Surabaya Sunan Ampel davlat islom universiteti
Shiori | Fazilatlarini shakllantirish: Aqlli, taqvodor, sharafli xalq uchun |
---|---|
Turi | islomiy universitet |
Asos solingan sanasi | 5-iyul 1965-yil |
Rektori | Axmad Muzakki, Ph.D |
Talabalari | ±17.000 |
Manzili |
Jalan Ahmad Yani 117 , Surabaya , Indoneziya |
Veb-sayti | uinsa.ac.id uinsa.ac.id uinsa.ac.id |
Sunan Ampel Davlat Islom universiteti, shuningdek, UIN Sunan Ampel (sobiq IAIN Sunan Ampel) nomi bilan qisqartirilgan boʻlib, Indoneziyadagi davlat islom universitetlaridan biri hisoblanadi. U Surabaya shahrida joylashgan boʻlib, koʻp tarmoqli islom taʼlimini hamda ilm-fan hamda texnologiyani oʻz ichiga olgan dunyoviy taʼlim tizimini tashkil qiladi. Universitet islomiy harakatlar va tashkilotlar uchun, xususan, Nahdlatul Ulamo uchun intellektual zamin yaratilish tarixiga ham ega[1]. UIN Surabaya Indoneziyada islomning tarqalishiga katta hissa qoʻshgan afsonaviy soʻfiy arboblardan biri Vali Sanga Sunan Ampel sharafiga shunday nomlangan.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1950-yillarning oxirida Sharqiy Javadagi musulmon jamiyati yetakchilari Din ishlari vazirligi orqali islom kollejini tashkil etish gʻoyasini ilgari suradilar. Ular 1961-yilda Jombangda yigʻilish oʻtkazadilar va uchrashuv chogʻida keyinchalik Sunan Kalijaga davlat islom universiteti rektori Soenarjo kollejini tashkil etish maqsadida zarur masalalarni yetkazish uchun manba sifatida qatnashadi. Yigʻilishning yakuniy muhokamasida bir qancha muhim qarorlar qabul qilinadi, jumladan, Davlat Islom universiteti qoʻmitasi, Surabaya shahrida shariat fakulteti, Malang shahrida esa tarbiya (islom taʼlimi) fakulteti tashkil etiladi[2].
1961-yil 9-oktabrda fond tomonidan shariat fakulteti va tarbiya fakulteti tashkil etiladi. 1961-yil 28-oktyabrda Din ishlari vaziri ushbu fakultetlarni tashkil qilishni qonuniylashtirish uchun 17/1961-sonli Farmon chiqaradi. Keyin 1964-yil 1-oktabrda Din ishlari vazirining 66/1964-sonli farmoni asosida Kediriyda ushuliddin (islom eʼtiqodi) fakulteti ochiladi. Yuqoridagi uchta fakultetni birlashtirgan Din ishlari vaziri Surabaya shahrida joylashgan IAIN (Davlat Islom instituti) Sunan Ampelni tashkil etish toʻgʻrisida 20/1965-sonli Farmon chiqaradi. Keyinchalik IAIN Sunan Ampel tez sur’atlarda kengaytiriladi. 1966 va 1970-yillar oraligʻida IAIN Sunan Ampel allaqachon uchta provinsiyada, Sharqiy Java, Sharqiy Kalimantan va Gʻarbiy Nusa Tenggarada tarqalgan 18 ta fakultetga ega boʻlgan[2].
Biroq, IAIN fakultetini akkreditatsiya qilish qoʻllanilganda, 18 fakultetdan beshtasi boshqa qoʻshni fakultet bilan birlashtirilishi uchun yopiladi. Bundan tashqari, 1985-yildagi 33-sonli hukumat qarori bilan Samaridadagi tarbiya fakulteti ajratilib, uning boshqaruvini IAIN Antasari Banjarmasinga topshiriladi. Bundan tashqari, Bojonegorodagi tarbiya fakulteti Surabayaga koʻchiriladi va maqomi IAIN Surabaya boshqaruvidagi tarbiya fakultetiga oʻzgartiriladi. Shu vaqt ichida IAIN Sunan Ampel Sharqiy Java boʻylab tarqalgan 12 ta fakultetga va Mataram, Lombok va Gʻarbiy Nusa Tenggara shaharlarida bitta fakultetga ega boʻlgan. Bugungi kunda IAIN Sunan Ampel Surabaya shahrida joylashgan beshta asosiy fakultetida jamlangan. 2013-yil 1-oktabrda IAIN Sunan Ampel Prezidentning 65-son farmoni asosida oʻz nomini UIN Sunan Ampel (UINSA) Surabayaga oʻzgartirgan[2].
Bugungi kunda muassasada qabul sonini koʻpaytirishga qaratilgan koʻproq dunyoviy fanlarn oʻqitishga yoʻnaltirilgan oʻquv dasturiga oʻtkazish masalasi koʻtarilmoqda. Koʻtarilgan xavotirlar diniy taʼlim sifatiga salbiy taʼsir koʻrsatadi, bu esa diniy jaholat tufayli radikalizmning tarqalishiga olib kelishi ham mumkin[3].
Imkoniyatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]UINSA tegishli obyektlar va infratuzilma bilan taʼminlangan. UINSA ikkita kampus majmuasiga ega. Kampuslarning biri Jl.da joylashgan. A Yani № 117 Surabaya, ikkinchi kampus esa hozirda qurilayotgan Gunung Anyar tumanida joylashgan. Birinchi va ikkinchi kampusning umumiy maydoni 259 662 m2 ni tashkil qiladi. UINSA shuningdek, umumiy maydoni 87 509,67 m2 boʻlgan akademik va akademik boʻlmagan faoliyatni qoʻllab-quvvatlash uchun foydalaniladigan binolarga ham ega. Ular orasida UINSA boʻylab tarqalgan bir nechta fakultetlar mavjud. Boshqa obyektlar laboratoriyalar boʻlib, umumiy maydoni 3222,00 m2 boʻlgan turli fakultetlarga ajratilgan 53 ta laboratoriya faoliyat yuritadi. Barcha binolar, inshootlar va infratuzilma APBN, SBSN, ITB va GRANT fondlari hisobidan moliyalashtiriladi.
Fakultetlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Adab va gumanitar fanlar fakulteti
- Daʼvat va aloqa fanlari fakulteti
- Shariat va huquq fakulteti
- Tarbiya va oʻqituvchilar malakasini oshirish fakulteti
- Ushuludin va falsafa fakulteti
- Ijtimoiy va siyosiy fanlar fakulteti
- Psixologiya va salomatlik fakulteti
- Iqtisodiyot va islom biznesi fakulteti
- Fan va texnologiya fakulteti
- Aspirantura
Rektorlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sunan Ampel davlat islom universiteti rektorlari roʻyxati:
1. 1965 – 1972-yillar: professor Teungku H. Ismoil Yaʼqub, SH, MA
2. 1972 – 1975-yillar: professor Dr Sjafi’i Abdul Karim
3. 1975 – 1987-yillar: Doktor. Marsekan Fataviy
4. 1987 – 1992-yillar: Doktor H. Bisri Afandi, MA
5. 1992 – 2000-yillar: Doktor. KH Abdul Jabbar Adlan, M.Ag
6. 2000 – 2009-yillar: professor Dr. HM Ridlvan Nosir, MA
7. 2009 – 2012-yillar: professor Dr. H.Nur Syam, M.Si
8. 2012 – 2018-yillar: professor Dr. H.Abdul Aʼla Basyir, M.Ag
9. 2018 – 2022-yillar: professor H. Masdar Hilmy, S.Ag, MA, t.f.n
10. 2022-hozirgi-yillar: professor Axmad Muzakkiy, M.Ag, Grad. Dip, SEA, M.Phil, Ph. D