Nuriddin Farah
Nuriddin Farah (1945-yil 24-noyabrda tugʻilgan) - somalilik roman yozuvchisi. Uning birinchi romani, „From a Crooked Rib“, 1970-yilda nashr etilgan va „zamonaviy Sharqiy Afrika adabiyotining tamal toshlaridan biri“ deb taʼriflangan[1]. U sahnada ham, radioda ham pyesalar, hikoyalar va insholar yozgan. 1970-yillarda Somalini tark etganidan beri koʻplab mamlakatlarda, jumladan AQSh, Buyuk Britaniya, Germaniya, Italiya, Shvetsiya, Sudan, Hindiston, Uganda, Nigeriya va Janubiy Afrikada yashab, dars bergan.
Farah dunyodagi eng buyuk zamonaviy yozuvchilardan biri sifatida eʼtirofga sazovor boʻlgan, oʻz nasri orqali Italiyadagi Premio Cavour, Germaniyada Kurt Tuxolskiy mukofoti, Berlindagi Lettre Ulysses mukofoti kabi maqtovlarga erishgan va 1998-yilda, nufuzli Adabiyot boʻyicha Noyshtadt xalqaro mukofotini qoʻlga kiritgan. Oʻsha yili uning „Sovgʻalar“ romanining fransuz nashri Sent-Malo adabiyot festivali sovrinini qoʻlga kiritdi[2]. Bundan tashqari, Farah adabiyot boʻyicha Nobel mukofotiga koʻp yillik nomzod.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Nuruddin Farah 1945-yilda Italiyaning Somalilandidagi Baydoa shahrida tug‘ilgan. Uning otasi Hasan Farah savdogar, onasi Aleeli ogʻzaki shoir boʻlgan. Farah koʻp bolali oiladagi toʻrtinchi oʻgʻil edi.
Farah bolaligida Somali va unga tutash Efiopiyadagi maktablarga borib, Somali shtatidagi Kallafo da darslarga qatnashardi. U ingliz, arab va amhar tillarini o‘rgangan. 1963-yilda, Somalining mustaqillikka erishganidan uch yil oʻtib, chegaradagi jiddiy mojarolar ortidan Gʻarbiy Somalidan qochishga majbur boʻlgan.
1966-1970-yillarda Panjob universitetida falsafa, adabiyot va sotsiologiya fanidan dars olgan.
1990-yilda Germaniya Akademik almashinuv xizmati grantini olgan va Berlinga koʻchib oʻtgan. 1996 yilda Somaliga 20 yildan ortiq vaqt ichida birinchi marta tashrif buyurgan edi.
Asarlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Romanlar
- (1970). From a Crooked Rib.
- (1976). A Naked Needle.
- (2000). Territoires.
- (2003). From a Crooked Rib. Reprint.
- (2014). Hiding in Plain Sight.
- (2018). North of Dawn.
Afrika diktaturasi trilogiyasi mavzusidagi oʻzgarishlar
- (1979). Sweet and Sour Milk.
- (1981). Sardines.
- (1983). Close Sesame.
Quyoshdagi qon trilogiyasi
- (1986). Maps.
- (1993). Gifts.
- (1998). Secrets.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „Nuruddin Farah“, Lettre Ulysses Award for the Art of Reportage, 2006.
- Brittany Vickers, „Somali Author Nuruddin Farah Speaks Truth to Power“ (interview), Ebony, 14 January 2015.
- Nuriddin Farah