Mikroneziya Federativ Shtatlari: Versiyalar orasidagi farq
k clean up, replaced: km2 → km² using AWB |
Tahrir izohi yoʻq |
||
| Qator 1: | Qator 1: | ||
{{birlashtirish|Mikroneziya}} <!-- Bot tomonidan qo‘shildi --> |
|||
{{Mikroneziya_info}} |
{{Mikroneziya_info}} |
||
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi --> |
|||
{{Maʼnolari|Mikroneziya Federativ Shtatlari (maʼnolari)}} |
{{Maʼnolari|Mikroneziya Federativ Shtatlari (maʼnolari)}} |
||
'''Mikroneziya''' (Micronesia), Mikroneziya Federativ Shtatlari (MFSH) (The Federated States Micronesia) — Tinch okeanning gʻarbiy qismida, Karolina o.lari arxipelagida joylashgan davlat. Mayd. 702 km². Aholisi 134,6 ming kishi (2001). Ular, asosan, mikronezlar boʻlib, xristian diniga eʼtiqod qiladi. Rasmiy til — ingliz tili. Poytaxti |
'''Mikroneziya''' (Micronesia), Mikroneziya Federativ Davlatlari, Mikroneziya Federativ Shtatlari (MFSH) (The Federated States Micronesia) — Tinch okeanning gʻarbiy qismida, Karolina o.lari arxipelagida joylashgan davlat. Mayd. 702 km². Aholisi 134,6 ming kishi (2001). Ular, asosan, mikronezlar boʻlib, xristian diniga eʼtiqod qiladi. Rasmiy til — ingliz tili. Poytaxti [[Palikir]] shahri. Maʼmuriy jihatdan 4 shtatga boʻlinadi. [[BMT]] aʼzosi |
||
== Davlat tuzumi == |
== Davlat tuzumi == |
||
| Qator 11: | Qator 7: | ||
== Tabiati == |
== Tabiati == |
||
M. orollari kelib chiqishi jihatidan marjon orollariga va vulkan otilishidan paydo boʻlgan orollarga boʻlinadi. Boksit va fosforit konlari bor. Iqlimi ekvatorial va subekvatorial iqlim. Oylik oʻrtacha t-ra — yanvarda 26°, iyulda 28°. Yogʻin yil davomida bir meʼyorda (2000–6000 |
M. orollari kelib chiqishi jihatidan marjon orollariga va vulkan otilishidan paydo boʻlgan orollarga boʻlinadi. Boksit va fosforit konlari bor. Iqlimi ekvatorial va subekvatorial iqlim. Oylik oʻrtacha t-ra — yanvarda 26°, iyulda 28°. Yogʻin yil davomida bir meʼyorda (2000–6000 mm) yogʻadi. Karolina o.lari atrofida kuchli tropik dovullar boʻlib turadi. Tabiiy oʻsimliklari vulkan orollarida doim yashil tropik oʻrmon (palma, daraxtsimon qirqquloq, bambuklar), qisman savannalardan iborat. Marjon orollarida oʻsimlik kam. Jonivorlardan kalamush, koʻrshapalak, timsoh, ilon, kaltakesak, dengiz kushlari uchraydi. |
||
Tarixn. Hozirgi M. davlatining xududi 17—19-a.larda Ispaniyaga qarashli boʻlgan. 1889 y.da Germaniya Karolina o.larini Ispaniyadan sotib oldi. 1914 y.da orollarni Yaponiya bosib oldi, 2-jahon urushida AQSH egalladi. 1947 y.dan AQSH tomonidan boshqariladigan BMT vasiyligidagi hududga aylandi. 1978 y.da Karolina o.lari AQSH bilan "erkin uyushgan" hudud maqomini oldi. Bu haqdagi shartnoma 1982 y.da imzolandi, 1986 y. 3 noyabrda kuchga kirdi va MFShga oʻzini oʻzi boshqarish huquqini berdi, ammo mudofaa, moliya va tashqi ishlar masalalarini AQSH ixtiyorida qoldirdi. M. — 1991 y.dan BMT aʼzosi. Milliy bayrami — 3 noyabr — Mustaqillik kuni (1991). |
