Meena Kumari
| Meena Kumari | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
Mahjabeen Bano 1-avgust 1933-yil |
| Vafoti |
31-mart 1972-yil (38 yoshda) Mumbay, Maharashtra |
| Fuqaroligi | British Raj va Hindiston |
| Kasbi |
|
| Faoliyat yillari | 1939-1972 |
| Imzosi | |
 | |
Meena Kumari[1] (qizlik familyasi: Mahjabin Bano; 1933-yil 1-avgust[2] — 1972-yil 31-mart) hind filmlarida ishlagan hind aktrisasi va shoiri edi. Xalq orasida „Fojea qirolichasi“ nomi bilan tanilgan[3][4] Kumari 1939-1972 yillarda faol boʻlgan.[5] Kumari tanqidchilar tomonidan hind kinosining „tarixiy jihatdan tengsiz“ aktrisasi sifatida taʼriflangan.[6] 33 yillik faoliyati davomida u 1972-yilda bevaqt vafot etguniga qadar 90 dan ortiq filmlarda rol ijro etgan.
Mina Kumari „Eng yaxshi aktrisa“ nominatsiyasida toʻrtta Filmfare mukofotini qoʻlga kiritdi. U 1954-yilda „Bayju Bavra“ uchun „Eng yaxshi ayol roli“ sifatida oʻzining birinchi Filmfare mukofot sohibi boʻlgan va „Parineeta“ (1955) filmi uchun ikkinchi Filmfare mukofotida ketma-ket gʻalaba qozongan. Kumari 10-Filmfare mukofotlarida „Eng yaxshi ayol roli“ uchun uchta nominatsiyani olib, tarixda iz qoldirgan va „Sahib Bibi Aur Ghulam“ filmidagi ijrosi uchun nominatsiyalarda g‘olib chiqqan. 13-Filmfare mukofotlarida (1966) u „Kaajal“ filmi uchun eng yaxshi aktrisa sifatida soʻnggi mukofotini qoʻlga kiritdi. Tanqidchilar koʻpincha uning „Sahib Bibi Aur Ghulam“dagi obrazi uning hayotiy hikoyasiga oʻxshashligini taʼkidlashadi.
Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Meena Kumari aktyorlik faoliyatini toʻrt yoshida boshlagan. U dastlab Vijay Bhatt prodyuserliklarida; „Leatherface“ (1939), „Adhuri Kahani“ (1939), „Puja“ (1940) va „Ek Hi Bhool“ (1940) filmlarida suratga tushgan. Vijay Bhatt Ek Xi Bhool (1940) filmini suratga olish jarayonida Mahjabinni „Baby Meena“ sifatida qayta tanlaydi.[7]
Baby Meena „Nai Roshni“ (1941), „Bahen“ (1941), „Kasauti“ (1941), „Vijay“ (1942), „Garib“ (1942), „Pratiggya“ (1943) va „Lal Xaveli“ (1944) nomli filmlarda suratga tushgan.
Mina, „Ramnik Production“ kompaniyasining „Bachchon Ka Khel“ (1946) filmida Mina Kumari nomi ostida rol ijro etgan. Kumarining hayotidagi eng katta zarbalardan biri 1947-yil 26-martda vafot etgan onasining oʻlimi edi. „Duniya Ek Sarai“ (1946), „Piya Ghar Aaja“ (ilgari „Jalan“ deb nomlangan) (1948) va „Bichchade Balam“ (1948) uning nafaqat rol ijro etgan, balki qoʻshiq kuylagan dastlabki filmlaridan biri edi. 1940-yillarning oxiriga kelib, u oʻz eʼtiborini mifologiya yoki fantastik janrlarga tegishli filmlarga qaratdi. „Veer Ghatotkach“ (1949), „Shri Ganesh Mahima“ (1950), „Laxmi Narayan“ (1951), „Hanuman Patal Vijay“ (1951) va „Aladdin Aur Jadui Chirag“ (1952) shular jumlasidan. „Magroor“ (1950), „Hamara Ghar“ (1950), „Sanam“ (1951), „Madhosh“ (1951), „Tamasha“ (1952) kabi boshqa filmlarda asosan ansambl bilan ishtirok etgan. Meena Kumarining yuksalishi uning ustozi Vijay Bhattning „Baiju Bawra' (1952) musiqiy asari bilan birga keldi.
Soʻnggi kunlari va vafoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
“Pakeezah" efirga ilk boe uzatilgandan uch hafta oʻtgach, Meena Kumari jiddiy kasal boʻlib qoldi. 1972-yil 28-martda u Sent-Elizabeth qariyalar uyiga qabul qilingan.[8]
Ikki kundan keyin u komaga tushdi va koʻp oʻtmay 1972-yil 31-martda vafot etdi. U 38 yoshda edi. Uning o‘limiga jigar sirrozi sabab bo‘lgani aniqlangan. Erining xohishiga koʻra, u Narialwadi, Mazagaon, Bombayda joylashgan Rehmatobod qabristoniga dafn qilindi. Kumari qabr toshi uchun quyidagi nasrni soʻradi: „U hayotni singan skripka bilan, singan qoʻshiq bilan, singan yurak bilan tugatdi, lekin hech qanday pushaymon boʻlmadi.“ Uning xohishiga koʻra, 1993-yil 11-fevralda Bombeyda vafot etganida, eri uning yoniga dafn etilgan.
Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Yil | Film | Rol | Natija |
|---|---|---|---|
| 1954 | Baiju Bawra | Gauri | Gʻolib |
| 1955 | Parineeta | Lalita | Gʻolib |
| 1956 | Azaad | Shobha | Nominatsiya |
| 1959 | Sahara | Leela | Nominatsiya |
| 1960 | Chirag Kahan Roshni Kahan | Ratna | Nominatsiya |
| 1963 | Sahib Bibi Aur Ghulam | Chhoti Bahu | Gʻolib |
| Aarti | Aarti Gupta | Nominatsiya | |
| Main Chup Rahungi | Gayetri | Nominatsiya | |
| 1964 | Dil Ek Mandir | Sita | Nominatsiya |
| 1966 | Kaajal | Madhvi | Gʻolib |
| 1967 | Phool Aur Patthar | Shanti | Nominatsiya |
| 1973 | Pakeezah | Nargis / Sahibjaan | Nominatsiya |
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Homage — Meena Kumari“ (en-GB). Journal of Indian Cinema (31-iyul 2020-yil). 28-oktyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 9-avgust 2022-yil.
- ↑ Adrian Room „Meena Kumari“,. Dictionary of Pseudonyms: 13,000 Assumed Names and Their Origins. McFarland, 26 July 2010 — 269 bet. ISBN 978-0-7864-4373-4. 22-aprel 2012-yilda qaraldi.
- ↑ „Meena Kumari birth anniverary: She is inspiration for all!“. Free Press Journal. 3-oktyabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 3-oktyabr 2018-yil.
- ↑ „Meena Kumari – Interview (1952)“. Cineplot.com (19-iyul 2017-yil). 16-iyul 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 29-iyul 2017-yil.
- ↑ Mohamed, Khalid. „Remembering the Tragedy Queen Meena Kumari“. Khaleej Times (25-mart 2016-yil). Qaraldi: 12-oktyabr 2020-yil.
- ↑ Mehta 2016.
- ↑ Vinod Mehta. „Meena Kumari“ (31-iyul 2013-yil). 26-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 25-iyul 2016-yil.
- ↑ „Heartbreaking Story of Mahjabeen Bano (Meena Kumari)“. Jhakaas Movies (15-mart 2017-yil). 18-oktyabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2-dekabr 2018-yil.