Outokumpu (Finlyandiya)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Outokumpu
Shahar
Skyline of Outokumpu
Outokumpu
Gerb
62°43′30″N 29°1′5″E / 62.72500°N 29.01806°E / 62.72500; 29.01806 G OKoordinatalari: 62°43′30″N 29°1′5″E / 62.72500°N 29.01806°E / 62.72500; 29.01806 G O
Mamlakat [[ Finlandiya]]
[[Mintaqa]] [[Shimoliy Kareliya]]
[[Sub-mintaqa]] Joensuu
Hukumat
 • Shahar rahbari Pekka Hyvönen
Asos solingan 1968
Vaqt mintaqasi UTC+02:00
[[File:|290px|Outokumpu xaritada]]
Outokumpu
Outokumpu

Outokumpu Finlandiya dagi shaharcha va munisipalitetdir. U Shimoliy Kareliya viloyatida, Joensuudan 48 kilometr (30 mi) gʻarbda va Kuopiodan 92 kilometr (57 mi) sharqda joylashgan. Munitsipalitetda 6,441 aholi istiqomat qiladi (28-fevral 2023-yil)[1] va 584,05 kvadrat kilometr (225,50 kv milya) maydonni egallaydi. Shundan 138,22 km2 (53,37 kv mi) suvga toʻgʻri keladi. Aholi zichligi – 1 kvadrat kilometrga 14,45 aholi(37,4/kv mi) toʻgʻri keladi. Mahalliy hududdagi eng muhim yoʻl aloqasi 9-magistraldir .

Qoʻshni shaharlari – Heinävesi, Kaavi, Liperi, Polvijärvi va Tuusniemi. Munitsipalitet aholisi tili fin tilidir.

Outokumpu gerbidagi archa novdali chiziq munitsipalitetning gerbi oʻrnatilgan paytdagi Kuusjarvi (soʻzma-soʻz „archali koʻl“) nomini, mis belgisi esa Outokumpu Oyj konlarini anglatadi, keyinchalik esa konning nomi butun shaharchaga berildi. Gerb Olof Eriksson tomonidan ishlab chiqilgan va Kuusjarvi shahar kengashi uni 1952-yil 21-noyabrdagi majlisida maʼqullagan. 1953-yil 18-fevralda Ichki ishlar vazirligi gerbni foydalanish uchun tasdiqladi[2][3].

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Outokumpu eski koni

Munitsipalitet ilgari Kuusjärvi nomi bilan tanilgan. 1968-yilda u bozor shahriga aylandi va munitsipalitetda joylashgan mis konidan keyin Outokumpu deb oʻzgartirildi[4][5]. Outokumpu 1977-yilda shahar imtiyozlariga ega boʻldi. Shahar 1913-1989-yillarda faol boʻlgan Outokumpu mis koni atrofida shakllana boshladi. Qadimgi kon maydoni hali ham yaqqol koʻrinib turibdi, chunki u shahar markazida joylashgan va bugungi kunda u sayyohlarning diqqatga sazovor joyiga aylangan.

Iqtisodiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Outokumpu poʻlat ishlab chiqaruvchisi Outokumpu shahridan kelib chiqqan. Outokumpu mis koni XX asrning boshidan ruda yopilgan payt 1989-yilgacha Outokumpuda yirik ish beruvchi boʻlgan.

Outokumpuda 1979-yilda kon yaqin oʻn yil ichida yopilishi maʼlum boʻlganida tashkil etilgan sanoat parki mavjud. Shahardagi eng yirik ish beruvchilarning aksariyati Outokumpu sanoat parkida joylashgan, chunki u mahalliy biznesni tashkil etish va rivojlantirish roliga ega[6].

Hozirgi kunda Outokumpuda Outotec Turula ustaxonasi, Finelcomp Oy, Okun Hammaspyörä Oy, Okun Koneistuspalvelu Oy va Outokumun Metalli Oy kabi koʻplab kompaniyalari joylashgan. Aniqlanishicha, Outokumpuda Finlandiya da aholiga nisbatan CNC dastgohlari va asboblarining eng yuqori zichligi mavjud.

Iqtisodiyotning boshqa sohalarida ish beruvchilar quyidagilar: Piippo Oyj, Mondo Minerals, HK Scan Finland kompaniyalari.

2014-yilda Outokumpuda 2502 ta ish oʻrni bor edi[7].

Turizm[tahrir | manbasini tahrirlash]

Outokumpudagi asosiy turistik joy bu – Outokumpu eski konidir. Togʻ-kon muzeyi, bolalar uchun bolalar koni, restoranlar va eski kon maydonini oʻrab turgan Disk golf trekini topishingiz mumkin boʻlgan hudud[8].

Boshqa diqqatga sazovor joylar – Outokumpu tabiat bogʻi, Keretti golf treki(eski kon hududida), Juojyarvi koʻli va shahar sport va suzish markazi.

Yozgi mavsumda siz Outokumpu tabiat bogʻi atrofidagi kichik va chiroyli koʻllarda kanoeda sayohat qilishingiz mumkin. Shuningdek, siz Bolalar baliq ovlash maydonida baliq ovlashingiz va sayyohlik xizmatlaridan plyaj saunasini ijaraga olishingiz mumkin.

Madaniyat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ovqat[tahrir | manbasini tahrirlash]

1980-yillarda kaivossoppa („shaxta shoʻrva“) deb nomlangan goʻshtli shoʻrva va javdar – lingonberry boʻtqalari Outokumpu anʼanaviy cherkov taomlari sifatida nomlangan[9].

Xalqaro munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qardosh shaharlar – qardosh shaharlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shuningdek qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „VÄESTÖTIETOJÄRJESTELMÄ REKISTERITILANNE 31.1.2012“ (fi, sv). Population Register Center of Finland. 2013-yil 3-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 11-fevral.
  2. ↑ Suomen kunnallisvaakunat (fi). Suomen Kunnallisliitto, 1982 — 125 bet. ISBN 951-773-085-3. 
  3. ↑ „Sisäasiainministeriön vahvistamat kaupunkien, kauppaloiden ja kuntien vaakunat 1949-1995 I:11 Outokumpu“ (fi). Kansallisarkiston digitaaliarkisto. Qaraldi: 2022-yil 16-avgust. [sayt ishlamaydi]
  4. ↑ „History of Outokumpu“. Outokumpu.com. Qaraldi: 2022-yil 16-avgust.
  5. ↑ „Metristä kaivostunnelia kaivettiin päiväkausia“ (fi). Yle (2010-yil 17-mart). Qaraldi: 2022-yil 16-avgust.
  6. ↑ „ETUSIVU“ (en-US). Outokummun seudun teollisuuskylä Oy. Qaraldi: 2017-yil 28-fevral.
  7. ↑ Tilastokeskus. „Tilastokeskus“ (fi). www.stat.fi. Qaraldi: 2017-yil 27-fevral.
  8. ↑ museot.fi. „Museot.fi - Outokumpu Mining Museum“ (en). www.museot.fi. Qaraldi: 2017-yil 27-fevral.
  9. ↑ Jaakko Kolmonen. Kotomaamme ruoka-aitta: Suomen, Karjalan ja Petsamon pitäjäruoat (fi). Helsinki: Patakolmonen, 1988 — 134 bet. ISBN 951-96047-3-1. 
  10. ↑ „Välissuhted“ (et). Kohtla-Järve linn. Qaraldi: 2012-yil 1-mart.

Tashqi havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Outokumpu_(Finlyandiya)&oldid=3963625" dan olindi