Mayana Zatz
| Mayana Zatz | |
|---|---|
.jpg) | |
| Tavalludi |
16-iyul 1947-yil Tel Aviv, Isroil |
| Fuqaroligi | Braziliya |
| Millati | Brazilian |
| Sohasi | Biokimyo, molekulyar biologiya, genetika |
| Taʼlimi |
Kaliforniya universiteti, Los-Anjeles San-Paulu universiteti |
| Akademik rahbarlari | Osvaldo Frota-Pessoa |
| Mukofotlari |
Ilmiy xizmatlari uchun Milliy ordeni (2000) YUNESKO fan sohasidagi ayollar uchun mukofotlari (2001) Premio México de Ciencia y Tecnología (2008) |
Mayana Zatz (1947-yil 16-iyulda tug'ilgan) braziliyalik molekulyar biolog va genetik olima, San-Paulu Universiteti professori va ilmiy tadqiqotlar bo'yicha dekani hisoblanadi.[1]
Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mayana Zatzning ilmiy yutuqlari keng e'tirof etilgan va u ko'plab mukofotlarga sazovor bo'lgan, jumladan 2000-yilgi UNESCOning Ayollar uchun Fan Mukofoti va 2001-yil Claudia Jurnali tomonidan berilgan Yil Ayoli Mukofoti. U 1947-yilda Isroilda tug'ilgan va keyinchalik oilasi bilan Fransiyaga ko'chib o'tgan, u yerda yetti yoshigacha yashagan. Uning otasi Lony Eden Ruminiyadan, onasi Ella Kott Eden esa Varshavadan edi. 1939-yilda uning ota-onasi Germaniyaning hujumidan qochib, Isroilga ko'chib o'tgan va u yerda Mayana va uning singlisi tug'ilgan. Mayana oilasi bilan 1955-yilda Braziliyaga ko'chib o'tgan.
Mayana San-Paulu Universitetida biologiya bo'yicha bakalavr (1968), magistratura (1970), va doktorlik (1974) darajalarini olgan. 1977-yilda u Los-Anjelesdagi Kaliforniya Universitetida (UCLA) tibbiy genetika bo'yicha post-doktorlik darajasini, 1987-yilda esa San-Paulu Universitetida livre-docência darajasini olgan. Kollejda o'qiyotgan paytda mushak distrofiyalariga qiziqib qolgan va bu kasallikka moyil oilalarni kuzatgan. 1969-yilda doktor Zatz nevromuskulyar kasalliklar tashuvchisi bo'lgan oilalarda genetik maslahatlar berishni boshlagan.
1981-yilda Mayana va uning jamoasi USP Biologiya Instituti qoshida Braziliya Mushak Distrofiyasi Assotsiatsiyasini (ABIM) tashkil qilishgan. Ushbu tashkilot Lotin Amerikasida distrofiya tashuvchilariga yordam ko'rsatish bo'yicha birinchi markaz bo'lib, har hafta taxminan 100 bola va o'smirni qabul qiladi. ABIM tashkil etilganidan beri 1000 dan ortiq bolalarga yordam ko'rsatgan.[1]
Mayana San-Paulu shtati Fanlar Akademiyasi va Braziliya Fanlar Akademiyasining a'zosi, shuningdek, Xalqaro Inson Genomi Loyihasi a'zosidir. Ilmiy Axborot Institutiga ko'ra, uning ishlari 1977-yildan 1997-yilgacha 102 ta nashrda 1500 marta keltirilgan. U 173 ta maqola yozgan va taxminan 150 ta maqola xorijiy jurnallarda, jumladan "Nature Genetics" va "Human Molecular Genetics"da chop etilgan. Mayana shuningdek, Braziliyaning Veja jurnalining sharhlovchisi va 2003-yilgi TWAS mukofoti sovrindoridir.
Mayana Zatzning faoliyati davomida taxminan 16,000 nafar odamga genetik kasalliklardan aziyat chekkan oilalarga yordam ko'rsatgan. 1995-yilda u professor Maria Rita Passos Bueno va doktorant Eloísa de Sá Moreira bilan birgalikda qo'l va oyoqlarni ta'sir qiluvchi distrofiyaga aloqador bo'lgan genlardan birini topgan. Shuningdek, ular progressiv ko'rlikka olib keluvchi Knoblox sindromiga javob beradigan genni aniqlashgan.[2]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 „Mayana Zatz | Jewish Women's Archive“. jwa.org. Qaraldi: 2019-yil 5-mart.
- ↑ „Prizes and Awards“. The World Academy of Sciences (2016).
Tashqi bog'lar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- O'quv dasturi. CNPq Lattes tizimi (Portugal tilida).
- Yilning ayoli mukofoti uchun profil. Kláudia jurnali, Editora Abril (Portugal tilida)