Nikolay Tixonov (siyosatchi, 1905)

Andoza:Начало цитаты«Как получил трёхкомнатную квартиру, когда был зампредом, так и жил в ней с женой до самой смерти. Детей у них не было, и жили они очень скромно. Ему, как бывшему премьеру, оставили дачу, охрану, назначили персональную пенсию. Никаких сбережений у Тихонова не оказалось. Когда он работал в правительстве, все свои деньги они с женой тратили на покупку автобусов, которые дарили пионерлагерям и школам. После ликвидации СССР персональную пенсию отменили, и Николай Александрович получал обычную пенсию по старости. И ребята из охраны скидывались, чтобы купить ему фрукты»^[1] — Михаил Смиртюков, 2000 г.Andoza:Конец цитаты

Nikolay Aleksandrovich Tixonov Sovet davlat arbobi va partiya rahbari. 1980—1985 -yillarda SSSR Vazirlar Kengashining Raisi, Evropaning urushdan keyingi tarixidagi eng keksa hukumat rahbarlaridan biri (75 yoshdan 80 yoshgacha) (rekord Konrad Adenauerga tegishli, u lavozimni tark etgan. Germaniya Federativ Respublikasi kansleri 87 yoshda).

Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muhandis oilasida tug'ilgan. 1920—1924-yillarda Ketrin transport kollejida (hozirgi Dnepropetrovsk transport texnik maktabi ) o'qigan. 1924-yildan Lokomotiv mashinistining yordamchisi bo'lib ishlagan.

1930-yilda Dnepropetrovsk metallurgiya institutini tamomlagan. nomidagi Dnepropetrovsk metallurgiya va quvur prokat zavodida ishlagan. V.I.Lenin muhandis sifatida, 1933-yildan ustaxona boshlig'ining o'rinbosari, 1938-yil yanvardan-ustaxona boshlig'i, 1940-yil yanvardan-bosh muhandis. 30-yillarning oxirida u L. I. Brejnev bilan uchrashdi. 1940-yil sentyabr oyida u KPSS (b) safiga qo'shildi.

1941-yil sentyabrdan Sverdlovsk viloyati Pervouralsk shahridagi Novotrubniy zavodining bosh muhandisi; 1947-yil iyulidan 1950-yil dekabrigacha - Nikopoldagi Janubiy quvur metallurgiya zavodining direktori.

1943-yilda u Stalin mukofotiga sazovor bo'lgan zavod jamoasi bilan birgalikda Mudofaa jamg'armasiga 100 000 Rubl miqdorida mablag' o'tkazdi.

1950-yil dekabrdan SSSR Qora metallurgiya vazirligi quvur sanoati bosh boshqarmasi boshlig'i; 1955-yil sentyabrdan - SSSR qora metallurgiya vazirining o'rinbosari, quvur sanoati uchun mas'ul. 1957—1960-yillarda - Dnepropetrovsk iqtisodiy kengashi raisi. 1959-yilda u KPSS Markaziy Qo'mitasining Birinchi kotibi N. S. Xrushchev boshchiligidagi Sovet delegatsiyasi tarkibida AQShga birinchi rasmiy tashrif buyurdi. 1960-yilda u SSSR Vazirlar Soveti Davlat ilmiy-iqtisodiy kengashi raisining o'rinbosari bo'ldi.

1961-yildagi XXII partiya qurultoyida u KPSS Markaziy Komiteti a'zoligiga nomzod etib saylandi. 1963-yildan 1965-yilgacha SSSR Davlat plan qo'mitasi raisining o'rinbosari bo'lib ishlagan.

Brejnev hokimiyatga kelganidan so'ng, Tixonovning karerasi jadal o'sishi boshlandi: 1965-yilda u SSSR Vazirlar Kengashi raisining o'rinbosari etib tayinlandi, 1966-yilda u KPSS Markaziy Qo'mitasining a'zosi bo'ldi; 1975-yilda Sotsialistik Mehnat Qahramoni unvonini oldi. 1976-yilda Tixonov Vazirlar Kengashi raisining birinchi o'rinbosari bo'ldi va Vazirlar Kengashi raisi A.N.Kosigin bu lavozimdagi faoliyatining so'nggi yillarida sog'lig'i sababli tez-tez nafaqaga chiqqanligi sababli Tixonov o'z vazifalarini bajarishi kerak edi.1978-yil 27-noyabrda KPSS MK Siyosiy byurosi aʼzoligiga nomzod etib saylandi, 1979-yil 27-noyabrda esa nomzodlikdan Siyosiy byuro aʼzoligiga oʻtdi.

1980-yil 23-oktyabrda SSSR Oliy Kengashi Tixonovni Vazirlar Kengashi Raisi etib tasdiqladi. 1982-yilda u Sotsialistik Mehnat Qahramonining ikkinchi Oltin yulduzini oldi.

Sovet Bosh vaziri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ishbilarmon, siyosiy masalalarga qiziqmaydigan, intrigalardan xoli, o'rtacha darajada sodda, lekin ehtiyotkor va shaxsan benuqson halol inson edi. U oliy irodaning soqov ijrochisi emas edi, xususan, Kosigin va Brejnevni ba'zi masalalarda tanqid qilishdan tortinmadi.U muammolarni hal qilishning qat'iy tartibiga rioya qilishni talab qildi va "telefon qonuni" ga qarshi chiqdi^[2].

