Masjid Al-Jamia

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Yongʻoq koʻchasidagi Filadelfiyadagi Al-Jomia masjidining asosiy eshigi

Masjid Al-Jamia — Gʻarbiy Filadelfiyadagi Sunni masjidi. U 1988-yilda Pensilvaniya universiteti (Penn MSA) qoshidagi Musulmon talabalar uyushmasi aʼzolari tomonidan tashkil etilgan. Sakkiz yil oʻtgach, masjid Penn MSAdan mustaqil boʻldi va taxminan 2009-yilda binoga egalik qilishgan[1]. Yong‘oq ko‘chasi, 4228-uyda, ilgari Komodor teatri egallagan tarixiy binoda joylashgan masjid hozirda mahalladagi ko‘p va xilma-xil musulmon aholiga xizmat ko‘rsatmoqda[2][3]. Masjid nomining oʻzi arab etimologiyasidan koʻrinib turibdiki, uning jamiyat uchun ahamiyatidan dalolat beradi. Arab tilida Masjid Al-Jmia „jamoat masjidi“ degan maʼnoni anglatadi, odatda musulmonlar juma namozi uchun yigʻiladigan joy[1].

Ibodati va xizmatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Al-Jamia masjidining yon eshigi

Al-Jamia masjidi musulmonlar uchun umumiy besh vaqt namoz va juma namozi uchun diniy xizmatlarni taklif qiladi yaʼni bemalol kirib ibodat qilishlari mumkin. Shuningdek, u muntazam maʼruzalar, roʻza oyi bilan bogʻliq yillik Ramazon dasturi va hayit bayramlari uchun ibodatlarga homiylik qiladi. Masjidda bolalar uchun islom maktabi ham mavjud. 2019-yildan boshlab imom Yahaya A Adam imomlik qilgan edi[4].

Egaligi va boshqaruvi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Masjid Al-Jamia notijorat tashkilot sifatida mustaqil ravishda boshqariladi. Filadelfiya shahrining mulk qaydlariga ko‘ra, yong‘oq ko‘chasi, 4228-uyda joylashgan va 12,541 kvadrat fut maydonni egallagan masjid binosining egasi Shimoliy Amerika Islomiy Trust, Inc boʻlgan ekan[5]. Ushbu tashkilot, NAIT, binoni islomiy xayriya jamgʻarmasi yoki vaqf sifatida belgilab bergan ekan. 1973-yilda Musulmon talabalar milliy assotsiatsiyasi tomonidan asos solingan Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi kollej va universitet korpuslarida musulmon talabalar faoliyatini muvofiqlashtirishga yordam beradigan soyabon tashkilot — NAITni 2019-yilda oʻz veb-saytida qirqdan ortiq AQShda masjidlarga davlatlar, ularning uzoq muddatli barqarorligini taʼminlash maqsadida hayriya jamgʻarmasi sifatida unvonlar ega ekanligini eʼlon qildi[6]

Binosi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Masjid Al-Jamia 1928-yilda ochilgan va dastlab 1105 oʻringa ega boʻlgan sobiq kinoteatr — Commodore teatri joylashgan joyni egallaydi. Bino oʻziga xos meʼmoriy uslubga ega. Ballinger kompaniyasi tomonidan arxitektorlar Hoffman va Henon bilan hamkorlikda ishlab chiqilgan bino 1920-yillarda mashhur boʻlgan ispan uygʻonishi yoki mavriy meʼmorchilik uslubini aks ettirgan. 1950-yillarning oxirida yopilgandan soʻng, bino qisqa vaqt ichida jonli teatrga ega boʻlgan edi[7]. Temple universiteti kutubxonalari shahar arxividan olingan fotosuratda koʻrsatilgandek, binoda 1964-yilda „Moʻjizaviy tiklanish chodiri“ deb nomlangan cherkov joylashgan[8].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tarixan Al-Jamia masjidi Gʻarbiy Filadelfiyada joylashgan Pensilvaniya universitetidagi musulmon jamiyati boʻlimlari bilan yaqin aloqada boʻlgan. Scribe Video Center koʻmagida jamiyat tarixi loyihasi doirasida suhbatdoshlar Masjid Al-Jamia jamoati aʼzolari Penn musulmon talabalari bilan islomiy oʻquv toʻgaraklar, ijtimoiy tadbirlar, juma namozlari va bayramlarni nishonlash uchun yigʻilgan koʻp holatlarni esladilar[9].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Qoʻshma Shtatlardagi masjidlar roʻyxati.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Mubeen. „"Masjid Al-Jamia: The History of Penn's Muslim Students Association and the Mosque in West Philadelphia", in "Here and Over There: Penn, Philadelphia, and the Middle East"“. pennds.org (2014). 2019-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 24-sentyabr.
  2. „Masjid Al-Jamia | Mosque History — UPENN“. masjidaljamia.com. 2019-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 24-sentyabr.
  3. Denver, Daniel. „Praying East in West Philly“. The Philadelphia Inquirer (2011-yil 19-avgust). Qaraldi: 2019-yil 23-sentyabr.
  4. „Masjid Al-Jamia“. masjidaljamia.com. 2019-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 24-sentyabr.
  5. „City of Philadelphia, Property, "4428-48 Walnut Street",“ (en). Property | phila.gov. Qaraldi: 2019-yil 17-sentyabr.
  6. „North American Islamic Trust“. 2019-yil 17-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-sentyabr.
  7. „Commodore Theatre in Philadelphia, PA - Cinema Treasures“. cinematreasures.org. Qaraldi: 2019-yil 1-oktyabr.
  8. George D. McDowell Philadelphia Evening Bulletin Collection, Temple University Libraries, Urban Archives. „"The Commodore Theatre, Seen from the West" photographed by Bob Williams“. Temple Digital Collections (1964-yil 2-iyun). 2019-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 1-oktyabr.
  9. Muhga Eltigani, Director. Muslim Voices of Philadelphia. Philadelphia, PA: Scribe Video Center, 2014. URL: https://www.youtube.com/watch?v=-rkTu8i4Hsg