Kontent qismiga oʻtish

Nuseirat qutqaruv operatsiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nuseirat qutqaruv operatsiyasi (2024)
Part of Isroil-Hamas urushi

Qutqarilgan odamlarning Sheba kasalxonasiga qo'nishi
Location
Nuseirat qochqinlar lageri
Maqsad Hamas tomonidan ushlab turilgan Isroillik garovga olinganlarni qutqarish
Sana 8-iyun 2024-yil
Natija
  • To‘rt nafar isroillik qutqarildi
  • Uch nafar garovga olingan halok bo‘ldi, ulardan biri AQSh fuqaroligiga ega bo'lgan (Hamasga ko‘ra, ID tomonidan rad etilgan)[1]
Qurbonlar

Nuseirat qutqaruv operatsiyasi (shuningdek, „Arnon operatsiyasi“ nomi bilan ham tanilgan) 2024-yil 8-iyunda amalga oshirilgan. Arnon operatsiya Gʻazo sektoridagi Nuseirat qochqinlar lagerida Xamas tomonidan ushlab turilgan toʻrt nafar isroillikni qutqarish operatsiyasi edi. Soat 11:00 da Shabak va ID kuchlari Isroil mudofaa kuchlari lagerdagi ikkita binoga bostirib kirishadi va qurollangan shaxslar tomonidan oʻgʻirlab ketilgan Noa Argamani, Almog Meir Yan, Andrey Kozlov va Shlomi Zivni ozod qilishadi. Reim musiqa festivali davomida Isroil kuchlari va terrorchilar oʻrtasida shiddatli otishmalar boʻlib oʻtdi. Otishmalarda guruh qoʻmondoni Arnon Zmora (YAMAM boʻlinmasi) yaralangan, keyinchalik u olgan jarohatlaridan vafot etgan[4][5].

Operatsiya nomi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xavfsizlik kuchlari tomonidan tanlangan operatsiya „Nuseirat qutqaruv operatsiyasi“ deb nomlangan. Biroq, uning qoʻmondoni, YAMAM ofitseri Arnon Zmora jarohatlardan vafot etganidan soʻng, operatsiyani uning sharafiga Arnon operatsiyasi deb nomlashga qaror qilingan[6].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2023-yil 7-oktabr kuni ertalab Xamas Isroilga kutilmagan hujum uyushtirdi. Isroilga minglab raketalarni otish niqobi ostida 2500 nafar terrorist Isroil aholi punktlari va harbiy inshootlariga quruqlik, dengiz va havo orqali kirib borishgan[7][8]. Terrorchilar Isroilning chegara hududlaridagi tinch aholiga hujum uyushtirishgan natijada, 1200 ga yaqin tinch aholi halok boʻlgan[9], 252 ga yaqin kishi garovga olingan[10][11].

Oʻgʻirlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toʻrt nafari isroillik 7-oktabr kuni Reim musiqa festivali chogʻida Xamas tomonidan Gʻazo sektoriga oʻgʻirlab ketilgan. Oʻsha kuni ertalab Noa Argamanining terrorchilar tomonidan oʻgʻirlab ketilishi tasvirlangan lavhalar dunyoda katta rezonans yaratdi[12]. Xamas bilan urush paytida Argamanining paydo boʻlgan qoʻshimcha videolari chop etildi[13][14][15][16].

Ozodlik operatsiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Garovdagilarni ozod qilishda halok boʻlgan inspektor Arnon Zmora

Operatsiya bir oy davomida rejalashtirilgan boʻlib, uning davomida operatsiyani amalga oshirish jarayonlari tayyorlangan va razvedka maʼlumotlari toʻplangan[17]. Shin Bet kuchlari binolarning xaritasini tuzishga muvaffaq boʻldilar[18]. Shu bilan birga Isroil Mudofaa Razvedka Agentligi bilan birgalikda harakatlarni mashq qilish uchun bir nechta modellar rejasi tuzilgan[19][20]. Operatsiya hukumat ruxsatini olgandan keyin amalga oshirilgan. Operatsiyaga bosh shtab boshligʻi Gerzi Ha-Levi va Shabaka rahbari Ronan Bar qoʻmondonlik qilgan.

Falastinlik askarlar qochqinlar lageriga begona yuk mashinalari kirganini xabar qilishgan[21]. Taxminan soat 11 larda operatsiyani boshlash uchun „harakat“ buyrugʻi berilgan[22]. Kuchlar bir vaqtning oʻzida bir-biridan 200 metr masofada joylashgan ikkita binoga bostirib kirishgan. Binolardan birida Noa Argamani, ehtimol, Abdulloh al-Jamol (Al-Jazira jurnalisti) va uning rafiqasi saqlangan[23][24][25]. Almog Meir Jan, Andrey Kozlov va Shlomi Ziv boshqa binoda asirlikda edilar. Ular Nuseirat qochqinlar lagerining bozor hududida, tirik qalqon boʻlib xizmat qilgan odamlar lagerida joylashgan edi. Qutqaruv operatsiyasi chalgʻitish yoʻli bilan amalga oshirilgan. Xamas radiosi Isroil askarlarning qochqinlar lagerining shimolidagi maktabni qurshab olgani haqida xabar bergan va Xamas „Isroil maxsus kuchlari Nuseirat bozorining markaziga bostirib kirgan“[26]. Terrorchilar kunduzi qutqaruv operatsiyasini kutishmagan. Shuning uchun, tez va butunlay kutilmaganda oʻgʻirlab ketilgan hududga yirik Isroil kuchlari yuborilgan[27].

ID va Shabak tomonidan garovga olingan uch kishining qutqarilishi, askarning dubulgʻa kamerasidan olingan video

Noa saqlanayotgan kvartiraga bostirib kirish shiddatli amalga oshirilgan va u bir necha daqiqada qutqarib olingan[21]. Qolgan uchta oʻgʻirlanganlar uchinchi qavatda edilar[21]. Operatsiyasi paytida otishma boʻlib oʻtdi, natijada qoʻmondon Arnon Zmora yarador boʻldi va u bir necha soatdan keyin olgan jarohatlaridan vafot etgan[28]. 11:15 da „Olmoslar bizning qoʻlimizda“ signali qabul qilingan[29]. Zmora jamoasi yuk mashinasining vites qutisidagi texnik nosozlik tufayli toʻxtab qolishgan[30] . Falastinlik terrorchilar ularga qarata oʻq uzishgan natijada, yuk mashinasining shinalari yorilib ketgan. ID jangarilari oʻgʻirlab ketilgan odamlarni yaqin atrofdagi binoga joylashtirishgan[31][22].

Soat 11:50 da soʻnggi Isroil kuchlari qirgʻoq chizigʻiga etib borishgan va oʻgʻirlanganlarni havo kuchlari vertolyotlariga topshirishga muvaffaq boʻlishgan[29][32]. Oʻgʻirlanganlar Isroilga xavfsiz yetib kelgan va tibbiy koʻrikdanoʻtkazish uchun Chaim Sheba tibbiyot markaziga yuborilgan [33]. Soat 13:33 da ID, Shabak va politsiya oʻgʻirlab ketilgan toʻrt nafar isroillikni ozod qilish uchun birgalikda ishlagani eʼlon qilishgan[33]. Kechqurun Noa Argamani Ixilov kasalxonasiga olib borildi va u yerda onasi bilan koʻrishgan[34][35].

Xamas bergan maʼlumotlarga koʻra, garovga olinganlarni ozod qilish operatsiyasi davomida 210 dan ortiq falastinlik halok boʻlgan, 400 dan ortiq kishi jarohatlangan[36].


Almog Meir Janning aytishicha, u 22-may kuni Hamas asirligida boʻlganida tugʻilgan kunini nishonlagan[37]. Almog butun asirligi davomida Shlomi va Andrey bilan birga boʻlgan[37].

Andrey Kozlovning aytishicha, u asirlikda boʻlganda kundalik yuritgan va har kuni daftarga bir satr yozgan. Uning qoʻshimcha qilishicha, asirlikda boʻlganida u boshqa oʻgʻirlanganlar bilan suhbat qilish orqali ibroniy tilini oʻrgangan[38].

