San Lucas Island

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

San Lukas oroli milliy bogʻi - Nikoya koʻrfazida Kosta-Rikaning Tinch okeani sohilida joylashgan orol sanaladi. Puntarenas provinsiyasidagi Puntarenas kantonining Puntarenas tumani[1] tarkibiga kiradi.

Ilgari shafqatsiz qamoqxona boʻlgan, hozirda tashlab ketilgan orol 2020-yil avgust oyida[2] 9892[3] farmoni bilan Milliy bogʻ sifatida belgilangan va Tinch okeanining markaziy qoʻriqlash hududi ostida boshqariladi[4][5][6].

Toponimika[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xushxabarchi Luqo sharafiga nomlangan.

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

San-Lukas oroli Nikoya koʻrfazida, Kosta-Rikaning Tinch okeani sohilida, Puntarenasdan qayiqda taxminan 40 daqiqa uzoqlikdagi masofada joylashgan. Orolning maydoni taxminan 4.6 km2 (1.8 mi²) ni tashkil qiladi.

Qamoqxona[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bosh dok va maʼmuriy idoralar, 2008-yil

1873-yildan 1991-yilgacha San Lukas oroli Kosta-Rikadagi eng yomon jinoyatchilar uchun jazo oroli edi. Kosta-Rika tarixidagi eng katta qamoqxona sifatida notoʻgʻri tilga olinadi. U diktator Tomas Migel Guardia Gutierrez tomonidan asos solingan[7]. San-Lukas oroliga joʻnatish dahshatli istiqbol edi, chunki mahbuslarning hayoti qisqa va koʻpincha qiynoqlarda oʻtkazilardi. Ajablanarlisi shundaki, Guardia qamoqxona tashkil etilganidan bir yil oʻtib oʻlim jazosini bekor qildi.

Jazo orolining sobiq binolari „Patrimonio de Cultura“ yoki madaniy meros ob’ektlari hisoblanadi[7]. Binolarga birinchi dock vayron qilinganidan keyin ham foydalanilayotgan tarixiy dock, cherkov, tibbiy bino, vaqtinchalik saqlash kameralari, uch qavatli bosh ofis, suv idishini saqlash uchun ishlatiladigan katta beton disk va suv nasoslari kiradi. . Bundan tashqari, mahbuslarning jinoyatlariga qarab turli darajadagi xavfsizlik darajasidagi qamoqxonalar mavjud. Qamoqxona kameralarida diniy iboralar, pornografik tasvirlar, imzolar va chizmalar kabi eski Lotin Amerikasi qamoqxonalariga xos graffiti mavjud. Orolda bir nechta suv nasoslari va qabriston qazish ishlari olib borilmoqda[8].

Orol asiri Jose Leon Sanches San-Lukas orolidagi qamoqxonada oʻtkazgan vaqtlari asosida ingliz tiliga „Yolgʻiz odamlar oroli“ deb tarjima qilingan „La Isla de Hombres Solos“ asarini yozgan. Leon oʻzi qilmagan qotillik uchun nohaq qamalganini daʼvo qiladi. Boshqa mahbuslar orasida esa shifokorlar Karlos Manuel Echandi Lahmann va Rikardo Moreno Kanasning mashhur qotili Beltran Kortes Karvaxal ham bor edi.5

Milliy bogʻ[tahrir | manbasini tahrirlash]

U birinchi marta 2002-yilda 29277-MINAE qarori bilan yaratilgan yovvoyi tabiat qoʻriqxonasi sifatida belgilanib berilgan.

2020-yil 10-avgustda u Qonunchilik assambleyasining 21287[2] yozuviga koʻra Kosta-Rikaning 30-milliy bogʻi, shuningdek, tarixiy-arxitektura merosi (ispancha: Patrimonio Histórico-Arquitectónico)rekord boʻyicha 21789 sifatida belgilangan[9].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Decreto Nº 30714-C“.
  2. 2,0 2,1 „Declaran Isla San Lucas Parque Nacional“ (10-avgust 2020-yil). Qaraldi: 11-avgust 2020-yil.
  3. Zúñiga, Alejandro. „At San Lucas Island, Costa Rica creates its 30th national park“ (24-avgust 2020-yil). Qaraldi: 26-avgust 2020-yil.
  4. „Refugio de Vida Silvestre San Lucas Map“. SINAC. Qaraldi: 6-may 2020-yil. [sayt ishlamaydi]
  5. „Refugio de Vida Silvestre San Lucas“. Protected Planet. Qaraldi: 6-may 2020-yil.
  6. „Gigante Bay Area Attractions“. PlanetWare. 2011-yil 19-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-oktabr 2013-yil.
  7. 7,0 7,1 „Costa Rican Prison Island To Become Tourist Destination | Costa Rica Travel News“. Costaricapages.com (26-mart 2008-yil). 2013-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-oktabr 2013-yil.
  8. „Museo Nacional de Costa Rica - Reinician excavaciones en la Isla de San Lucas“. Museocostarica.go.cr (1-may 2006-yil). 2012-yil 22-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-oktabr 2013-yil.
  9. Madriz, Allan. „Diputados aprueban creación del Parque Nacional Isla San Lucas“ (11-avgust 2020-yil). Qaraldi: 11-avgust 2020-yil.