Meena Kumari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Meena Kumari
Tavalludi
Mahjabeen Bano

1-avgust 1933-yil
Vafoti 31-mart 1972-yil(1972-03-31)
(38 yoshda)
Mumbay, Maharashtra
Fuqaroligi British Raj va Hindiston
Kasbi
  • Aktrisa
  • shoir
  • qo`shiqchi
Faoliyat yillari 1939-1972
Imzosi

Meena Kumari[1] (qizlik familyasi: Mahjabin Bano; 1933-yil 1-avgust[2] — 1972-yil 31-mart) hind filmlarida ishlagan hind aktrisasi va shoiri edi. Xalq orasida „Fojea qirolichasi“ nomi bilan tanilgan[3][4] Kumari 1939-1972 yillarda faol boʻlgan.[5] Kumari tanqidchilar tomonidan hind kinosining „tarixiy jihatdan tengsiz“ aktrisasi sifatida taʼriflangan.[6] 33 yillik faoliyati davomida u 1972-yilda bevaqt vafot etguniga qadar 90 dan ortiq filmlarda rol ijro etgan.

Mina Kumari „Eng yaxshi aktrisa“ nominatsiyasida toʻrtta Filmfare mukofotini qoʻlga kiritdi. U 1954-yilda „Bayju Bavra“ uchun „Eng yaxshi ayol roli“ sifatida oʻzining birinchi Filmfare mukofot sohibi boʻlgan va „Parineeta“ (1955) filmi uchun ikkinchi Filmfare mukofotida ketma-ket gʻalaba qozongan. Kumari 10-Filmfare mukofotlarida „Eng yaxshi ayol roli“ uchun uchta nominatsiyani olib, tarixda iz qoldirgan va „Sahib Bibi Aur Ghulam“ filmidagi ijrosi uchun nominatsiyalarda g‘olib chiqqan. 13-Filmfare mukofotlarida (1966) u „Kaajal“ filmi uchun eng yaxshi aktrisa sifatida soʻnggi mukofotini qoʻlga kiritdi. Tanqidchilar koʻpincha uning „Sahib Bibi Aur Ghulam“dagi obrazi uning hayotiy hikoyasiga oʻxshashligini taʼkidlashadi.

Meena Kumari, sakkiz yoshda

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Meena Kumari (oʻngda) 1940-yilda bola aktrisa sifatida.

Meena Kumari aktyorlik faoliyatini toʻrt yoshida boshlagan. U dastlab Vijay Bhatt prodyuserliklarida; „Leatherface“ (1939), „Adhuri Kahani“ (1939), „Puja“ (1940) va „Ek Hi Bhool“ (1940) filmlarida suratga tushgan. Vijay Bhatt Ek Xi Bhool (1940) filmini suratga olish jarayonida Mahjabinni „Baby Meena“ sifatida qayta tanlaydi.[7]

Baby Meena „Nai Roshni“ (1941), „Bahen“ (1941), „Kasauti“ (1941), „Vijay“ (1942), „Garib“ (1942), „Pratiggya“ (1943) va „Lal Xaveli“ (1944) nomli filmlarda suratga tushgan.

Aladdin Aur Jadui Chirag filmida Mahipal bilan

Mina, „Ramnik Production“ kompaniyasining „Bachchon Ka Khel“ (1946) filmida Mina Kumari nomi ostida rol ijro etgan. Kumarining hayotidagi eng katta zarbalardan biri 1947-yil 26-martda vafot etgan onasining oʻlimi edi. „Duniya Ek Sarai“ (1946), „Piya Ghar Aaja“ (ilgari „Jalan“ deb nomlangan) (1948) va „Bichchade Balam“ (1948) uning nafaqat rol ijro etgan, balki qoʻshiq kuylagan dastlabki filmlaridan biri edi. 1940-yillarning oxiriga kelib, u oʻz eʼtiborini mifologiya yoki fantastik janrlarga tegishli filmlarga qaratdi. „Veer Ghatotkach“ (1949), „Shri Ganesh Mahima“ (1950), „Laxmi Narayan“ (1951), „Hanuman Patal Vijay“ (1951) va „Aladdin Aur Jadui Chirag“ (1952) shular jumlasidan. „Magroor“ (1950), „Hamara Ghar“ (1950), „Sanam“ (1951), „Madhosh“ (1951), „Tamasha“ (1952) kabi boshqa filmlarda asosan ansambl bilan ishtirok etgan. Meena Kumarining yuksalishi uning ustozi Vijay Bhattning „Baiju Bawra' (1952) musiqiy asari bilan birga keldi.

Soʻnggi kunlari va vafoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Meena Kumarining qabri

“Pakeezah" efirga ilk boe uzatilgandan uch hafta oʻtgach, Meena Kumari jiddiy kasal boʻlib qoldi. 1972-yil 28-martda u Sent-Elizabeth qariyalar uyiga qabul qilingan.[8]

Ikki kundan keyin u komaga tushdi va koʻp oʻtmay 1972-yil 31-martda vafot etdi. U 38 yoshda edi. Uning o‘limiga jigar sirrozi sabab bo‘lgani aniqlangan. Erining xohishiga koʻra, u Narialwadi, Mazagaon, Bombayda joylashgan Rehmatobod qabristoniga dafn qilindi. Kumari qabr toshi uchun quyidagi nasrni soʻradi: „U hayotni singan skripka bilan, singan qoʻshiq bilan, singan yurak bilan tugatdi, lekin hech qanday pushaymon boʻlmadi.“ Uning xohishiga koʻra, 1993-yil 11-fevralda Bombeyda vafot etganida, eri uning yoniga dafn etilgan.

Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yil Film Rol Natija
1954 Baiju Bawra Gauri Gʻolib
1955 Parineeta Lalita Gʻolib
1956 Azaad Shobha Nominatsiya
1959 Sahara Leela Nominatsiya
1960 Chirag Kahan Roshni Kahan Ratna Nominatsiya
1963 Sahib Bibi Aur Ghulam Chhoti Bahu Gʻolib
Aarti Aarti Gupta Nominatsiya
Main Chup Rahungi Gayetri Nominatsiya
1964 Dil Ek Mandir Sita Nominatsiya
1966 Kaajal Madhvi Gʻolib
1967 Phool Aur Patthar Shanti Nominatsiya
1973 Pakeezah Nargis / Sahibjaan Nominatsiya

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Homage — Meena Kumari“ (en-GB). Journal of Indian Cinema (31-iyul 2020-yil). 28-oktyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 9-avgust 2022-yil.
  2. Adrian Room „Meena Kumari“,. Dictionary of Pseudonyms: 13,000 Assumed Names and Their Origins. McFarland, 26 July 2010 — 269 bet. ISBN 978-0-7864-4373-4. 22-aprel 2012-yilda qaraldi. 
  3. „Meena Kumari birth anniverary: She is inspiration for all!“. Free Press Journal. 3-oktyabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 3-oktyabr 2018-yil.
  4. „Meena Kumari – Interview (1952)“. Cineplot.com (19-iyul 2017-yil). 16-iyul 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 29-iyul 2017-yil.
  5. Mohamed, Khalid. „Remembering the Tragedy Queen Meena Kumari“. Khaleej Times (25-mart 2016-yil). Qaraldi: 12-oktyabr 2020-yil.
  6. Mehta 2016.
  7. Vinod Mehta. „Meena Kumari“ (31-iyul 2013-yil). 26-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 25-iyul 2016-yil.
  8. „Heartbreaking Story of Mahjabeen Bano (Meena Kumari)“. Jhakaas Movies (15-mart 2017-yil). 18-oktyabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2-dekabr 2018-yil.