Tosh, qaychi, qogʻoz
Uchta oʻyin elementining oʻzaro taʼsirini koʻrsatadigan diagramma
| |
Janrlar | Qoʻl oʻyini |
---|---|
Oʻyinchilar | 2 (minimal) |
Sozlash vaqti | Yoʻq |
Oʻyin vaqti | Tezkor |
Tasodifiy imkoniyat | Baʼzilarga yoʻq, oʻynaganlarning mahorat darajasiga qarab |
Tosh qogʻoz qaychi (shuningdek, "don-don-ziki" va uchta elementning boshqa tartiblari bilan ham tanilgan,)[1][2][3] qoʻl oʻyinidir . Xitoydan kelib chiqqan oʻyin, odatda ikki kishi oʻrtasida oʻynaladi, bunda har bir oʻyinchi bir vaqtning oʻzida qoʻlini choʻzgan holda uchta shakldan birini hosil qiladi. Bu shakllar „quduq“/"tosh" (vertikal yoki gorizontal holdagi yopiq musht), „qogʻoz“ (tekis qoʻl) va „qaychi“ (koʻrsatkich barmogʻi va oʻrta barmoq uzatilgan musht, V shaklini tasvirlaydi). „Qaychi“ ikki barmoqli V belgisiga oʻxshaydi (shuningdek, „gʻalaba“ yoki „tinchlik“ ni bildiradi), faqat havoda tik turish oʻrniga gorizontal yoʻnaltirilgan.
Bir vaqtning oʻzida, nol summali oʻyinda uchta mumkin boʻlgan natija bor: durang, gʻalaba yoki magʻlubiyat. Tosh bilan oʻynashga qaror qilgan oʻyinchi qaychi tanlagan boshqa oʻyinchini („qaychi quduqni ichiga tushib ketadi“ yoki „tosh qaychini sindiradi“[4]) magʻlub qiladi, lekin qogʻoz oʻynaganga yutqazadi („qogʻoz quduqni/toshni qopqoq tarzida berkitadi“); qogʻoz qaychiga yutqazadi („qaychi qogʻozni kesadi“). Agar biror bir roundda ikkala oʻyinchi ham bir xil shaklni tanlasa, mazkur round uchun durang natija qayd etiladi, hisob o'zgarmay qoladi va keyingi roundga o'tiladi.
Tosh qogʻoz qaychi koʻpincha nizoni hal qilish yoki xolis guruh qarorini qabul qilish uchun tanga aylantirish, somon chizish yoki zar otish kabi ikki kishi oʻrtasida adolatli tanlash usuli sifatida ishlatiladi. Haqiqatan ham tasodifiy tanlash usullaridan farqli oʻlaroq, tosh qogʻoz qaychi raqiblarning tasodifiy boʻlmagan xatti-harakatlarini tan olish va ulardan foydalanish orqali maʼlum darajada mahorat bilan oʻynashi mumkin.[5][6]
Oʻyinchilar ovoz chiqarib uchgacha sanashlari yoki oʻyin nomini aytishlari mumkin (masalan „Don! Don! Ziki!“ yoki "Zon! Zon! Ziki"), yo bir qoʻlni musht bilan koʻtarib, har bir boʻgʻin bilan pastga silkitishlari yoki orqasida ushlab turishlari ham mumkin. Keyin ular raqib tomon choʻzish orqali „ochishadi“. Ketma-ketliklar oʻyinchilar uchinchi hisobda darhol tashlaydigan versiyani (shunday qilib, „Qaychi!“ ning hisobiga tashlaydi) yoki „otishdan“ oldin qoʻllarini uch marta silkitadigan versiyani oʻz ichiga oladi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Game Basics“. 2019-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 5-dekabr.
- ↑ St. John, Kelly. „Ready, set ... Roshambo! Contestants vie for 2,000 purse in Rock, Scissors, Paper contest“. San Francisco Chronicle (2003-yil 19-mart). Qaraldi: 2007-yil 20-noyabr.
- ↑ Wells. „It's not your dad's ick-ack-ock“. The Guardian (2006-yil 24-noyabr). Qaraldi: 2013-yil 13-avgust.
- ↑ Fisher, Len. Rock, Paper, Scissors: Game Theory in Everyday Life (en). Basic Books, 2008 — 92-bet. ISBN 9780786726936.
- ↑ Fisher, Len. Rock, paper, scissors: game theory in everyday life. Basic Books, 2008 — 94-bet. ISBN 9780786726936.
- ↑ „How to win at rock-paper-scissors“. BBC News (2014-yil 2-may). Qaraldi: 2015-yil 2-may.