Pnevmatoz

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Pnevmatoz — bu toʻqimalarda havo yoki boshqa gazlarning anormal mavjudligi[1].

Oʻpkada amfizem distal havo boʻshliqlarining kengayishi hisoblanadi[2] va surunkali obstruktiv oʻpka kasalligining (KOAH) asosiy belgilaridan hisoblanadi. Oʻpkadagi boshqa pnevmatozlar fokal (lokalizatsiyalangan) pufakchalar va bullalar, oʻpka kistalari va boʻshliqlari hisoblanadi.

Pnevmoperitoneum (yoki peritoneal amfizem) qorin boʻshligʻidagi havo yoki gaz hisoblanib, koʻpincha oshqozon-ichak teshilishidan kelib chiqadi, koʻpincha jarrohlik natijasidir.

Pnevmartroz, kasalliklarida bunday jiddiy belgilar koʻrinadi.

Oʻpka kistalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻpka kistalari bilan limfotsitar interstitsial pnevmoniyaning kompyuter tomografiyasi .

Oʻpka kistasi kichik hajmdagi havoni oʻrab oladi va devor qalinligi 4 mm gacha boʻladi[3]. Minimal devor qalinligi 1mm deb hisoblangan[3], lekin yupqa devorli choʻntaklar ham taʼrifga kiritilishi mumkin[4]. Oʻpka kistalari chekish yoki amfizem bilan birga kuzatilmaydi[5].

Oʻpka boʻshligʻining devor qalinligi 4mm dan koʻproq boʻlishi holatlari kuzatiladi.

Qorin boʻshligʻi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ichak devoridagi pnevmatoz intestinalisning past kattalashtirilgan mikrografi .
  • Pnevmoperitoneum (yoki peritoneal amfizem), qorin boʻshligʻida havo yoki gaz yigʻilib qolishi. Eng koʻp uchraydigan sabablardan biri — qorin boʻshligʻining teshilgan viski, odatda teshilgan oshqozon yarasi, garchi ichakning har qanday qismi yaxshi yara, oʻsma yoki qorin travması natijasida teshilishi mumkin.
  • Pneumatosis intestinalis, ichak devoridagi havo yoki gaz kistalari hosil boʻlishi
  • Oshqozon pnevmatozi (yoki oshqozon amfizemasi) — oshqozon devoridagi havo yoki gaz kistalari.

Boʻgʻimlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pnevmoartroz — boʻgʻimlarda havo mavjudligi. Uning rentgenografiyadagi tekshirish natijasida koʻpincha vakuum fenomeni yoki vakuum belgisi deb ataladigan radiolusent paydo boʻlishi mumkin[6]. Pnevmatik artroz osteoartrit va spondiloz bilan bogʻliq boʻladi[7].

Pnevmartroz yelkalarda, shuningdek, sternoklavikulyar boʻgʻimlarda keng tarqalgan oddiy shikoyat hisoblanadi[8]. Qoʻshma yorilish tovushlarining sababi ekanligi hisoblanadi[7]. Bu, shuningdek, hech boʻlmaganda umurtqa operatsiyadan keyin tez-tez uchraydigan operatsiyadan keyingi shikoyatlar[9]. Qoʻshimchalardagi suyuqlik yoki yiring bilan birgalikda pnevmatikoz juda kam uchraydi va shuning uchun uning mavjudligi infektsiyani deyarli istisno qilishi mumkin. Son suyagining rentgenogrammasi sonni almashtirish va pnevmoartroz bilan, bu holda aseptik. File:X-ray_of_shoulder_with_vacuum_sign_-_annotated.jpg|alt=A vacuum sign, or vacuum phenomenon, is a normal finding on shoulder X-rays.| Vakuum belgisi yoki vakuum hodisasi yelkaning rentgenogrammasida odatiy topilma hisoblanadi. </gallery>

Boshqa tuzilmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Teri osti amfizemini kompyuter tomografiyasi .

