Raimonds Vējonis

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Raimonds Vējonis
Latviya Prezidenti
Mansab davri
8-iyul 2015-yildan – 8-iyul 2019-yilgacha
Hukumat boshligʻi Laimdota Straujuma
Māris Kučinskis
Oʻtmishdoshi Andris Bērziņš
Vorisi Egils Levits
Latviya mudofaa vaziri
Mansab davri
22-yanvar 2014-yildan – 7-iyul 2015-yilgacha
Hukumat boshligʻi Valdis Dombrovskis
Laimdota Straujuma
Oʻtmishdoshi Artis Pabriks
Vorisi Raimonds Bergmanis
Latviya hududiy rivojlanish vaziri
Mansab davri
7-noyabr 2002-yildan – 25-oktyabr 2011-yilgacha
Hukumat boshligʻi Einars Repše
Indulis Emsis
Aigars Kalvītis
Ivars Godmanis
Valdis Dombrovskis
Oʻtmishdoshi Vladimirs Makarovs
Vorisi Edmunds Sprūdžs
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 15-iyun 1966-yil (1966-06-15) (57 yosh)
Pskov, SSSR

Raimonds Vējonis (Rájmonds Véjonis, talaffuzi: Raymonds Veyonis; 15-iyun 1966) – latviyalik siyosatchi, 2015-yildan 2019-yilgacha Latviya Prezidenti va 2020-yildan buyon Latviya Basketbol Assotsiatsiyasi prezidenti boʻlib ishlamoqda[1][2][3].

Yashillar va fermerlar ittifoqi tarkibiga kiruvchi Latviya Yashillar partiyasi aʼzosi. 2002 va 2011-yillarda atrof-muhitni muhofaza qilish va mintaqaviy rivojlanish vaziri, 2003-2011-yillarda atrof-muhitni muhofaza qilish vaziri lavozimlarida ishlagan, Mintaqaviy rivojlanish vazirligi esa alohida boshqarma boʻlgan. 2014-yilda Latviya Mudofaa vaziri boʻldi va 2015-yilda prezident boʻlgunga qadar bu lavozimda ishladi[4].

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Veyonis 1966-yil 15-iyunda Pskov viloyatida latviyalik va rus oilasida tugʻilgan. Otasi Sovet armiyasida xizmat qilgan. U Sarkaņi shahrida oʻsgan va yaqin atrofdagi Madona shahridagi maktabda oʻqigan[5]. Vejonis atrof-muhitni muhofaza qilish bilan qiziqdi, chunki uning bobosi Sovet kolxozida ishlatiladigan kimyoviy moddalardan koʻr boʻlib qolgan edi[6].

1989-yilda Latviya universitetining biologiya fakultetini tamomlagan va 1995-yilda magistrlik darajasini olgan. Oʻqish davrida Madonada biologiya oʻqituvchisi boʻlib ishlagan. 1989-yildan 1996-yilgacha Madona mintaqaviy ekologiya kengashi direktori oʻrinbosari boʻlgan. 1990-1993 yillarda Madona shahar kengashi aʼzosi boʻlgan. 1996-yildan 2002-yilgacha u Katta Riga mintaqaviy ekologik kengashi direktori, shu davrda Skulte portida boshqaruv kengashi aʼzosi va Getliņi Eko chiqindilarni boshqarish kompaniyasida davlat vakili sifatida ishlagan[7].

2002-yilda Veyonis atrof-muhitni muhofaza qilish va mintaqaviy rivojlanish vaziri boʻldi[8].

U 2015-yil 3-iyunda Saymaning 100 aʼzosidan 55 nafarining ovozini olib, Latviya Prezidenti etib saylandi[9]. Ukrainadagi voqealarni hisobga olgan holda, atrof-muhitni muhofaza qilish bilan birga milliy xavfsizlikni taʼminlashga vaʼda berdi[10]. U Yevropa Ittifoqida yashil partiyaga aʼzo boʻlgan birinchi davlat rahbari boʻldi[10][11].

2020-yil yanvar oyida toʻrt yillik muddatga Latviya Basketbol Assotsiatsiyasi prezidenti etib saylandi[12].

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

1986-yilda oʻqituvchi Iveta Vejone bilan turmush qurdi. Er-xotinning Ivo va Nauris ismli ikki oʻgʻli bor[13].

Vējonis – butparast[14][15]. U latvchadan tashqari rus va ingliz tilida soʻzlashadi[16].

2016-yil 18-yanvarda Vejonis kasalxonaga yotqizilgan. U dastlab Riga Sharqiy Klinik Universiteti kasalxonasining Gaisezer filialining Toksikologiya va Sepsis klinikasiga olib borildi, biroq bir kundan keyin Pauls Stradiņš klinik universiteti kasalxonasidagi kardiologiya markaziga oʻtkazildi[17][18]. Prezidentning matbuot kotibi dastlab kasallikning mohiyatini oshkor qilmadi va prezidentda virusli infeksiya borligini aytdi. Biroq, mustaqil tibbiyot mutaxassislari Vejonisda yuqumli endokardit boʻlishi mumkinligini taxmin qilishdi. 20 yanvar kuni Vejonis infektsiya manbasini yoʻq qilish uchun shoshilinch ochiq yurak operatsiyasidan oʻtdi, bunda sepsis bilan shikastlangan yurak qopqogʻi sunʼiy yurak qopqogʻi bilan almashtirildi[19][20]. Keyinroq nomaʼlum manbalar matbuotga kasallik davolanmagan tonzillit sabab boʻlganini aytishdi. Prezidentning matbuot kotibi haligacha aniq tashxisni oshkor etishdan bosh tortar ekan, prezidentning tomogʻida muammolar borligini va ovozi juda xiralashganini tasdiqladi[21].