Tarixn. Hozirgi M. davlatining xududi 17—19-a.larda Ispaniyaga qarashli boʻlgan. 1889 y.da Germaniya Karolina o.larini Ispaniyadan sotib oldi. 1914 y.da orollarni Yaponiya bosib oldi, 2-jahon urushida AQSH egalladi. 1947 y.dan AQSH tomonidan boshqariladigan BMT vasiyligidagi hududga aylandi. 1978 y.da Karolina o.lari AQSH bilan "erkin uyushgan" hudud maqomini oldi. Bu haqdagi shartnoma 1982 y.da imzolandi, 1986 y. 3 noyabrda kuchga kirdi va MFShga oʻzini oʻzi boshqarish huquqini berdi, ammo mudofaa, moliya va tashqi ishlar masalalarini AQSH ixtiyorida qoldirdi. M. — 1991 y.dan BMT aʼzosi. Milliy bayrami — 3 noyabr — Mustaqillik kuni (1991). |
||
| Qator 17: | Qator 13: | ||
== Xoʻjaligi == |
== Xoʻjaligi == |
||
Iqtisodiyotining asosi — q.x. boʻlib, uning mahsuloti aholining oziq-ovqatga boʻlgan ehtiyojini qondirmaydi. Mahalliy aholi baliq ovlash, kokos palmasi, banan, sitrus mevalar, shakarqamish, sholi yetishtirish bilan shugʻullanadi. Non daraxti, batat, taro ham ekiladi. Chorvachiligida asosan qoramol, echki, choʻchqa boqiladi. Avtomobil yoʻllari uz. 226 km. Xorijiy sayyoxlik rivojlangan. Chetga kopra, hunarmandchilik buyumlari, baliq, kokos yogʻi chiqaradi. Savdo-sotiqdagi asosiy mijozlari — AQSH, Yaponiya. Pul birligi — AQSH dollari. "Neshnl yunion" ("Milliy igti-foq", 1980 y.dan), "Chuuk nyus kronikl" ("Chuuk yangiliklari xronikasi", 1983 y.dan) gaz.lari nashr etiladi. MFSH ijtimoiy axborot boshqarmasi hukumat mahkamasi boʻlib, u mintaqaviy radiost-yaga ega. Har bir shtatda televideniye xizmati mavjud.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> |
Iqtisodiyotining asosi — q.x. boʻlib, uning mahsuloti aholining oziq-ovqatga boʻlgan ehtiyojini qondirmaydi. Mahalliy aholi baliq ovlash, kokos palmasi, banan, sitrus mevalar, shakarqamish, sholi yetishtirish bilan shugʻullanadi. Non daraxti, batat, taro ham ekiladi. Chorvachiligida asosan qoramol, echki, choʻchqa boqiladi. Avtomobil yoʻllari uz. 226 km. Xorijiy sayyoxlik rivojlangan. Chetga kopra, hunarmandchilik buyumlari, baliq, kokos yogʻi chiqaradi. Savdo-sotiqdagi asosiy mijozlari — AQSH, Yaponiya. Pul birligi — AQSH dollari. "Neshnl yunion" ("Milliy igti-foq", 1980 y.dan), "Chuuk nyus kronikl" ("Chuuk yangiliklari xronikasi", 1983 y.dan) gaz.lari nashr etiladi. MFSH ijtimoiy axborot boshqarmasi hukumat mahkamasi boʻlib, u mintaqaviy radiost-yaga ega. Har bir shtatda televideniye xizmati mavjud.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> |
||
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --> |
|||
'''Mikroneziya''' (Mikroneziya Federativ Davlatlari) poytaxti — [[Palikir]] shahri. [[BMT]] aʼzosi |
|||
== Manbalar == |
== Manbalar == |
||
26-Iyun 2015, 10:25 dagi koʻrinishi
Mikroneziya Federativ Davlatlari Federated States of Micronesia
| |
|---|---|
| Shior: "Peace, Unity, Liberty" | |
| Madhiya: Patriots of Micronesia | |
 | |
| Poytaxt | Palikir |
| Rasmiy til(lar) | Inglizcha |
| Hukumat | Prezidentlik Respublika |
| Peter M. Christian | |
| Yosiwo P. George | |
| Mustaqillik (BMT vasiylikdagi AQSh ma'muriyatidan) | |
• Sana |
3-noyabr 1986 |
| Maydon | |
• Butun |
1,399 km2 (181-oʻrin) |
• Suv (%) |
<1 |
| Aholi | |
• 2002-yilgi roʻyxat |
46,962 (211-oʻrin) |
| • Zichlik | 33/km2 |
| YIM (XQT) | 2005-yil roʻyxati |
• Butun |
AQSh$277 mil. (213-oʻrin) |
• Jon boshiga |
AQSh$5,898 |
| Pul birligi | AQSh Dollar (USD) |
