Omegle

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Omegle

Omegle — bu bepul onlayn chat veb-sayti boʻlib, u foydalanuvchilarga roʻyxatdan oʻtmagan holatda ham boshqalar bilan muloqot qilish imkonini beradi. Xizmat foydalanuvchilarni birga-bir chat sessiyalarida tasodifiy juftlarni yaratadi, ular maxfiylik rejimida „Siz“ va „Begona“ yoki „Begona 1“ va „Begona 2“ nomlari yordamida anonim suhbatlasha oladilar. Sayt Vermont shtati Brattleboro shahridan 18 yoshli Leif K-Bruks tomonidan yaratilgan boʻlib, 2009-yil 25-martda ishga tushirilgan.[1][2] Omegle ishga tushirilgandan keyin bir oy oʻtmay, kuniga 150 000 sahifa koʻrishlar soniga erisha oldi[3] va 2010-yil mart oyida sayt videokonferensiya orqali aloqa funksiyasini ham taqdim etdi.

Taqqoslash 1990-yillarning boshidagi AOL bilan amalga oshirildi.[4]

Xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  Omegle dastlab faqat matnli chat boʻlib, u tasodifiy foydalanuvchilarni „begona“ sifatida muloqot qilish maqsadida ularni aloqa orqali bogʻlaydi. Biroq, 2010-yilda Omegle veb-kamera va mikrofonlardan foydalanayotgan notanish odamlarni birlashtiradigan matnli suhbat rejimini toʻldirish uchun video rejimini ham yangilik sifatida taqdim etdi. Video chatda matnli oyna ham mavjud.

2011-yilda yangi funksiyaning sinov versiyasi, yaʼni „Spy Mode“ taqdim etildi. Maxfiylik (savol) rejimida foydalanuvchilarda ikkita variant bor: „josus“ boʻlish va ikki notanish odamga savol berish yoki boshqa notanish odam bilan savolni muhokama qilish. Josus sifatida foydalanuvchi har qanday savolni ikki notanish odamga javob berishi yoki muhokama qilishi uchun kiritadi, garchi suhbatga qoʻshimcha hissa qoʻshmasa ham, muhokamani uchinchi tomon sifatida koʻrishi mumkin. Josus sifatida kirayotgan foydalanuvchi istalgan vaqtda boshqa ikki notanish odam bilan boʻlayotgan suhbatni tugatmasdanoq ketishi ham mumkin. Agar foydalanuvchi oddiy matn rejimida boʻlganidek uning oʻrniga savolni muhokama qilishni tanlasa, foydalanuvchi boshqa notanish odam bilan bogʻlana oladi va boshqa notanish kishi aloqani uzishga va/yoki boshqa savolga oʻtishga qaror qilguniga qadar josus rejimidagi odam bergan savolni muhokama qilishi mumkin. .

2012-yilda Omegle matn va video rejimlariga maxsus yangi xususiyat, „qiziqish“ teglarini kiritish imkoniyatini ham qoʻshdi. Qiziqishga oid teglarni qoʻshish foydalanuvchilarga suhbatdosh boʻluvchi foydalanuvchi bilan umumiy narsaga ega boʻlgan notanish odam bilan bogʻlanish imkonini beradi. Foydalanuvchi oʻzi xohlagancha qiziqishlarni kiritishi mumkin, agarda moslik topilmasa, foydalanuvchi butunlay tasodifiy notanish odam bilan bogʻlanadi.

2013-yilda video chat rejimining kuzatilmagan versiyasi ochildi va moderator tomonidan boshqariladigan asl kontent boʻlimi oʻn uch va undan katta yoshdagi har bir kishi uchun ularning video oqimi mazmuni toza boʻlgan hollarda ochiq qoladigan boʻldi. Dastlab, Omegle ning video boʻlimidagi kattalar uchun shubhali kontent faqat tasvirni aniqlash algoritmlari yordamida filtrlangan. Yangi kuzatilmaydigan video boʻlimi oʻn sakkiz yosh va undan oshgan kattalarga senzurasiz aniq video oqimlarni koʻrish va bir-birlari bilan baham koʻrish erkinligiga ruxsat beradi.

2014-yilda Omegle „ Yotoqxona suhbati“ rejimi bilan tajriba oʻtkazishni boshladi, bu esa foydalanuvchilardan kollej yoki universitet bilan bogʻlanganligini tekshirish uchun ".edu " bilan tugaydigan elektron pochta manzilini taqdim etishni talab qiladi. Dorm Chat foydalanuvchilarga Omegle da sinfdosh, kursdosh, umuman olganda birgatahsil oluvchi doʻstlari va hamkasblari bilan suhbatlashish imkonini beradi.

2015-yilda Omegle saytdagi botlar sonini kamaytirishga yordam berish uchun ReCaptcha xavfsizlik choralarini amalga oshirishni ham boshlagan. Ammo, bu qonuniy foydalanish haddan tashqari uzilib qolgan boʻlsa-da, botlarning qolishi haqida shikoyatlar bilan kutib olindi.