Oʻgʻirlanganlarning aytishicha, asirlikda boʻlganlarida ular Isroil teledasturlarini tomosha qilishgan[39][40]. Biroq, ular terrorchilar tomonidan Qur’on oʻqishga va Islom hukmlarini oʻrganishga majburlaganlarida, ruhiy jihatdan tahqirlanganliklarini va miyalari yuvilganini taʼkidlaganlar[38].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Ferguson, Donna; Vernon, Hayden. „Israel-Gaza war live: Hamas claims three hostages died, including US citizen, in Israel raid that killed more than 200 Palestinians“ (en-GB). The Guardian (2024-yil 9-iyun). Qaraldi: 2024-yil 10-iyun.
  2. ↑ „Gaza health ministry says Israel hostage rescue killed 274 people“. www.bbc.com. Qaraldi: 2024-yil 13-iyun.
  3. ↑ „IDF says under 100 Palestinian casualties, including terrorists, in rescue op; Hamas claims 210 'martyrs'“. The Times of Israel (2024-yil 8-iyun). 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 8-iyun.
  4. ↑ „פקד ארנון זמורה נהרג במבצע לחילוץ החטופים: «הלך בראש הכוח»“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  5. ↑ Izrailskie voennie spasli chetiryox zalojnikov v sektore Gaza (v tom chisle grajdanina Rossii)
  6. ↑ „נפגע בקרב עם מחבל בדירת החטופים: מבצע החילוץ ייקרא על שם ארנון שנהרג“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  7. ↑ „Death came from sea, air and ground: A timeline of surprise attack by Hamas on Israel“. 2023-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 16-oktyabr.
  8. ↑ „Военный источник: в нападении на Израиль из Газы 7 октября участвовали около 2500 боевиков и "мирных" жителей сектора“ (ru). Newsru.co.il (2023-yil 13-oktyabr). 2023-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 13-oktyabr.
  9. ↑ „Israel revises Hamas attack death toll to 'around 1,200'“ (en). Reuters (2023-yil 10-noyabr). 2023-yil 11-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 23-noyabr.
  10. ↑ „221-й день войны в Израиле. Хронология событий“ (ru). Newsru.co.il (2024-yil 14-may). Qaraldi: 2024-yil 17-may.
  11. ↑ „Израиль: в руках ХАМАСа 203 заложника, среди них 30 детей и подростков“ (ru). Детали (2023-yil 19-oktyabr). 2023-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 20-oktyabr.
  12. ↑ „חילוץ החטופים הנועז בראש הכותרות בעולם: «נועה סוף סוף חופשייה!»“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  13. ↑ „דיווח אמריקני טוען שייתכן שנועה ארגמני לא נחטפה בידי חמאס, חטופים שחזרו מעידים: ראינו אותה“. 2023-yil 20-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  14. ↑ „הטרור הפסיכולוגי של חמאס: פרסם סרטון חדש של 3 חטופים“. 2024-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  15. ↑ „חמאס פרסם: הקלטת שמע של נועה ארגמני מהשבי“. 2024-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  16. ↑ „«סרטון מחליא»: תיעוד חדש מחטיפתה של נועה ארגמני“. 2024-yil 8-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  17. ↑ „«אירוע נדיר לאור יום»: איך אוספים מודיעין לפני מבצעי חילוץ ומה תהיה תגובת חמאס?“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  18. ↑ „במבצע נועז במרכז הרצועה לאור יום: ארבעה חטופים חולצו בחיים“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  19. ↑ „החטופים הוחזקו לצד משפחות, במבנים סמוכים | פרטים חדשים – ותיעוד ראשון“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  20. ↑ „החטופים חולצו משתי דירות במרחק 200 מטרים זו מזו, תוך חילופי אש כבדים“. 2024-yil 9-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 „נכנסו במשאיות — וחילצו את החטופים: מבצע החילוץ הדרמטי בלב עזה“. 2024-yil 9-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  22. ↑ 22,0 22,1 „פקודת ה"פעל", הפשיטה — ורכב החטופים שנתקע: דרמת החילוץ מלב רצועת עזה“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  23. ↑ Noa Argamani bila v plenu u jurnalista „Al-Djaziri“ i ego semi
  24. ↑ Report: Former hostage Noa Argamani held captive in Al-Jazeera cameramanʼs house
  25. ↑ LIVE | Levering hulpmiddelen vanuit VS aan Gaza vanaf tijdelijke pier hervat: ‘Broodnodige humanitaire hulp’
  26. ↑ „דיווחים בעזה: «בית ספר כותר באזור נוסייראת, כוח של צה»ל חדר לשוק"“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  27. ↑ „הכנה מודיעינית, הפתעה לאור יום וביצוע מושלם תחת אש הביאו לבשורה המיוחלת“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  28. ↑ „המשטרה: פקד ארנון זמורה נהרג במבצע לחילוץ החטופים“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  29. ↑ 29,0 29,1 „ההסתערות, החילוץ וההודעה: «היהלומים בידינו» | דקה אחר דקה ב"מבצע ארנון"“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  30. ↑ „משימה בלתי אפשרית בלב רצועת עזה“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  31. ↑ „נכנסו במשאיות — וחילצו את החטופים: מבצע החילוץ הדרמטי בלב עזה“. 2024-yil 9-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  32. ↑ „תיעוד מבטן המסוק: נועה ארגמני מחולצת מלב הרצועה“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  33. ↑ 33,0 33,1 „החטופים נועה ארגמני, אלמוג מאיר ג'אן, אנדריי קוזלוב ושלומי זיו חולצו בחיים“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  34. ↑ „סוף סוף: נועה ארגמני התאחדה עם אימה ליאורה“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  35. ↑ „נועה ארגמני התאחדה עם אמה שחולה בסרטן סופני: «למדה על מצבה המורכב»“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  36. ↑ „חמאס: לפחות 210 פלסטינים נהרגו בתקיפות צה"ל במרכז הרצועה“. 2024-yil 9-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  37. ↑ 37,0 37,1 „אלמוג צולם ביום הולדתו בשבי, הסרטון לא פורסם: «הוא שאל אם ראינו»“. 2024-yil 9-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  38. ↑ 38,0 38,1 „החטופים הוכרחו לקרוא בקוראן; נועה הייתה עם יוסי ואיתי שנהרגו: «טיל פגע בבית, חשבתי שאני מתה»“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  39. ↑ „תמונות ראשונות: נועה, אלמוג, שלומי ואנדרי עם המשפחות“. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  40. ↑ „מהדורת השבת 08.06.24 — המהדורה המלאה“. 2024-yil 9-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Nuseirat_qutqaruv_operatsiyasi&oldid=4362471" dan olindi