Oksitan tili
Oksitan tili | |
---|---|
| |
Milliy nomi | occitan, lenga d'òc |
Mamlakatlar | Fransiya, Ispaniya, Italiya, Monako |
Rasmiylik holati |
![]() |
Soʻzlashuvchilarning umumiy soni | 2 000 000 (1999)[1] |
Tartiblovchi tashkilot | Conselh de la Lenga Occitana/CLO (Occitan Language Council);[2] Congrès Permanent de la Lenga Occitana[3] |
Turkumlanishi | |
Turkum | Yevroosiya tillari |
Til oilasi |
|
Alifbosi | Lotin alifbosi |
Til kodlari | |
ISO 639-1 | oc |
ISO 639-2 | oci |
ISO 639-3 | oci |
Oksitan tili, provansal tili — roman tillariaan biri; Janubiy Fransiyada, shuningdek, Italiya shimolida tarqalgan. Soʻzlashuvchilarning umumiy soni 10 mln. kishidan ortiq. Laxjalari 2 guruhga bulinadi: shim. oksitan (limuzin, overn, provans-alp) va urta oksitan (langedok, pro-vans), shu bilan birga alohida gaskon lahjasi ham mavjud. Oksitan tili fransuz tiliga yaqin bulsada, bir qancha fonetik va morfologik jihatlari bilan undan farq qiladi. Adabiy tili 11-asrdan mavjud, 12—13-asrlarda adabiyot taraqqiyot choʻqkisiga koʻtarilgan. Ana shu davrda bir qancha lahjalarning qoʻshilishidan umumprovansal adabiy tili shakllangan. 13-asrda Pirovansning Shimoliy Fransiyaga qoʻshib olinishi Oksitan tili vazifa doi-rasining keskin qisqarishiga, uning bir necha alohida lahjalarga boʻlinib ketishiga olib keldi. Hozirgi Oksitan tilidagi adabiyot cheklangan holda, koʻpincha ogʻzaki muomalada qoʻllanadi. Yozuvi lotin grafikasi asosida. Kad- yozuv yodgorliklari 10—11-asrlarda yaratilgan.[4]
Oksitan tili (oksitancha talaffuzi: utsiˈta; fransuzcha talaffuzi: ɔk.si'tɑ̃) yoki Lenga d'òc (ˈleŋɡɔ ˈðɔ(k); fransuzcha: Langue d'oc) roman tillaridan biri boʻlib, unda Fransiya janubi, Italiyaning Oksitan vodiyi, Monako va Ispaniyaning Val d'Aran mintaqasida yashovchi qariyb 2 million aholi gaplashadi. Oksitan tili Kataloniya rasmiy tillaridan biri.[5] Oksitanchaga yaqin til katalan tilidir.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ « De fait, le nombre des locuteurs de l’occitan a pu être estimé par l’INED dans un premier temps à 526 000 personnes, puis à 789 000, » ("In fact, the number of occitan speakers was estimated by the French Demographics Institute at 526,000 people, then 789,000") Philippe Martel, "Qui parle occitan ?" in Langues et cité n°10, December 2007.
- ↑ CLO's statements in Lingüistica Occitana (online review of Occitan linguistics)., archived from the original on 2018-07-30, https://web.archive.org/web/20180730202634/http://www.revistadoc.org/file/Linguistica%20occitana%206%20CLO.pdf, qaraldi: 2013-01-08Oksitan tili]]
- ↑ Congrès permanent de la langue occitane / Congrès permanent de la lenga occitana - Un nouvel organisme de régulation de l’occitan au service des usagers et des locuteurs, archived from the original on 2012-01-27, https://web.archive.org/web/20120127053323/http://aquitaine.fr/salle-de-presse/communiques-de-presse/congres-permanent-de-la-langue-occitane/congres-permanent-de-la-lenga-occitana-un-nouvel-organisme-de-regulation-de-l-occitan-au-service-des-usagers-et-des-locuteurs.html, qaraldi: 2013-01-08Oksitan tili]]
- ↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
- ↑ Parlament-cat.net, archived from the original on 2013-08-26, https://web.archive.org/web/20130826045656/http://www.parlament-cat.net/porteso/estatut/estatut_angles_100506.pdf, qaraldi: 2013-01-08Oksitan tili]]
![]() | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
![]() | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |