Kontent qismiga oʻtish

Sent Ives koʻprigi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Sent Ives ko'prigidan yoʻnaltirildi)
Sent-Iv, Cambridgeshire Great Ouse ustida joylashgan oʻrta asrdagi koʻprik, Quay tomondan koʻrinadi
Koʻprikdan koʻrinish

Sent Ives koʻprigi – 15-asrdagi Angliya shahri Cambridgeshire shtati Ives koʻchasi Great Ouse daryosini kesib oʻtadigan koʻprik. Koʻprik Angliyadagi ibodatxonani oʻz ichiga olgan toʻrtta koʻprikdan biri ekanligi taʼkidlangan (qolganlari Rotherham, Wakefield va Bradford-on-Avon)[1][2].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bu yerdagi birinchi koʻprikdan bir necha ming yil oldin Ouse daryosi boʻylab oʻtuvchi joy bo'lgan. Oʻsha paytda daryo keng va sayoz boʻlgan, kemalar xarakatlanishi uchun hech qanday cheklovlar bo'lmagan[3].

Sent-Ivlar qarorgohiga elutuvhi yo'lda 1107-yilda shaharning birinchi koʻprigi, yogʻochlar yordamida qurilgan. Ramsey Abbey rafiqasi tomonidan ko'prikning qurilish loyihasi ishlab chiqilgan. Bunday ibodatxonalar oʻrta asrlarda nisbatan keng tarqalgan boʻlib, ular pullik uylar boʻlib xizmat qilgan.  Shuningdek, sayohatchilarning ibodat qilishlari yoki xavfsiz sayohat qilishlari mumkin bo'lgan[4].

Oʻrta asrlarda bunday ibodatxonalar juda keng tarqalgan va ular uchun pul toʻlab uylar sifatida ishlagan, shuningdek sayohatchilar xavfsiz sayohat uchun ibodat qilishlari yoki shukrona aytishlari ham mumkin boʻlgan. Ibodatxonalar cherkov sifatida ham xizmat koʻrsatgan.

Ingliz fuqarolar urushi paytida koʻprik Oliver Kromvel qoʻshinlari tomonidan portlatilgan. Ko'prikning janubiy tomondagi ikkita qirgʻog'i buzilgan va shaharni himoya qilib turgan Kromvel qoʻshinlari tomonidan 1645-yilda mudofaa chorasi sifatida koʻtarib oluvchi koʻprik oʻrnatilgan[4]. Koʻprikdan 1716-yilgacha foydalanilgan[1][2]. Koʻprik oʻsha yili qisman qayta qurilgach, yangi arklarning shakli saqlanib qolganlardan farq qilardi, koʻprikning janubiy tomonida ikkita dumaloq kamar va shimolida ikkita Gotik yoyi bor edi [3].

Maʼlum muddat koʻprik ibodatxonasi foydalanilmay qoldi, oʻn sakkizinchi asrda esa bir muddat uylar sifatida ishlatilgan. St Ives – Londonning Smithfield bozoriga sayohat davomida uy-joy, ichimlik va boshqa yordam uchun St Ivesga tushadigan koʻplab chorva hayvonlari orasida rasmiy oxirgi toʻxtash joy edi. Bir vaqtlar St Ives shahar markazida va atrofida oʻnlab uylar, mehmonxonalar va boshqa boʻsh uylar bor edi.

Photograph of a bridge over a river, with a rectangular building in the centre
1902-yilda koʻprik, qoʻshimcha qavatlar olib tashlanishidan oldin.

Ibodatxona 1930-yilda tiklandi, avval u toʻlov uylari, mehmonxona va xususiy yashash joylari sifatida xizmat qilgan. Bu ibodatxona sifatida loyihalashtirilgan va rohiblar tomonidan Aziz Legerga bagʻishlangan. 1736-yilgacha u uy-joy sifatida ishlatilgan va oʻsha yili ikkita qoʻshimcha qavat qoʻshilgan[4]. 1850 va 1860-yillarda u „Kichik jahannam“ nomli noturar jamoat uylariga aylantiriladi va keyinchalik shifokorlarning operatsion honalariga aylantirilgan. 1930-yilgacha tuzilma zaiflashganligi aniqlandi, shuning uchun qoʻshimcha qavatlar olib tashlandi va ibodatxona qayta tiklandi. Natijada, tom zamonaviy koʻrinishga ega boʻldi. Gʻayrioddiy xususiyati bu – koʻprik daryo suvining darajasiga taxminan ikki metr balandlikda joylashganligi. Koʻprik va ibodatxona endi I darajali va jadvalga kiritilgan Qadimgi yodgorlik hisoblanadi [5]. Ibodatxona hali ham vaqti-vaqti bilan jamoat ibodatlari uchun ishlatiladi [6].

Koʻprik 1980-yilda Harrison Way yoʻnalishidagi oʻtish yoʻli sharqqa qoʻshilgungacha shaharga asosiy janubiy kirish yoʻli va daryo boʻylab yagona koʻprik yoʻli sifatida xizmat qilgan[3][4].

Soʻnggi voqealar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1976[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shagʻalli yuk mashinasi parametni buzdi[4]. St Ives suv osti klublari daryo yoniga tashlangan toshlarni topdi. Xantingtonlik Jorj Xanter ushbu voqeadan keyin cherkovni tiklash uchun tayinlangan mahalliy savdogarlardan biri edi. Loyihada ishlagan barcha savdogarlar koʻprik ibodatxonani tiklagan toshlarga tafsilotlarni chizgan.

1947[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bu yilgi katta toʻlqin paytida amfibiya tankining parepeti buzilgan[4].

1941[tahrir | manbasini tahrirlash]

Home Guard Bren qurol tashuvchi parapetni buzdi [4].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Old Bridge, Huntingdon, oqimdan 6 mil yuqori.
  • Qizil Maryamning Chantry Chapel, Wakefield
  • Rotherham koʻprigi
  • Aziz Maryam koʻprik ibodatxonasi (Derbi)

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 Christopher Winn. I Never Knew That About England. Ebury Press, 2005. ISBN 0-09-190207-X. 
  2. ↑ 2,0 2,1 „Bridge Chapels“. Edward Green.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Information board, Norris Museum, St Ives
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 St Ives a new Millenium p.8-9 St Ives Photo Publication Group. Inchcape 2002.
  5. ↑ „The Bridge - A Grade I Listed Building in St Ives, Cambridgeshire“. britishlistedbuildings.co.uk. Qaraldi: 2018-yil 26-sentyabr.
  6. ↑ Harris, Brian L.. Harris's Guide to Churches and Cathedrals. London: Ebury Publishing, 2006 — 45 bet. ISBN 978-0091912512. 

Tashqi havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Sent_Ives_koʻprigi&oldid=4356429" dan olindi