Kontent qismiga oʻtish

Qoʻlqoplar

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Bir juft charm qoʻlqoplar
Ayollarning oq oqshom uchun qoʻlqoplari
rezina qoʻlqop
Barmoqsiz, mototsikl qoʻlqoplari (kraglar)

Qoʻlqoplar qoʻllar uchun kiyim turi.

charm, kauchuk, mato va boshqa materiallardan tayyorlangan.

Nomning kelib chiqishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ruscha „qoʻlqop“ soʻzi perst soʻzidan kelib chiqqan – yaʼni barmoq. Quyidagi v maʼlum:

  • „barmoqlar“ ga aylantirilgan „barmoqli qoʻlqoplar“;
  • „perstatki“ ga aylantirilgan pereschatka;
  • „perstatki“ ga aylantirilgan pyrstatitsa.

Qoʻlqoplar qadimgi Misrda ishlatilgan, u yerda ular yuqori maqomning ramzi boʻlgan. Eng qadimiy qoʻlqoplar arxeologlar tomonidan Misr fir’avni Tutankhamun qabrida topilgan. Ular dastlab qoʻlqopsiz, yaʼni ayollar barmoqsiz qoʻlqopidek boʻlgan va ovqatlanish paytida va kamon bilan oʻq otishda qoʻllarni himoya qilish uchun ishlatilgan. Oʻrta asrlarda ritsar zirhlari, albatta, qoʻlqoplarni oʻz ichiga olgan; Avvaliga ular zanjirli pochta yenglarining davomi edi, keyin ular alohida ishlab chiqarila boshlandi. Plastinka zirhlari paydo boʻlganda, qoʻlning orqa tomonidagi zanjirli pochta qoʻlqopiga plastinka plitasi biriktirilib, qoʻl va barmoqlarni himoya qildi. Qalin teridan tikilgan, keng qoʻlqopli maxsus qoʻlqoplar lochin ovlashda kiyildi.

Qoʻlqoplarning roli ham ramziy edi, ular nishon sifatida maʼlum bir ijtimoiy funktsiyani bajardilar. Oʻrta asrlarda qoʻlqoplar, ametistli uzuk va maxsus shtat bilan birga, episkop lavozimiga tayinlangan shaxsga uning hokimiyat belgisi sifatida berildi. Xonimlar janoblarga sevgi belgisi sifatida qoʻlqop berishdi; Bunday sovgʻani bosh kiyimga yopishtirish odat tusiga kirgan, askarlarga ritsarlik paytida qoʻlqoplar berilgan . Maʼlumki, qoʻlqoplar kimnidir duelga chaqirish uchun ishlatilgan ("kimgadir qoʻlqop tashlash" iborasi koʻplab Yevropa tillarida, shu jumladan rus tilida ham mavjud). Shu bilan birga, qoʻlqopni yechmasdan salomlashish ham odobsizlik hisoblangan. Jamoatda siz qoʻlqoplaringizni ham yechib olishingiz kerak edi (bu qoida katolik cherkovlarida bugungi kungacha saqlanib qolgan).

12-asrda dastlab Italiyada, keyin esa Fransiyada hunarmandlar gildiyalari paydo boʻldi, ularning hunari juda hurmatga sazovor boʻldi va qoʻlqoplar hashamatli kiyim turiga aylandi .

16-asrda qoʻlqop tirsagigacha choʻzilgan va birinchi marta 1566 yilda Angliya qirolichasi Yelizaveta I Oksforddagi ziyofatida bunday qoʻlqoplarda ishtirok etgan boʻlgan.

16-17 – asrlarda Rossiyaning Streltsy armiyasida " boshlangʻich odamlar " (ofitserlar) kiyim-kechaklari, qurol-yarogʻlarini kesishda oddiy Streltsydan farq qilar edilar, shuningdek bilaklari boʻlgan qoʻlqoplarga ega edilar.

Qoʻlqop turlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Klassik qoʻlqoplar
  • Minetkalar – barmoqsiz qoʻlqoplar
  • Uzoq vaqtdagi Bazm qoʻlqoplari (ayollar)
  • Kechki qoʻlqop
  • Jarrohlik qoʻlqoplari
  • Kragli qoʻlqoplar (mototsikl qoʻlqoplari, shuningdek, „barmoqsiz qoʻlqoplar“)
  • Qurilish qoʻlqoplari
  • Boks qoʻlqoplari – boks uchun sport anjomlari