Orol dengizi: Versiyalar orasidagi farq
Luckas-bot (munozara | hissa) k r2.7.1) (Bot Qoʻshdi: hsb:Aralski jězor |
k r2.6.5) (Bot Qoʻshdi: ga:Muir Aral |
||
Qator 39: | Qator 39: | ||
[[fr:Mer d'Aral]] |
[[fr:Mer d'Aral]] |
||
[[fy:Aralmar]] |
[[fy:Aralmar]] |
||
[[ga:Muir Aral]] |
|||
[[gl:Mar de Aral]] |
[[gl:Mar de Aral]] |
||
[[gu:અરાલ સમુદ્ર]] |
[[gu:અરાલ સમુદ્ર]] |
4-Fevral 2012, 21:00 dagi koʻrinishi
Orol dengizi (qoz. Арал Теңізі, Aral Tengizi, qor. Aral ten'izi) Oʻrta Osiyoda joylashgan yopiq suv havzasidir. Shimoldan Qozogʻiston, janubdan Qoraqalpogʻiston (Oʻzbekiston) yerlari bilan oʻralgan.
1960-yillargacha maydoni 68,000 km2 boʻlib, dunyoda kattaligi boʻyicha toʻrtinchi koʻl boʻlgan. Biroq, uni taʼminlovchi Amudaryo va Sirdaryo suvlarining koʻp miqdorda irrigatsiyaga sarflanishi uning hajmini keskin kamaytira boshladi. 2007-yilga kelib, Orol dengizi maydoni 50 yil avvalgiga nisbatan 90% qismini yoʻqotib, uchta alohida koʻlga aylandi.[1] Shoʻrlik oshishi Orol dengizi va atrofidagi nabotot va hayvonot qirilishiga sabab boʻldi. Mahalliy iqlim oʻzgardi; yoz issiqroq, qish esa quruq va sovuqroq boʻla boshladi.
2010-yil maʼlumotlariga koʻra Orol dengizi maydoni 13,900 km2 dir.[2]
1996-yil yanvarida Oʻzbekiston, Qozogʻiston, Turkmaniston, Tojikiston va Qirgʻiziston oʻrtasida Orol dengizi ekologik holatini yaxshilashga doir shartnoma imzolandi.
Manbalar
- ↑ Reclaiming the Aral Sea, Scientific American, mart, 2008
- ↑ http://www.ntsomz.ru/projects/eco/econews_271108_beta