qoʻngʻirogʻidan soʻng, Rossiya bilan rejalashtirilgan muzokaralar oʻtkazish uchun tashish bir kunga qoldiriladi. Shu bilan birga, sahnalashtirilgan transport tizimi haqidagi maʼlumotlar tarqalib ketadi va yollanma ishchilar Minskda hibsga olinadi va Rossiya hukumatiga topshiriladi[4][5].
Rad etishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ukraina razvedka boshqarmasi boshligʻi Kirilo Budanov bunday maxsus operatsiya mavjudligini rad etib, bu holat Ukraina maxsus xizmatlarini obroʻsizlantirish uchun qilingan soxta voqea ekanligini daʼvo qilgan[6]. Prezident maʼmuriyati rahbari Andrey Yermak „bu yaxshi oʻylangan va rejalashtirilgan dezinformatsion loyihaga oʻxshaydi“ deb aytgan[7].
Tekshiruvlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
2021-yil 17-noyabrda Bellingcat va The Insider Vagnergate tergovining birinchi qismini eʼlon qilgan[8][9]. Bu holatni Kristo Grozev[10][11] oʻrganib chiqqan, u Bellingcat guruhi nafaqat ishni tekshirayotganini, balki mazkur holat xususida hujjatli film ham chiqarmoqchi ekanligini maʼlum qilgan[12][13].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Затримання "вагнерівців" мало бути українською операцією, яка зірвалась після доповіді в ОП“ (uk). Українська правда. Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.
- ↑ „Вісім речей про "Вагнергейт", які ми дізнались із розслідування Bellingcat“ (uk). BBC News Україна. Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.
- ↑ Ukraineʼs real power broker. Is Andriy Yermak, Zelensky’s right-hand man, handing war-torn Ukraine over to the oligarchs? by Paul Starobin, Business Insider, December 18, 2023
- ↑ „Под Минском задержаны 32 боевика иностранной частной военной компании (подробности)“ (ru-RU). www.belta.by (2020-yil 29-iyul). Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.
- ↑ „Видача "вагнерівців" РФ негативно вплине на відносини України й Білорусі – Данілов“ (uk). Українська правда. Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.
- ↑ „Кирило Буданов, керівник Головного управління розвідки МОУ“ (uk). www.ukrinform.ua. Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.
- ↑ „Андрій Єрмак: "Це виглядає як добре продумана та спланована дезінформаційна кампанія"“. LB.ua (2020-yil 19-avgust). Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.
- ↑ „Inside Wagnergate: Ukraine's Brazen Sting Operation to Snare Russian Mercenaries“ (en-GB). bellingcat (2021-yil 17-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.
- ↑ „Приземление валькирий. История спецоперации Украины по перехвату самолета с боевиками ЧВК Вагнера. Ч. I — вербовка“ (ru). The Insider. Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.
- ↑ „The Data and the Dossier: Validating the "Wagnergate" Operation“ (en-GB). bellingcat (2021-yil 17-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.
- ↑ Христо Грозев. Подробности "ВАГНЕРгейта" | Pryamoy efir (inglizcha), qaraldi: 2022-01-31
- ↑ „Bellingcat "розслідує справу вагнерівців" та готова взятись за злочини Майдану“ (uk). BBC News Україна. Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.
- ↑ Свобода, Радіо. „Bellingcat розслідує зрив операції з затримання "вагнерівців" та "готова зайнятися" розслідуванням справ Майдану“ (uk). Радіо Свобода (2020-yil 23-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 31-yanvar.