Turkiya — Vetnam munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Turkiya va Vetnam davlatlarining xaritada joylashuvi. Yashil rangda Turkiya, sariq rangda Vetnam koʻrsatilgan.

Turkiyaning Xanoyda elchixonasi va Vetnamning Anqarada elchixonasi va Istanbulda savdo idorasi bor.

Tarixiy munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Turkiya va Vetnam oʻrtasidagi munosabatlar Sinosfera dunyosidagi boshqa mamlakatlarga qaraganda kamroq boʻlsa-da, XIII asrda Vetnamga bostirib kirgan moʻgʻul qoʻshini urushda qatnashgan aksariyat turkiy va fors jangchilari tomonidan tuzilgan deb hisoblangan. Ularning koʻpchiligi Vetnamga uchta muvaffaqiyatsiz bosqinda butunlay yoʻq qilingan bu Vetnam va Turklar oʻrtasidagi birinchi aloqani belgilaydi[1][2]. Muvaffaqiyatsiz bosqinlardan soʻng turklar Anadoluga koʻchib oʻtishgan va Usmonli imperiyasi tarkibiga qoʻshilganlar. XX asrgacha ikki davlat rasmiy aloqaga ega boʻlmagan.

Vetnam urushi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vetnam 1960-yillarda Turkiyada sarlavhalarga aylandi, buning natijasida Turkiyadan NATO aʼzosi boʻlganligi sababli Vetnam urushi paytida Janubiy Vyetnam va Amerika ittifoqchilariga kommunistik ekspansiyalarga qarshi yordam berish uchun qoʻshin taklif qilish soʻraldi. Biroq Turkiya keyinchalik bu so‘rovni rad etdi va diplomatik yondashuvni kuchaytirdi. Biroq, Turkiya va Vetnam oʻrtasidagi munosabatlar sovuq urush tugaguniga qadar ahamiyatsiz boʻlib qoldi[3].

Zamonaviy munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vetnam va Turkiya munosabatlarini 1978-yilda oʻrnatgan boʻlsa-da, faqat 1990-yillarda Vetnam ASEANda Turkiyaning iqtisodiy va siyosiy hamkoriga aylandi. Ikkala mamlakat ham Next Eleven va CIVETS ning bir qismi boʻlgan yuqori oʻsayotgan profilli iqtisodlar hisoblanadi[4].

Vetnam uchun Turkiya Yaqin Sharq bozoriga kirish eshigi sifatida koʻriladi va bu ikki davlat oʻrtasidagi iqtisodiy hamkorlikni yanada kuchaytirdi[5]. Binali Yildirim 2017-yilda ikki davlat oʻrtasidagi iqtisodiy va siyosiy hamkorlikni oshirish maqsadida Vetnamga rasmiy tashrif bilan kelgan edi[6].

Turkiyada kam sonli tyam aholisi bor, asosan Vetnam urushidan qochgan tyam qochqinlarining avlodi. 

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. "The Steppe - The era of Turkish predominance, 550–1200". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/place/the-Steppe. Qaraldi: 26 March 2019. 
  2. Bulliet, Richard. The Earth and Its Peoples, Brief: A Global History. Cengage Learning, 1 January 2014 — 283 bet. ISBN 9781305147096. 2019-yil 26-martda qaraldi. 
  3. „NATO AIlies Differ On Vietnam Policies“. The New York Times (1964-yil 2-mart). Qaraldi: 2019-yil 26-mart.
  4. „Vietnam-Turkey relations“. Asianpacificcenter.org. Qaraldi: 2019-yil 26-mart.
  5. „40-year Vietnam-Turkey diplomatic ties: cooperation for development“. English.vov.vn (2018-yil 8-iyun). Qaraldi: 2019-yil 26-mart. [sayt ishlamaydi]
  6. „Vietnam looks to double two-way trade with Turkey by 2020 - Vietnam looks to double two-way trade with Turkey by 2020 - News from Saigon Times“. English.thesaigontimes.vn. 2019-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 26-mart.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]