Teri osti amfizemasi terining eng chuqur qatlamida joylashgan deb qaraladi. Amfizematöz sistit — siydik pufagi devoridagi gazning bir koʻrinishi. Baʼzida bu yomon prognozga ega boʻlgan ikkilamchi teri osti amfizemasini keltirib chiqarishi mumkin[10].

Pnevmoparotit — koʻpincha ogʻiz orqali chalinadigan asboblar natijasida ogʻiz boʻshligʻidagi havo bosimining koʻtarilishi tufayli parotid bezda havo yuzaga keladi. Kamdan kam hollarda bezdan havo chiqib ketishi va yuz, boʻyin yoki mediastinda teri osti amfizemasi paydo boʻlishi mumkin[11][12].

Terminologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pnevmatoz atamasi pneumat- + -osis soʻzlarini qoʻshilishidan iborat boʻlib, „havo muammosi/jaroxati“ degan maʼnoni anglatadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Medical Definition of PNEUMATOSIS“ (en). www.merriam-webster.com. Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.
  2. ↑ page 64 in: Adrian Shifren. The Washington Manual Pulmonary Medicine Subspecialty Consult, Washington manual subspecialty consult series. Lippincott Williams & Wilkins, 2006. ISBN 9780781743761. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Dr Daniel J Bell and Dr Yuranga Weerakkody. „Pulmonary cyst“. Radiopaedia. Qaraldi: 2019-yil 1-may.
  4. ↑ Araki, Tetsuro; Nishino, Mizuki; Gao, Wei; Dupuis, Josée; Putman, Rachel K; Washko, George R; Hunninghake, Gary M; O'Connor, George T; Hatabu, Hiroto (2015). „Pulmonary cysts identified on chest CT: are they part of aging change or of clinical significance?“. Thorax. 70-jild, № 12. 1156–1162-bet. doi:10.1136/thoraxjnl-2015-207653. ISSN 0040-6376. PMC 4848007. PMID 26514407.
  5. ↑ Araki. „Pulmonary cysts identified on chest CT:are they part of ageing change or of clinical significance“. Qaraldi: 2019-yil 19-yanvar.
  6. ↑ Abhijit Datir. „Vacuum phenomenon in shoulder“. Radiopaedia. Qaraldi: 2018-yil 3-yanvar.
  7. ↑ 7,0 7,1 Page 60 in: Harry Griffiths. Musculoskeletal Radiology. CRC Press, 2008. ISBN 9781420020663. 
  8. ↑ Restrepo, Carlos S.; Martinez, Santiago; Lemos, Diego F.; Washington, Lacey; McAdams, H. Page; Vargas, Daniel; Lemos, Julio A.; Carrillo, Jorge A.; Diethelm, Lisa (2009). „Imaging Appearances of the Sternum and Sternoclavicular Joints“. RadioGraphics. 29-jild, № 3. 839–859-bet. doi:10.1148/rg.293055136. ISSN 0271-5333. PMID 19448119.
  9. ↑ Mall, J C; Kaiser, J A (1987). „The usual appearance of the postoperative lumbar spine“. RadioGraphics. 7-jild, № 2. 245–269-bet. doi:10.1148/radiographics.7.2.3448634. ISSN 0271-5333. PMID 3448634.
  10. ↑ „Emphysematous cystitis with clinical subcutaneous emphysema“. International Journal of Emergency Medicine. 4-jild, № 1. June 2011. 26-bet. doi:10.1186/1865-1380-4-26. PMC 3123544. PMID 21668949.
  11. ↑ McCormick, Michael E.; Bawa, Gurneet; Shah, Rahul K. (2013). „Idiopathic recurrent pneumoparotitis“. American Journal of Otolaryngology. 34-jild, № 2. 180–182-bet. doi:10.1016/j.amjoto.2012.11.005. ISSN 0196-0709. PMID 23318047.
  12. ↑ Joiner MC. Basic Clinical Radiobiology, Fifth Edition. CRC Press, 15 June 2016 — 1908 bet. ISBN 978-0-340-80893-1.  
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Pnevmatoz&oldid=4211394" dan olindi