Rafael Tolmasov
| Rafael Tolmasov | |
|---|---|
| Tavalludi |
24-fevral 1923-yil |
| Fuqaroligi | SSSR va Isroil |
| Kasbi | Xonanda |
Rafael Tolmasov (tojikcha: Рафаэл Толмасов ; 24-fevral 1923-yil, Samarqand) – Sadriddin Ayniy nomidagi Tojikiston akademik opera va balet teatrining yahudiy millatiga mansub qoʻshiqchisi. Tojikiston SSR xalq artisti[1].
Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Rafael Mixaylovich Tolmasov 1923-yil 24-fevralda Samarqand shahrida tugʻilgan. Uning ovozi lirik va dramatik janrlarga birdek mos tushgan. Rafael Tojikiston SSR xalq artisti unvonini qoʻlga kiritgan(1968). Ikkinchi jahon urushida qatnashgan. Tojik yahudiy qoʻshiqchisi, musiqachi va bastakor Mixaylo Tolmasovning oʻgʻli. 1934—1936-yillarda Dushanbe musiqa-badiiy majmuasida tahsil olgan, Toshkentdagi A.Loxuti nomidagi teatr texnikumini (1939), S.Ayniy nomidagi Davlat opera va balet teatri qoshidagi opera va balet studiyasini (homiyligi va rahbarligida) tamomlagan. Bolaligidan musiqaga mehr qoʻygan, dastlab nogʻora chalgan, soʻngra qoʻshiq aytishga qiziqib qolgan, 10 yoshida „Najot“ musiqali-dramatik asarida (bastakor M. Tolibov) birinchi marta chiqish qilgan. 1940-yildan Isroilga koʻchib oʻtgunga qadar (1990-yil) Rafael Tolmasov Sadriddin Ayniy nomidagi Davlat akademik opera va balet teatri sahnasida chiqish qilishda davom etgan.
Rafael Tolmasov – sobiq SSSR va Uzoq Sharq xalqlarining 16 tilida kuylaydigan, tojik kompozitorlarining qoʻshiq va romanlarining mashhur qoʻshiqchisi boʻlgan. Tojik sanʼati dekadasi (1941) va Moskvadagi tojik adabiyoti va sanʼati dekadasi (1957)da qatnashgan. Sovet Ittifoqining eng yirik teatrlari – Moskva, Leningrad, Riga, Minsk, Kiyev, Toshkent, Olmaota, Frunze, Sverdlovsk va boshqa sahnalarda chiqishlar qilgan. Daniya, Angliya, Fransiya, Italiya, Gretsiya, Turkiya, Tunis (1961), Afgʻoniston, Bolgariya, Chexoslovakiya, Vengriya, Ruminiya (1980) sahnalarida koʻrinish bergan.
Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Rafael Tolmasov „Shon-sharaf“, „Sharaf“ ordeni (3-darajali), medallar va Tojikiston SSR Oliy Radasi Prezidiumining Faxriy yorligʻi bilan taqdirlangan[2].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Сомонаи театр“. 20 жовтня 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4 листопада 2020.
- ↑ Ensiklopediyai adabiyot va sanʼati toҷik. – Dushanbe. – 2004. – Ҷ. 3. – S. 213.