Olesko qal'asi

Olesko qal'asi ( ukraincha: Олеський замок , polyakcha: Zamek w Olesku) Ukrainaning hozirgi Zolochiv tumani chegaralarida joylashgan. Qal'aning birinchi tarixiy yozuvlari 1390-yildagi hujjatda, Papa Boniface IX Olesko va Tustanni katolik yepiskopiga Xalichga topshirganida. U Ukraina g'arbidagi eng yirik shahar bo'lgan Lvovdan 75 km uzoqlikda joylashgan.

Manzil[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oval shaklidagi Olesko qal'asi, balandligi taxminan 50 metr bo'lgan kichik tepalikning tepasida joylashgan. Uning atrofida xandaq va devor o'ralgan bo'lib, u qal'a uchun himoya vazifasini bajargan. Qal'a ham zich botqoq bilan o'ralgan. Qal'a joylashgan yer ko'p marta egalik huquqini o'zgartirgan. U dastlab Voliniya va Lvov yerlari chegarasida bo'lgan.

Qal'a turli davrlarda Polsha, Litva va Vengriyaga tegishli bo'lgan. U XIV asrda yuqorida tilga olingan uchta davlat oʻrtasidagi harakatlanuvchi chegaralari hududi orqali oʻtadigan siyosiy ahamiyatga ega boʻlgan. Qal'aga egalik qilish uchun doimiy janglar bo'lib turgan. Qal'aning yerto'lasidagi chuqur quduq qamaldagi mahbuslar uchun qochish yo'li sifatida ishlatilgan.

Aholisi[tahrir | manbasini tahrirlash]

XV asrda qal'a mudofaa nuqtasi bo'lib, shunchaki aristokratiya uchun qochish joyiga aylantiriLgan

1605-yilda qal'ani zodagon Yan Danilovich sotib oldi. Sas, badavlat mahalliy yer egasi va Ruthenian Voivodeship Voivode . Keyin u Koniecpolski oilasiga sotildi. Asosiy qarorgohi Jovkvada bo'lgan yangi egalar qal'aga yomon munosabatda bo'lishgan va faqat 1682-yilda qal'a Yan III Sobieski tomonidan ta'mirlangan, u kompleksni Stanislav Koniecpolskidan 400 000 zlotiyga sotib olgan. XVIII asrning boshlarida Olesko Rzevuskilar oilasi tomonidan sotib olindi va uning antiqa buyumlar to'plami Rzevuskiyga tegishli bo'lgan boshqa qal'aga, Pidhirtsi qal'asiga ko'chirilGAN

Qayta tiklash ishlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qal'a 1XVI asr oxiriXVII asr boshlarida qayta tiklangan. Qal'aning turli xonalarini bezash uchun rasmlar va mozaikalar qo'yilgan. Qal'a o'sha paytda mashhur bo'lgan Italiya Uyg'onish davri uslubida qayta qurilgan.

1961-yildan boshlab 1985-yilgacha qal'a qayta qurilishi davom etdi. Bugungi kunda bu muzey bo'lib,XVI-XVII asrlarga oid antiqa buyumlar va san'at to'plamlari,haykaltaroshlik, rasm, natyurmort, amaliy sanʼat, gobelenlar, davr qurollari, oʻsha davrda kundalik hayotda qoʻllanilgan buyumlar oʻrin olgan. Uning kolleksiyasi Polshadan tashqarida Polsha san'atining eng boy xazinalaridan biri hisoblanadi.

Qal'a "Oltin taqa" ning bir qismi bo'lib, bir-biriga yaqin joylashgan uchta qal'a Olesko, Pidhirtsi va Zolochiv ni o'z ichiga olgan.