Papilyar naqshlar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Papilyar naqshlarqo'l va oyoq barmoqlari yuzasidagi bo'rtmalardan hosil bo'lgan naqshlar. Ular takrorlanmaydi va individual xususiyatga ega. Daktiloskopiyada ushbu tushuncha orqali teridagi chiziqli bo'rmalar ifodalanadi. Bu izlar ariqcha va do'ngalik shaklidagi nozik chiziqlardan iborat bo'lib, yoysimon sirtmoqlar va gajakdor naqshlar hosil qiladi.

Anatomiya fanining teri tuzilishi bilimiga binoan teri ikki qatlam: lerma va epidermisdan iborat bo'lib, o'ziga xos kashta mikrotuzilishi bilan tavsiflanadi. Tashqi teri qatlami bo'lmish epidermis bu chiziqlarni takrorlaydi, bular papilyar chiziqlar ko'rinishida turli kashta shaklini tashkil qiladi.

Qo'l barmog'ining oxirgi bog'imlaridagi papilyar chiziqlar individual bo'lib, xar bir shaxsning o'ziga xos. Ular insonning umri davomida o'zgarmas, mustahkam shaklga egadir.

Qo'l-barmoq izlaridagi bu xususiyat insonning xomiladalik davrida shakllanib, umri bo'yi, xatto o'lgandan so'ng ham teri to'qimalarida chirish alomati yuz bergunga qadar o'zgarmaydi. Qo'l izlarining daliliy ahamiyati shundaki, teri kashtasining xususiyatini ifodalovchi alomatlar yig'indisi ikkinchi shaxsda takrorlanmaydi va bu izlar asosida konkret bir shaxsning aynanligi aniqlanadi. Papilyar naqshlardan bir yarim asrdan buyon deyarli barcha mamlakatlarda jinoyatchilarni ro'yxatga olish va qidirib topish vositasi sifatida foydalaniladi. [1]

Yangi tugʻilgan chaqaloqning barmoqlari va kaftlari silliq boʻladi, degan fikr bor. U yoshi ulg'aygan sayin, ularda jingalak chiziqlar sezilarli bo'ladi.

Aslida, papillyar naqshlar homilada 12-haftadayoq shakllanadi. Ular asab tizimi yotqizilganida paydo bo'ladi. Insonning temperamenti va asabiy tuzilishining xususiyatlari haqiqatan ham bunday chizmalarning xususiyatlariga bog'liq.

Papiller naqsh turlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kaftlardagi chizmalar har bir inson uchun oʻziga xos genetik shifrdir.

Quyidagi papillyar naqshlarni turiga qarab ajratish mumkin: yoy, halqa, jingalak.

Yon naqshlarining xarakteristikasi

Bunday chizmalar eng oddiy. Ular barmoqning bir chetidan boshlanib, teskari tomonida tugaydigan papillyar chiziqlarning ikkita oqimidan iborat. O'rtasi kamar shaklidagi figuralardan iborat. Bunday naqshlar ichki naqshga ega emas. Ularda deltalar ham yo‘q.

Yon papiller naqshlarining bunday turlari mavjud:

Oddiy. Barmoqning markazi silliq ko'tarilgan bo'lib, u papiller chiziqlardan hosil bo'lgan.

Chodir yoki piramidal. O'rta qismda egilish shakllanishi bilan chiziqlarning tez harakatlanishini sezish mumkin. Uning ichki qismi deyarli sezilmaydigan chiziqlar bilan qoplangan.

Noaniq tuzilishga ega. Chizma biron bir turga tegishli emas.

False-loop. Ba'zida kamonlarning joylashuvi shunday bo'ladiki, barmoq izi bo'yicha mutaxassis o'z tajriba ularni loop naqsh bilan aralashtirishi mumkin. Bu qatorlar sikl bilan tugamaydi.

Soxta jingalak. Arkning ichki qismidagi papillyar chiziqlardan hosil boʻlgan naqsh aylanaga oʻxshaydi, lekin u har xil xususiyatlarga ega.

Nodir naqshlar. Bu shunday bo'ladiki, yoylar barmoq uchlari chetlariga yaqinroq, markaziy qismi chodir ko'rinishida, tashqi qismida ilmoqlar va boshlar mavjud. Bunday iz yoy sifatida aniqlanadi va bu aylanishning kamchiliklari bilan bog'liq. [2]

  1. O'zbekiston yuridik ensiklopediyasi .2009. — 359-bet bet. 
  2. „Papiller naqsh turlari“. uz.medicinehelpful.com. Qaraldi: 2023-yil 17-sentyabr.