Veyonis 26-fevral kuni „Vayvari“ milliy reabilitatsiya markazida fizioterapiya kursidan oʻtish uchun shifoxonadan chiqdi[22]. Xabar qilinishicha, kasallik paytida bir oz ish bilan shugʻullangan, biroq ikki oydan koʻproq vaqtni sogʻayib ketganidan soʻng 30-mart kuni rasmiy vazifalarini toʻliq tiklagan[23].

Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Zirnis, Egīls. „Vējonis - militāri zaļais kompromiss“ (Latvian). Diena (21-fevral 2014). Qaraldi: 3-iyun]] 2015.
  2. „The Cabinet of Ministers of the Republic of Latvia: Raimonds Vējonis“ (deadlink). Cabinet of Ministers of the Republic of Latvia. 2010-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 17-aprel. (Wayback Machine saytida 2014-03-31 sanasida arxivlangan)
  3. „Jaunais Latvijas Valsts prezidents - Raimonds Vējonis“ (Latvian). LSM (3-iyun]] 2015). Qaraldi: 4-iyun]] 2015.
  4. „The Cabinet of Ministers of the Republic of Latvia: Raimonds Vējonis“. Cabinet of Ministers of the Republic of Latvia. 2010-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 17-aprel.
  5. Zirnis, Egīls. „Vējonis - militāri zaļais kompromiss“ (lv). Diena (2014-yil 21-fevral). Qaraldi: 2015-yil 3-iyun.
  6. Collier, Mike; Sibierski, Mary. „Latvia elects Vejonis, EU's first Green president“. Yahoo!. Agence France-Presse (2015-yil 3-iyun). Qaraldi: 2015-yil 5-iyun.
  7. „Jaunais Latvijas Valsts prezidents - Raimonds Vējonis“ (lv). Lsm.lv (2015-yil 3-iyun). Qaraldi: 2015-yil 4-iyun.
  8. Collier, Mike. „Latvia provides EU's first "green" president - Raimonds Vējonis“. Public Broadcasting of Latvia (2015-yil 3-iyun). Qaraldi: 2015-yil 4-iyun.
  9. „Jaunais Latvijas Valsts prezidents - Raimonds Vējonis“ (lv). Lsm.lv (2015-yil 3-iyun). Qaraldi: 2015-yil 4-iyun.
  10. 10,0 10,1 Collier, Mike; Sibierski, Mary. „Latvia elects Vejonis, EU's first Green president“. Yahoo!. Agence France-Presse (2015-yil 3-iyun). Qaraldi: 2015-yil 5-iyun.
  11. Collier, Mike. „Latvia provides EU's first "green" president - Raimonds Vējonis“. Public Broadcasting of Latvia (2015-yil 3-iyun). Qaraldi: 2015-yil 4-iyun.
  12. „Raimonds Vējonis becomes a president again“ (en). eng.lsm.lv. Qaraldi: 2020-yil 28-aprel.
  13. Collier, Mike; Sibierski, Mary. „Latvia elects Vejonis, EU's first Green president“. Yahoo!. Agence France-Presse (2015-yil 3-iyun). Qaraldi: 2015-yil 5-iyun.
  14. Collier, Mike; Sibierski, Mary. „Latvia elects Vejonis, EU's first Green president“. Yahoo!. Agence France-Presse (2015-yil 3-iyun). Qaraldi: 2015-yil 5-iyun.
  15. Collier, Mike. „Latvia provides EU's first "green" president - Raimonds Vējonis“. Public Broadcasting of Latvia (2015-yil 3-iyun). Qaraldi: 2015-yil 4-iyun.
  16. „Latvia's "President with an Accent:" Raimonds Vejonis“. Foreigncy.us. Qaraldi: 2019-yil 27-yanvar.
  17. „Vējonis šorīt nogādāts Gaiļezera slimnīcā“. Skaties.lv. Qaraldi: 2019-yil 27-yanvar.
  18. „Prezidenta veselības stāvokli vērtē kā apmierinošu; nozīmēta ārsta uzraudzība“. Tvnet.lv (2016-yil 18-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 27-yanvar.
  19. Paparde, Inga. „Kardioķirurgi glābj prezidentu“. NRA (2016-yil 21-yanvar). Qaraldi: 2016-yil 2-fevral.
  20. „Prezidenta Vējoņa sirds operācija noslēgusies“. Lsm.lv. Qaraldi: 2019-yil 27-yanvar.
  21. Cielava, Ieva. „Kas apdraudēja prezidenta sirdi? (preciz.)“. Ir.lv (2016-yil 26-yanvar). Qaraldi: 2016-yil 2-fevral.
  22. „President Vējonis to leave hospital“. Public Broadcasting of Latvia (2016-yil 26-fevral). Qaraldi: 2016-yil 1-aprel.
  23. „President to resume duties next week“. Public Broadcasting of Latvia (2016-yil 23-mart). Qaraldi: 2016-yil 1-aprel.
  24. „Vabariigi President“. www.president.ee. Qaraldi: 2019-yil 29-may.
  25. 25,0 25,1 „Latvijas Valsts prezidenta mājaslapa“. www.president.lv. Qaraldi: 2019-yil 29-may.
  26. Affairs. „State visit to Latvia - program - News item - Royal House of the Netherlands“. Royal-house.nl (2018-yil 18-may). Qaraldi: 2019-yil 27-yanvar.
  27. „УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №387/2018 Про нагородження Р.Вейоніса орденом князя Ярослава Мудрого“ (uk). president.gov.ua (2018-yil 22-noyabr).