Tailand ayollari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sotuvchi ayol
Etnik ayol, shimoliy Tailand

Tailand ayollari 1932-yilda ovoz berish huquqiga ega boʻlgan Osiyodagi birinchi ayollardan biri edi. Ular Tailand siyosatida kam ifodalangan.[1][2] Yinglak Shinavatra 2011-yildan 2014-yilgacha ayol bosh vazir boʻlgan. Ayollarning ijtimoiy-iqtisodiy sohadagi ishtirokiga taʼsir etuvchi omillar orasida „siyosat va rejalashtirish jarayonida gender xabardorligining yetarli emasligi“ va ijtimoiy stereotiplar kiradi.

Siyosat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tailandda ayollarning siyosiy maydonda ishtirok etishi uchun qonuniy cheklovlar yoʻqligiga qaramay, ayollarning siyosatda koʻtarilishiga toʻsqinlik qilgan omillar qatoriga tarkibiy toʻsiqlar, madaniy toʻsiqlar, past taʼlim darajasi, past ijtimoiy-iqtisodiy maqom, misol boʻladi.Faqat 1949-yilning 5-iyunida Orapin Chaiyakan Tailand Milliy Assambleyasi (xususan, Vakillar palatasi) lavozimiga saylangan birinchi ayol bo‘ldi[1][2])

Tailandda siyosiy lavozimga saylangan birinchi ayol armiya ofitseri podpolkovnik Tita Rangsitpol Manitkul edi (Titiya Rangsitpol, 1966-yil 8-noyabrda tugʻilgan). U Tailand siyosatchisi va Vakillar palatasining sobiq aʼzosi boʻlib, 2001-yildan 2005-yilgacha palatada ishlagan.

Biznes[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tailand ayollari mamlakat ishchi kuchining 47 foizini tashkil qiladi, bu Osiyo-Tinch okeani mintaqasida ishlaydigan ayollarning eng yuqori foizini tashkil qiladi. Biroq, bu ayollar, shuningdek, „kam maoshli ishlarda toʻplanganliklari“ sababli ish haqiga nisbatan kamsitish va gender tengsizligiga duch kelmoqdalar.

Nikoh[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tailand Milliy statistika boshqarmasi maʼlumotlariga koʻra, Tailand ayollari erkaklarga qaraganda erta yoshda turmushga chiqadilar va Tailand uy xoʻjaliklarining 24 foizida ayollar „uy xoʻjaliklari boshligʻi“ sifatida tanilgan.

Tailand 2007-yilda nikohda zoʻrlashni taqiqlagan.[3][4]

Ayollar huquqlari evolyutsiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tailandda mehnat qonunlariga koʻra ayollar huquqlari erkaklar va ayollar bajargan ish miqdori uchun haq olishlarini talab qiladi. 1974-yilda Kanitha Vichiencharoen ayollar va bolalarni himoya qilish uchun qonunlarni qayta koʻrib chiqish va oʻzgartirishlar bilan shugʻullanadigan ayollar va erkaklardan tashkil topgan Ayollar maqomini targʻib qilish assotsiatsiyasi (APSW) asoschisi boʻldi.[5] Tailandning 1977-yilgi konstitutsiyasida ayollar teng huquq va himoyaga ega boʻlishlari shart edi. Biroq, qonunda baʼzi tengsizliklar saqlanib qolmoqda. Ayollarning mansabdor boʻlishini taqiqlovchi qonunlar yoʻq. Gender tengsizligi uchun eng katta muammo oiladagi zoʻravonlik va odam savdosi bilan bogʻliq. Jinsiy zoʻravonlik 1998-yilda qonunan cheklandi, biroq ishni isbotlash bilan bogʻliq qiyinchiliklar tufayli jinoiy javobgarlikka tortilgan holatlar kam va juda kam holatlar qayd etilgan. Konstitutsiyada ichki qonunlar hali ham qabul qilinishi kerak va oiladagi zoʻravonlik dalillari talabi jinoiy javobgarlikka tortishni deyarli imkonsiz qiladi. Anʼanaga koʻra, qiz bolalarning taʼlimi asosan uyda, uy ishlari bilan birga olib borilgan, oʻgʻil bolalar esa taʼlim olish uchun buddist monastiriga borishgan. Janubi- Sharqiy Osiyoda biznes va martaba uchun umumiy taʼlim yetishmaydi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Sopchokchai, Orapin.
  2. 2,0 2,1 Iwanaga, Kazuki.
  3. „Thailand outlaws marital rape“. The China Post. Agence France-Presse (2007-yil 22-iyun). 2014-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-avgust.
  4. „Thailand passes marital rape bill“. BBC News (2007-yil 21-iyun). Qaraldi: 2013-yil 17-avgust.
  5. Falk, Monica Lindberg. Making Fields of Merit: Buddhist Female Ascetics and Gendered Orders in Thailand. Copenhagen, Denmark: NIAS Press, 2007 — 207–208 bet. ISBN 978-87-7694-019-5. 

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]