Trissolcus basalis
 | |
Ilmiy tasniflash | |
|---|---|
| Olam: | Животные |
| Kenja oila: | Trissolcus |
Trissolcus bazalis (lot.) — hujumchi-tuxumxoʻrlar oilasiga mansub parazitlar turi Scelionidae (Telenominae) hisoblanadi. Undan zararkunandalarga qarshi biokontrolda qoʻllaniladi. Kosmopolit holatda uchraydi.
Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kichik perepon qanotli hujumchilar boʻlib, tanasining uzunligi taxminan 1 mm: urgʻochilari — 1,07-1,28 mm, erkaklari — 0,91-1,24 mm boʻladi. Ularning tanasi ixcham shaklga ega: bosh, koʻkrak va qora qorin.[1][2] Lichinkalari Pentatomidae (Pentatomomorpha) burgalarining tuxumlarida rivojlanadi.[3][4] Soya, guruch va paxtaning jiddiy zararkunandasi boʻlgan Nezara viridula burga-himoyachisining parazitoidi sifatida tanilgan[5].
Tasniflanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ushb tur haqida ilk bora 1858-yilda ingliz entomologi Tomas Uollaston (1822-1878) tomonidan Telenomus basalis nomi bilan Telenomus jinsining bir qismi sifatida tasvirlangan Telenomus basalis Wollaston, 1858. Trissolcus jinsining palearktik vakillari orasida T. basalis Trissolcus semistriatus ga eng oʻxshash boʻlib, u kabi episternal chuqurchalar ham postasetabulyar boʻshliqdan, ham mezoplevral chuqurchadan uzoqda joylashgan, mezoskutum va mesoscutellumda qoʻpol makroskulpturaga ega emas. Trissolcus basalis ham Trissolcus elasmuchae ga oʻxshaydi, undan metapleuronning ventral yarmida aniq belgilangan parakoksal sulkusning yoʻqligi va T. elasmuchae da posterior asetabulyar sulkusdan mezoplevral chuqurchaga qadar davomiy chiziqqa koʻra koʻproq yoki kamroq koʻrinadigan episternal chuqurchalar shaklida farqlanadi[1].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Talamas E. J., Buffington M. L. & Hoelmer K. Revision of Palearctic Trissolcus Ashmead (Hymenoptera, Scelionidae)(ingl.) // Journal of Hymenoptera Research : Журнал / In: Talamas, E.J. & Buffington, M.L. (eds.). Advances in the Systematics of Platygastroidea. — Pensoft Publishers, International Society of Hymenopterists, 2017. — Vol. 56. — P. 3—185. — ISSN 1314-2607. — DOI:10.3897/jhr.56.10158.
- ↑ Norman F. Johnson, Luciana Musetti, Masner L. Systematics of Scelioninae (Hymenoptera, Platygastroidea): new synonymy, distribution, and species(ingl.) // ZooKeys : Журнал. — Sofia: Pensoft Publishers, 2019. — Vol. 879. — P. 23—31. — ISSN 1313-2970. — DOI:10.3897/zookeys.879.38788.
- ↑ Powell Janine E., Shepard Merle. Biology of Australian and United States strains of Trissolcus basalis, a parasitoid of the green vegetable bug, Nezara viridula(ingl.) // Australian Journal of Ecology. — 1982. — Vol. 7. — P. 181–186. — DOI:10.1111/j.1442-9993.1982.tb01591.x.
- ↑ Buffington Matthew, Johnson Norman F., Talamas Elijah J. Key to Nearctic species of Trissolcus Ashmead (Hymenoptera, Scelionidae), natural enemies of native and invasive stink bugs (Hemiptera, Pentatomidae)(ingl.) // Journal of Hymenoptera Research. — Pensoft Publishers, International Society of Hymenopterists, 2015-03-27. — Vol. 43. — P. 45–110. — ISSN 1314-2607. — DOI:10.3897/JHR.43.8560.
- ↑ Козлов М. А., Кононова С. В.. Теленомины фауны СССР (Hymenoptera, Scelionidae, Telenominae), Определители по фауне. Вып. 136. Л.: Наука, 1983 — 73—136 (Trissolcus) bet.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Kozlov M. A. 4. Sem. Scelionidae — Scelionidlar. // SSSRning Yevropa qismidagi hasharotlar uchun kalit. T. III. Hymenoptera. Ikkinchi qism. L.: „Nauka“, 1978. s. 608-646.
- Kononova S. V. (1995) [25. Sem. Scelionidae.] Pg. Kitobda 57-121. Opredelitel nasekomix Dalnego Vostoka Rossii. T. IV. Setchatokriloobraznie, skorpionnitsi, pereponchatokrilie. Ch. 2 / jami ostida ed. P. A. Lera. — Vladivostok: Dalnauka, 1995-yil. — 598 bilan. — 500 nusxa. — ISBN 5-7442-0607-8.