| Vaqt mintaqasi | UTC+10...+11 |
• Yoz (DST) |
UTC+10...+11 |
| Qisqartma | FM |
| Telefon prefiksi | 691 |
| Internet domeni | .fm |
|
| |
Mikroneziya (Micronesia), Mikroneziya Federativ Davlatlari, Mikroneziya Federativ Shtatlari (MFSH) (The Federated States Micronesia) — Tinch okeanning gʻarbiy qismida, Karolina o.lari arxipelagida joylashgan davlat. Mayd. 702 km². Aholisi 134,6 ming kishi (2001). Ular, asosan, mikronezlar boʻlib, xristian diniga eʼtiqod qiladi. Rasmiy til — ingliz tili. Poytaxti Palikir shahri. Maʼmuriy jihatdan 4 shtatga boʻlinadi. BMT aʼzosi
Davlat tuzumi
MFSH — AQSH bilan "erkin uyushgan" davlat. Amaldagi kon-stitutsiyasi 1979 y. 10 mayda qabul qilingan, keyinchalik oʻzgarishlar kiritilgan. Davlat va hukumat boshligʻi — prezident (1999 y.dan Leo Folkam). U vitse-prezident bilan birga parlament tomonidan 4 y. muddatga saylanadi. Qonun chiqaruvchi organi — MFSH Kongressi (bir palatali parlament). Ijroiya hokimiyatni prezident va hukumat amalga oshiradi.
Tabiati
M. orollari kelib chiqishi jihatidan marjon orollariga va vulkan otilishidan paydo boʻlgan orollarga boʻlinadi. Boksit va fosforit konlari bor. Iqlimi ekvatorial va subekvatorial iqlim. Oylik oʻrtacha t-ra — yanvarda 26°, iyulda 28°. Yogʻin yil davomida bir meʼyorda (2000–6000 mm) yogʻadi. Karolina o.lari atrofida kuchli tropik dovullar boʻlib turadi. Tabiiy oʻsimliklari vulkan orollarida doim yashil tropik oʻrmon (palma, daraxtsimon qirqquloq, bambuklar), qisman savannalardan iborat. Marjon orollarida oʻsimlik kam. Jonivorlardan kalamush, koʻrshapalak, timsoh, ilon, kaltakesak, dengiz kushlari uchraydi.
Tarixn. Hozirgi M. davlatining xududi 17—19-a.larda Ispaniyaga qarashli boʻlgan. 1889 y.da Germaniya Karolina o.larini Ispaniyadan sotib oldi. 1914 y.da orollarni Yaponiya bosib oldi, 2-jahon urushida AQSH egalladi. 1947 y.dan AQSH tomonidan boshqariladigan BMT vasiyligidagi hududga aylandi. 1978 y.da Karolina o.lari AQSH bilan "erkin uyushgan" hudud maqomini oldi. Bu haqdagi shartnoma 1982 y.da imzolandi, 1986 y. 3 noyabrda kuchga kirdi va MFShga oʻzini oʻzi boshqarish huquqini berdi, ammo mudofaa, moliya va tashqi ishlar masalalarini AQSH ixtiyorida qoldirdi. M. — 1991 y.dan BMT aʼzosi. Milliy bayrami — 3 noyabr — Mustaqillik kuni (1991).
Xoʻjaligi
Iqtisodiyotining asosi — q.x. boʻlib, uning mahsuloti aholining oziq-ovqatga boʻlgan ehtiyojini qondirmaydi. Mahalliy aholi baliq ovlash, kokos palmasi, banan, sitrus mevalar, shakarqamish, sholi yetishtirish bilan shugʻullanadi. Non daraxti, batat, taro ham ekiladi. Chorvachiligida asosan qoramol, echki, choʻchqa boqiladi. Avtomobil yoʻllari uz. 226 km. Xorijiy sayyoxlik rivojlangan. Chetga kopra, hunarmandchilik buyumlari, baliq, kokos yogʻi chiqaradi. Savdo-sotiqdagi asosiy mijozlari — AQSH, Yaponiya. Pul birligi — AQSH dollari. "Neshnl yunion" ("Milliy igti-foq", 1980 y.dan), "Chuuk nyus kronikl" ("Chuuk yangiliklari xronikasi", 1983 y.dan) gaz.lari nashr etiladi. MFSH ijtimoiy axborot boshqarmasi hukumat mahkamasi boʻlib, u mintaqaviy radiost-yaga ega. Har bir shtatda televideniye xizmati mavjud.[1]
Manbalar
 | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |