Mashiah ben-Yosef
Mashiah ben-Yosef (boshq. מייי-ywוו, „Yusufning oʻgʻli Masih“) — ibroniy apokaliptik adabiyotida Yusuf yoki Efrayim qabilasidan kelib chiqqan Masih[1]. U Dovud Oʻgʻli Masihning oldiga keladi va Isroil dushmanlari bilan jangda halok boʻladi[2].
Baʼzilar bu tasvirni ravvinlarning „ixtirosi“ deb hisoblashadi, ammo boshqalar uning kelib chiqishi Troyada deb hisoblashadi[3].
Ehtimol, Yusufning qabilasidan („Masih, Yusufning oʻgʻli“) va uning oʻlimi haqidagi fikr bar-Kohba va uning qoʻzgʻolonidan kelib chiqqan. Keyingi Talmud manbalarida milliy-siyosiy motivlar asosan maʼnaviy va mifologik motivlarga oʻz oʻrnini bosadi.
Mashiah ben Yosef Talmudda faqat bir marta eslatib oʻtilgan: "donishmandlar bu yozilganidek oʻldirilishi kerak boʻlgan mashiah ben Yosef haqida gapirishdi (Zaxarya 12,10): „…va ular kimga zarba bergani uchun koʻzlarini menga qaratadilar …“[4].
Rashi maʼlumotlariga koʻra, Mashiah ben Yosef Gog va Magog urushi paytida oʻldiriladi[4].
Rav Saadiya Gaon Yosefning avlodi Galileyda paydo boʻlishini va uning atrofida odamlar toʻplanishini batafsil bayon qildi; u Edomning qoʻlida boʻlgan maʼbadga boradi; keyinchalik u oʻladi[5][4].
Kabbalah Arizona („Shaar ha-cavanot“) taʼlimotiga koʻra, har bir avlodda Mashiah ben Yosef ruhining „uchqunlari“ boʻlgan qahramon mavjud. Rabi Haim Vitalning soʻzlariga koʻra, Arizalning oʻzi shunday odam edi va „Dovud taxtini“ tiklashga chaqirgan Shmon-Esre duosi paytida talabalardan Mashiah ben Yosef oʻldirilmasligi uchun ibodat qilishni soʻradi[4].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Мессия“. Электронная еврейская энциклопедия.
- ↑ Schochet, Rabbi Prof. Dr. Jacob Immanuel „Moshiach ben Yossef“. Qaraldi: 2014-yil 6-fevral.
- ↑ D.C. Mitchell, Messiah ben Joseph (Newton Mearns: Campbell, 2016); 'Firstborn shor and rem: A Sacrificial Josephite Messiah in 1 Enoch 90.37-38 & Deuteronomy 33.17', Journal for the Study of the Pseudepigrapha 15.3 (2006) pp. 211-28.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Браха Губерман. „Машиах: Эпоха и человек“. toldot.
- ↑ (Emunot ve Deot 8, 5)