Marthe Boël
 | Bu maqola ayni damda faol tahrirlanyapti. Iltimos, mazkur ogohlantirish xabari sahifadan olib tashlanmagunga qadar sahifaga oʻzgartirishlar kiritmay turing. Aks holda, tahrirlar toʻqnashuvi yuz berishi mumkin. Bu sahifa oxirgi marta 18:18, 23-iyul 2024 (UTC) (0 soniya avval) da tahrir qilingan. |
Marthe Boël (de Kerchove de Denterghem; 1877-yil 3 iyul – 1956-yil 18-yanvar) – belgiyalik feminist. U senator Oswald de Kerchove de Denterghem va Maria Lippensning qizi.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Marthe Boël Gehnt va Parijda tahsil oldi. 1895-yilda oliy maʼlumotga ega boʻldi. U 1898-yilda La Louvière shahridagi Usines Gustave Boël metal ishlab chiqaruvchi zavod direktori Pol Boëlga turmushga chiqdi. U bir nechta xayriya ishlari bilan shugʻullangan va Cercle des Dames Libéralesga asos solgan. U otasi orqali Belgiyada ayollar huquqlari harakati haqida bilib oldi. Shu bilan birga Hélène Goblet d’Alviella va Jane Brigodelar bilan uchrashdi. Birinchi jahon urushi boshlanganda hamshira boʻlib ishlay boshladi va Jane Brigode. boshchiligidagi Union patriotique des femmes belges kengashga qoʻshildi. Marthe Boël eri bilan birga 1916-yilning oktyabr oyida hibsga olindi va Charleroidagi suddan soʻng Siegburgda qamoqqa olindi. Qamoqxonada boʻlganida uning sogʻligʻi yomonlashdi va 1917-yilda uni gubernatorining rafiqasi Frau von Schnee bilan almashtirdilar. Urushning qolgan qismini u Gstaadda (Shveytsariya) surgunda oʻtkazdi[1].
Urush qahramoni sifatida u urushdan keyin Belgiyada milliy saylovlarda ovoz berishga ruxsat berilgan kam sonli ayollardan biri edi. Jeyn Brigode uni Liberal partiya bilan tanishtirdi, u erda 1919-yilda Pol-Emil Yanson boshchiligidagi Ayollar muammolari boʻyicha komissiya aʼzosi boʻldi. Siyosiy partiyalarning ayollarga ovoz berish huquqini berishni istamasligidan hafsalasi pir boʻlib, u 1920-yilda Jeyn Brigod bilan birgalikda birinchi ayollar konferensiyasini tashkil qildi. 1921-yilda u Jeyn Brigod bilan birgalikda Union des femmes liberales de l’arrondissement de Bruxelles kengashiga asos soldi va 1923-yilda Elis De Keyser-Buysse bilan birgalikda Liberal ayollar milliy federatsiyasini tuzdilar va u birinchi prezident boʻldi. Biroq, u 1936-yilda isteʼfoga chiqdi, chunki u oʻz dunyoqarashini kengaytirishni xohladi.
1921-yilda u Marie Popelin tomonidan asos solingan Belgiya ayollar milliy kengashi (Conseil National des Femmes Belges – CNFB) aʼzosi boʻldi va 1935 yilda Marguerite Van de Wieledan keyin kengashning prezidenti boʻldi. 1936-yilda Dubrovnik konferensiyasida u Xalqaro ayollar kengashining prezidenti etib saylandi. Union belge pour la Société des Nations aʼzosi sifatida u Paul Hymans, Pierre Orts and Jules Destréelar bilan tanish boʻlgan. U Millatlar Ligasi tomonidan ayollarning xalqaro siyosiy roli boʻyicha tashkil etilgan komissiyaning prezidenti etib tayinlangan[2].
Urushdan keyin, 1947-yilda u Xalqaro Ayollar Kengashi prezidenti lavozimidan ketdi. Ikkinchi jahon urushi boshlanganda, u 1941-yili eri vafot etgan Bryussel yaqinidagi Chenoy shahrida yashadi. Libre de Bruxelles universiteti natsislar Marthe Boël bilan hamkorlikni toʻxtatdi. Shunga qaramay oʻz uyida bir nechta uchrashuv oʻtkazdi. 1952-yilda u Akropoldagi kengash konferensiyasida Afina Pallas ibodatxonasi boʻlgan Parthenonda soʻnggi marta nutq soʻzladi.
Marthe Boël koʻrsatgan xizmatlari uchun bir necha marta mukofotlangan va u 1956-yil 18-yanvarda vafot etgan[3].
.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Duchène, C., in : Biographie Nationale, Brussel, Académie Royale des Sciences, des Lettres et des Beaux Arts, 1866–1986, XXXIV, 1968, kol. 87–93.
- ↑ Le Flambeau, jg. 39, 1956, nr. 2, Huldenummer Marthe de Kerchove de Denterghem baronne Boël.
- ↑ Marthe Boël and Christiane Duchène, Le féminisme en Belgique 1892-1914, Brussels, Editions du Conseil national des femmes belges, 1955.