Parta
Parta — Maktab mebeli buyumi, yozuv stoli, oʻrta (baʼzan maktabgacha) taʼlim tizimi oʻquvchilari uchun moʻljallangan. Odatda, parta ikki kishi uchun moʻljallangan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Erisman maktab partasi 1870 yilda kashf qilingan va 5 yil oldin Germaniyada nashr qilingan Farner chizmalariga asoslangan[1]. Jihozning birinchi analogi Uygʻonish davrida paydo boʻlgan, keyinchalik u maktab partasiga aylantirilgan[2].
Rus-shveytsariyalik gigienist Fyodr Fyodrovich Erisman 28 yoshda koʻz va taʼna kasalliklarining paydo boʻlishini oʻquvchining stol oldidagi notoʻgʻri pozitsiyasiga bogʻliqligini oʻrganib „ Miyopiyaning kelib chiqishiga maktablarning taʼsiri“ ilmiy ishini nashr etdi. Va shundan soʻng u yangi jihozni taklif etdi. Erisman maktab partasining toʻgʻri qurilmasi oʻquvchi yozishi, oʻqishi, chizishi uchun yaxshi sharoitlar yaratadi: u shunday qilingan ediki, kitob yoki daftardagi matnni faqat toʻgʻri burchak ostida oʻqib boʻlardi. Erisman uzoq vaqt koʻz kasalliklarini davolash bilan shugʻullangani tufayli u oʻqish uchun eng optimal masovani ham hisobga olgan — 30-40 santimetr. Partaga oʻtirib, egilib boʻlmasdi. Erisman partasi birkishilik edi. Lekin keyinchalik „Zemlya i volya“ inqilobiy harakatida ishtirok etganligi uchun ural qishlogʻiga surgun qilingan peterburg studenti Pyotr Feoktistovich Korotkov Erisman partasini mukammallashtirdi. U partani ikkikishilik qildi, bolalarga turish oson boʻlishi uchun ochiladigan qopqoqni oʻylab topdi[3]. Buning uchun Korotkov 1887 yilda Ural-Sibir sanoat koʻrgazmasida kumush medal va ixtiro diplomini oldi.
Konstruktsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
Skameyka oʻrindigʻining balandligi pastgi oyoq uzunligiga toʻgʻri kelishi kerak. Toʻgʻri oʻtirganda tizza boʻgʻimidagi oyoq toʻgʻri burchakda bukilgan boʻladi. Oʻrindiqning chuqurligi oyoqning son qismining 2/3 — 3/4 qismi oʻrindiqda boʻlishini taʼminlashi kerak. Partaning orqa tomoni bir yoki ikki bardan iborat boʻladi.
Qiziq faktlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Varshavada (Polsha) shahar markazida maktab stoliga yodgorlik oʻrnatilgan.
.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
 | Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024) |
- ↑ Сидоров, Сергей „Школьная парта“ (ruscha). Сайт педагога-исследователя. Сидоров С.В. (2016-yil 24-fevral). Qaraldi: 21-iyul 2022-yil.
- ↑ Мельниченко, Наталья „История школьной парты“ (ruscha). LAVANDA.LIFE. Натальи Мельниченко (14-yanvar 2017 yil). 2022-yil 18-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyul 2022-yil.
- ↑ „Ода школьной советской парте“ (ruscha). cbsykt.ru (cbsykt.ru). Qaraldi: 21-iyul 2022-yil.