Davlat miqyosida mustaqil faoliyatga qodir emasligi, Kosigindan farqli o'laroq, o'zining iqtisodiy dasturigaega emasdi . Uning davrida kadrlar siyosati jiddiy o'zgarishlarga duch kelmadi. Uning bosh vazirligi davridagi besh yil davomida siyosiy byuroning salmoqli qismi vafot etgangan keyin, to'rtta bosh kotib almashtirildi. Andropov va Chernenko davrida o'z lavozimini saqlab qolgan 80 yoshli Tixonov Gorbachyov hokimiyatga kelganidan bir necha oy o'tgach, o'z lavozimini tark etdi, u Andropov va Chernenko davrida u bilan doimiy kelishmovchiliklarga qaramay, Bosh kotib lavozimiga saylanishini qo'llab-quvvatladi^[2].

1985-yil 27-sentyabrda Nikolay Aleksandrovich Tixonov SSSR Vazirlar Kengashining Raisi lavozimidan "sog'lig'i sababli" (miya tomirlarining aterosklerozi) rasman ozod qilindi; SSSR Vazirlar Kengashining yangi raisi etib ancha yoshroq Nikolay Rijkov tayinlandi. 1985-yil 15-oktyabrda KPSS Markaziy Qo'mitasining Plenumi uni KPSS Markaziy Qo'mitasi Siyosiy byurosi a'zoligidan chiqardi. 1986-1988-yillarda - SSSR Qurolli Kuchlari Prezidiumining Davlat maslahatchisi. 1988-yildan kasaba uyushma ahamiyatidagi shaxsiy nafaqaxo'r.

↑ Жирнов Е. Михаил Смиртюков: «Охранники скидывались на фрукты бывшему премьеру»^(rus.) // Коммерсантъ Власть : журнал. — 2000. — 5 сентября (Andoza:Бсокр). — Andoza:Бсокр. Архивировано 11 avgust 2019 года.
↑ ^2,0 ^2,1 „«Брежнев называл Тихонова „мой критик“» — Власть — Коммерсантъ“. 2021-yil 31-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.

So‘nggi yillarda u yolg‘izlikda yashab, xotiralar ham, intervyu ham bermadi. Bir versiyaga ko'ra, o'limidan biroz oldin u Yeltsinga shunday xat yozgan: "Meni davlat hisobidan dafn qilishingizni so'rayman, chunki menda moliyaviy mablag' yo'q"^[1], boshqa versiyaga ko'ra, dafn marosimi Rossiya Federatsiyasi Hukumati 1997-yil 2-iyundagi 653-son qarori bilan^[2].

1997-yil 1-iyunda Moskva viloyatida vafot etdi. U Moskvada Novodevichy (4-sonli sayt). qabristonida onasi va xotini yoniga dafn etilgan.

Mukofotlar va unvonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ikki karra Sotsialistik Mehnat Qahramoni (13.05.1975, 10.12.1982).
Leninning to'qqizta ordeni (26.03.1939, 31.03.1945, 09.4.1948, 11.5.1954, 19.11.1971, 26.11.1971, 13.05.1975, 10.12.1982, 05.13.1985)
Oktyabr inqilobi ordeni (05.13.1980)
1-darajali Vatan urushi ordeni (23.04.1985)
Ikki Mehnat Qizil Bayroq ordeni (24.01.1950; 13.05.1965)
Qizil Yulduz ordeni (04.10.1943)
Stalin mukofoti, birinchi darajali (1943-yil) - ohak quvurlari va o'q-dori qismlarini ishlab chiqarishni tubdan yaxshilagani uchun
Uchinchi darajali Stalin mukofoti (1951-yil) - katta diametrli choksiz quvurlarni ishlab chiqarishni o'zlashtirgani uchun
Klement Gottvald ordeni ( Chexoslovakiya, 18.4.1985)^[3]
Texnika fanlari doktori (1961).
SSSR Oliy Kengashining 5-11 chaqiriq deputati (1958-yildan).

Film mujassamlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Valeriy Ivchenko " Brejnev " teleserialida, 2005-yil.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ Волин Д. Министр СССР: «О реформах Брежнев говорил — „Не дёргайте людей, дайте людям отдохнуть“»^(rus.) // ТАСС : интервью. — 2016. — 19 декабря. Архивировано 11 avgust 2019 года.
↑ „Как жил в старости последний «брежневский» премьер-министр - МК Карелия“. 2021-yil 31-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.
↑ „Список кавалеров ордена Клемента Готвальда“. 2016-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-iyun.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Тихонов, Николай Александрович. На сайте «Хронос».
Биография в Справочнике по истории КПСС
Биография на сайте Проект WMS

[1] Жирнов Е. Михаил Смиртюков: «Охранники скидывались на фрукты бывшему премьеру»^(rus.) // Коммерсантъ Власть : журнал. — 2000. — 5 сентября (Andoza:Бсокр). — Andoza:Бсокр. Архивировано 11 avgust 2019 года.

[автоссылка1-2] 2,0 ^2,1 „«Брежнев называл Тихонова „мой критик“» — Власть — Коммерсантъ“. 2021-yil 31-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.

[3] Волин Д. Министр СССР: «О реформах Брежнев говорил — „Не дёргайте людей, дайте людям отдохнуть“»^(rus.) // ТАСС : интервью. — 2016. — 19 декабря. Архивировано 11 avgust 2019 года.

[4] „Как жил в старости последний «брежневский» премьер-министр - МК Карелия“. 2021-yil 31-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.

[5] „Список кавалеров ордена Клемента Готвальда“. 2016-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-iyun.

[1]

[2]

[1]

[2]

[3]