2019-yil oxiri va 2020-yil boshida Omegle Xitoy Kommunistik partiyasini tanqid qila boshladi va 2019-20- Gonkong noroziliklarini qoʻllab-quvvatladi, ilk kirish sahifasida Amerika bayrogʻi tasviri " Si Tszinpin (Kommunistlar Bosh kotibi) Xitoy partiyasi) uning ustida Vinni Puhga oʻxshaydi.[5]

Munozara[tahrir | manbasini tahrirlash]

2013-yilning boshlarida, sayt haqorat qilish filtri orqali hissalarni senzura qilmagan va foydalanuvchilar kamerada nomaqbul kontentga duch kelganliklari haqida xabar berishgan.[6] 2013-yil yanvaridan soʻng Omegle notoʻgʻri xatti-harakatlarni kuzatish va 18 yoshgacha boʻlgan odamlarni potentsial zararli kontentdan, shuningdek, nomaqbul boʻlgan turli kontentlardan himoya qilish uchun „kuzatiladigan“ video suhbatni amalga oshirdi. Lekin, monitoring unchalik samarali boʻlmaganligi tufayli foydalanuvchilar koʻpincha taqiqlarni chetlab oʻtishlari ham kuzatilishi mumkin.[7] Kuzatiladigan video suhbatni toʻldirish uchun Omegle shuningdek, jinsiy kontent uchun kuzatilmaydigan „nazorat qilinmagan“ video chatga ega.[8] K-Brooks ushbu saytning shubhali mazmunini tushundi va bir vaqtning oʻzida saytdan foydalanish usulidan koʻngli toʻlmaganini bildirdi.[6]

Omegle va boshqa tasodifiy chat veb-saytlari COVID-19 pandemiyasi hamda veb-saytdan foydalanadigan mashhur YouTube va TikTok ijtimoiy taʼsir koʻrsatuvchilarning koʻpayishi tufayli ularning mashhurliklari ham oshib bordi.[9] Bu ham voyaga yetmaganlarning veb-saytdan foydalanishini koʻpaytirishga sabab boʻldi. Mahalliy va shtat huquq-tartibot idoralari tomonidan koʻplab maslahatlar, byulletenlar va ogohlantirishlar chiqarildi, chunki Omegleʼda mashhurlikning oʻsishi tufayli voyaga yetmaganlarning jinsiy ekspluatatsiyasi bilan bogʻliq kiber jinoyatlar haqida ham xabarlar koʻpaygan edi.[10]

Omegle hozirda bolalar jinsiy ekspluatatsiyasi qurboni boʻlgan saytning sobiq foydalanuvchisiga nisbatan 2019-yilda qoʻzgʻatilgan 22 million dollar qiymatiga ega daʼvoga duch kelgan. 2014-yilda oʻsha paytdagi 11 yoshli daʼvogar Omegle ga kirgan va uni raqamli zoʻrlash uchun shantaj qilgan kanadalik pedofilga duch kelgan. Daʼvo arizasida aytilishicha, „Yirtqichlar Omegle dan foydalanishi maʼlum, shuning tufayli ehtiyot boʻling“ degan ogohlantirish ekrani tufayli Omegle voyaga yetmaganlarni pedofillar bilan juft boʻlib suhbatlashishga barchaga maʼlum boʻlgan holda ruxsat bergan. Omegle bu ogohlantirishni veb-saytdan olib tashladi.[11]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Brooks. „Welcome to the Omegle blog!“ (30-mart 2009-yil). 2009-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  2. „Omegle chat program can help you find love anonymously“ (14-aprel 2009-yil). 2009-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-aprel 2009-yil.
  3. Quenqua, Douglas. „Tired of Old Web Friends? A New Site Promises Strangers“. The New York Times (26-aprel 2009-yil). 9-sentabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-fevral 2017-yil.
  4. O'Brien. „Omegle.com Lets You Anonymously Mess With Complete Strangers“. Switched.com (2-aprel 2009-yil). 2011-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-mart 2010-yil.
  5. Restar. „Omegle throws jabs at China: 'Xi = Pooh!'“ (inglizcha). Z6 Mag (10-oktabr 2019-yil). 23-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-aprel 2021-yil.
  6. 6,0 6,1 „Chatroulette and Omegle: chat rooms with a twist“. BBC News (24-mart 2010-yil). 20-iyul 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-iyun 2010-yil.
  7. „A Chat with Strangers: Fun or Dangerous?“ (14-aprel 2015-yil). 2015-yil 5-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-sentabr 2015-yil.
  8. „Omegle privacy policy“ (1-fevral 2013-yil). 2013-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-fevral 2013-yil.
  9. Lorenz, Taylor. „Oh, So We’re Doing Random Video Chat Again?“. The New York Times (24-iyul 2020-yil).
  10. Slugoski, Kendra. „Child luring and sextortion cases online spike since start of pandemic“. Global News (9-mart 2021-yil).
  11. Fonrouge, Gabrielle. „Omegle allowed child user to become pedophile’s digital sex slave: suit“. New York Post (19-noyabr 2021-yil).